Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Konferansı (COP29), Azerbaycan’ın başşehri Bakü’de gerçekleştirildi. COP29’un gündem unsurları ortasında emisyon azaltımı, teknolojik yenilikler, finansman, ahenk ve dirençlilik, üzere mevzular öne çıktı. Toplantıya birçok ülkeden başkanlar, sivil toplum kuruluşu üyeleri, özel dal temsilcileri ve bilim insanları katıldı.
Konferansta alınan kararları değerlendiren Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Doç. Dr. İnci Tüney, “Konferansın en kıymetli sonucu, gelişmiş ülkelerin, 2035 yılına kadar, gelişmekte olan ülkelere yılda 300 milyar dolar sağlaması konusunda alınan karardı. Fakat, tepeye katılan ve iklim değişikliğinin tesirlerinden epey fazla etkilenen ülkeler ile az gelişmiş, gelişmekte olan ülkelerin temsilcileri ve çeşitli sivil toplum kuruluşları bu ölçünün kâfi olmadığını, en az 1,3 trilyon dolara gereksinim duyulduğunu savundu. Emsal biçimde Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, ‘Karşı karşıya olduğumuz büyük zorlukları karşılamak için hem finans hem de azaltım konusunda daha savlı bir sonuç beklemiştim’ diyerek ayrılan fonun yetersizliği konusunda öbür kümelerle hem fikir olduğunu belirtirken bu muahedenin daha sonraki mutabakatlar ve fonlar için üzerine inşa edilebilecek bir temel sunduğunu da belirtti. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Yürütme Sekreteri Simon Stiell ise muahedeye varılan yeni finansman maksadının insanlık için bir sigorta poliçesi olduğunu vurguladı. Konuşmasına, bu mutabakatın pak güç uygulamalarını büyüteceğini, tüm ülkelerin iklim hareketleri için mert adımlar atmasını teşvik edeceğini, böylece daha güçlü büyüme, daha ucuz ve pak güç ve daha fazla iş imkânının oluşacağını savundu. Kelamlarını, ‘hiçbir ülkenin istediği her şeyi elde edemediğini kabul ederek, dünyanın Bakü’den büyük bir iş yüküyle ayrıldığını unutmaması gerektiğini’ belirterek sonlandırdı.” diye konuştu.
“Önemli gündem unsurlarından birisi de adaptasyon ve direnç oldu”
Doç. Dr. İnci Tüney, “Finansman dışındaki öbür bir kıymetli gündem unsuru olan adaptasyon ve direnç konusunda, az gelişmiş, düşük gelirli ülkeler ile iklim olaylarından daha fazla etkilenmekte olan ülkelerin bu tesirlerle başa çıkabilmesi için çeşitli kararlar alındı. Bu kararlar genel olarak lokal toplulukların iklim değişikliği konusunda direncini artırmak, deniz düzeyi artışı konusunda kıyı muhafaza altyapılarını güçlendirmek, sürdürülebilir su idaresi ve tarım projelerini desteklemek olarak belirlendi.” dedi.
“Fosil yakıtların kademeli olarak terk edilmesi önerildi”
Sosyal ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin de COP29’un gündem hususları ortasında yer aldığını tabir eden Doç. Dr. İnci Tüney, “Özellikle bayanların ve gençlerin iklim hareketlerine iştirakini teşvik eden siyasetlerin önceliklendirilmesinin kıymeti belirtildi. Fosil yakıtlarının terk edilmesiyle doğabilecek işsizlik konusunda da kademeli adil geçiş siyasetleri, tartışılan hususlar ortasındaydı. Fosil yakıtların kademeli olarak terk edilmesi sırasında yeni iş alanlarının oluşturulması ve iş gücünün korunmasının gerekliliği vurgulandı. Bilim ve teknoloji alanında ise odak noktası karbon yakalama ve depolama sistemleri ile pak güç teknolojileri alanındaki yeniliklerdi.” diye konuştu.
“İklim değişikliğiyle gayrette yeni bir başlangıç olacağı vurgulandı”
Doç. Dr. İnci Tüney, “Geçen yıl Dubai’de gerçekleştirilen COP28, iklim değişikliğiyle uğraşta bilhassa fosil yakıtlarının kullanımının azaltılmasına yönelik alınan kararlar ile bir dönüm noktası olarak görülmekteydi. Ayrıyeten alınan kararların, belirtilen gayelere ulaşmak için somut aksiyonlara dönüştürülmesi gerektiği bilhassa vurgulanmıştı. Bu yıl da geçen yıla misal formda, COP29’da alınan kararların iklim değişikliğiyle gayrette yeni bir başlangıç olacağı belirtilerek kolektif çalışmalara kıymet verilmesinin gerekliliği ortaya kondu. Önümüzdeki yıl Brezilya’nın Belem kentinde düzenlenecek COP30 doruğuna kadar alınan kararların somutlaştırılmasının değerli olduğu ve çok ağır çalışmaların yapılması gerektiği bu yıl da vurgulandı.” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
