Üsküdar Üniversitesince düzenlenen ‘Uluslararası Çocuk Haklarının İzlenmesi: Global Örnekler Sempozyumu’, Nermin Tarhan Konferans Salonunda gerçekleştirildi.
‘Uluslararası Çocuk Haklarının İzlenmesi: Global Örnekler Sempozyumu’nun açılış konuşmalarını Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü ve İdare Üst Şurası Lideri Prof. Dr. Nevzat Tarhan, UNICEF Türkiye Temsilcisi Paolo Marchi, Üsküdar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nazife Güngör, Üsküdar Üniversitesi Çocuk Gelişimi Kısım Lideri Prof. Dr. Nurper Ülküer ve Kanada New Brunswick Üniversitesi Globalchild Programından Dr. Ziba Vaghri yaptı.
Sempozyumda konuşmacı olan lakin katılamayan TBMM Çocuk Hakları Kurul Lideri Radiye Sezer Katırcıoğlu’nun iletisi okundu. Katırcıoğlu, “Sempozyuma katılmayı çok istememe karşın gönül coğrafyamız Filistin’de yaşanan çocuk katliamlarından ötürü Meclis genel heyet çalışmalarımız ağır bir biçimde devam ediyor.” sözlerini kullandı.
Çocuk hakları konusu çocukları müdafaa hakları üzere anlaşılıyor
Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, İdare Üst Şurası Lideri Prof. Dr. Nevzat Tarhan, çocuk hakları konusunun yanlış bilinen, yanlış anlaşılan, çocukları muhafaza hakları üzere anlaşılan bir mevzu olduğunu söz ederek, çocuk hakları konusunun toplum tarafından gerçek anlaşılıp anlaşılmadığının net olmadığını söyledi.
Anne çocuk, baba çocuk bağında yaşanan zahmetlere dikkati çeken Prof. Dr. Tarhan, “Çocuk bizim çocuğumuz lakin bize ilişkin değil, bizim kölemiz değil. Köle efendi bağı üzere anne çocuk, baba çocuk bağlantısını görmek çocuk haklarına yönelik yapılan yanılgılardan biri.” dedi.
Aşırı koruyuculuk çocukları özgüven düşüklüğüyle yetiştiriyor
Prof. Dr. Tarhan, çocuğun kişiselleşmesini ve kendi gemisinin kaptanı olmasına müsaade verilmediğini, işgalci annelerin ya da babaların helikopter üzere çocukların üstünde dolandığının, çok koruyuculuğun çocukları özgüven düşüklüğüyle yetiştirdiğini ve çocuklarda aileye bağlılık değil bağımlılık oluştuğunu anlattı.
“Çocuk hem aileye ilişkin hissedecek kendisini hem de özgür hissedecek.” diyen Tarhan, çocuk haklarında değerli bir mevzunun da ‘ailenin itimat alanı olması’ gerektiğini kaydetti.
Prof. Dr. Tarhan, ailede duygusal istismar yahut ihmal olup olmadığı konusunda da dikkat çekerek, anne baba çalıştığı vakit, ebeveyn ile çocuk ortasında sağlıklı bağ kurulamadığını, 0-3 yaş ortasında çocuğun hayatında annenin yerini kimsenin tutmadığını söyledi.
Anneden psikolog olmaz…
Bazı ailelerde de çocukla tıpkı ortamda olmasına karşın çocukla uzaklıklı münasebet kuran anneler ve babaların var olduğunu ve çocukların duygusal ihmalle büyüdüğünü anlatan Tarhan, bazen de meskenlerde tenkidin çok olabildiğini ve her yemek vaaza dönüştüğünü, anne ile çocuk ortasında zahmetli olduğunu kaydetti.
Prof. Dr. Tarhan, “Anneden öğretmen olmaz, anneden psikolog olmaz. Anne, annelik rolünü yaşayacak. Anne kaptan üzere olmayacak, çocuğun hayatının kaptanı üzere olmayacak, kılavuz kaptanı üzere olacak. Çocuk hayatını yönetecek anne referans noktası olacak, fikir verecek, kararı çocuğa bırakacak.” dedi.
Çocuğa küçük yaşta his regülasyonu öğretilmesi gerektiğini tabir eden Tarhan, bunun ailede öğretilmesinin gerektiğini, ayrıyeten her istediği yapılan çocukların keyifli değil sıkıntılı olacağını da kaydetti.
Çocuklara aklının hislerini yönetmesi gerektiğinin öğretilmesinin değerine vurgu yapan Tarhan, bunun öğretilmemesi durumunda uzamış ergenlikler yaşandığını, 30 yaşına gelmiş çocuk üzere davranan yetişkinler olduğunu söyledi.
Her istediği yapılan çocukların makus yetişeceğini de tabir eden Tarhan, çocukları yetiştirirken gayenin keyifli çocuk yetiştirmek değil, hayata hazırlamak olması gerektiğini kaydetti.
Filler dövüşüyor, çocuklar eziliyor…
“Çocuk haklarına ziyan veren öbür bir bahis da savaşlar” diyen Prof. Dr. Tarhan, Dünya Sıhhat Örgütü’nün 3 büyük tehlikeden kelam ettiğini bunların, global gelir eşitsizliği, iklim değişikliği ve insanın yalnızlaşması olduğunu belirtti.
Prof. Dr. Tarhan, şöyle devam etti:
“İnsanın yalnızlaşmasının bedelini en çok çocuklar ödüyor. Çocuklar ihmal ediliyor, mağdur kalıyor. Savaşta da şu anda pek çok çocuk vefatları olduğunu görüyoruz. Dün akşam öğrendik Gazze’de hastane bombalandı. 500 kişi ölüyor. Sivil şahıslar ölüyor. Çocuk hakları sempozyumunda bu hususa dikkat çekmeden geçemedim. Filler dövüşüyor, çimler eziliyor. Çocuklar eziliyor. Güzel ki nükleer silah var diyorum. Dünyada nükleer silah olmasaydı çok büyük savaşlar olurdu. Nükleer silah korkusu büyük savaşları duruyor.”
Çoğunluğun vicdanı devreye girmeli…
Savaşın bir seçenek değil bir sonuç olduğunu tabir eden Tarhan, “Önleyici bir savaş diye yapay bir savaş başlatıp o bölgedeki sivillere müdahale etmek bence insanlığa yapılan en büyük kötülüklerdendir.” dedi.
Tarhan, dünyada toplumun çoğunluğunun vicdanının devreye girmesi durumunda kötücül güçlerin de kendilerini frenleme gereksinimi hissedeceklerini söyledi.
UNICEF Türkiye Temsilcisi
UNICEF Türkiye Temsilcisi Paolo Marchi, UNICEF olarak Çocuk Hakları Kontratı gereği kontrattaki haklarının izlenmesi konusunda yükümlülüklerinin olduğunu anlattı.
Sözleşmedeki hakların izlenmesi konusunda sorumluluklarının olduğunu söz eden Marchi, ülkelere çocuk haklarının izlenmesi konusunda dayanak verdiklerini, Türkiye’de de projeler yürüttüklerini kaydetti.
Çocuğu birey olarak kabul etmek ve çocuğa birey olarak muamele etmek
Üsküdar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nazife Güngör, çocuğu birey olarak kabul etmek ve çocuğa birey olarak muamele etme vurgusunun çok kıymetli olduğunu lisana getirerek, şöyle devam etti:
“Belki de gelişmiş toplumlarla gelişmemiş toplumlar ortasındaki değerli farklılıklardan biri de tam da burada ortaya çıkıyor. Çocuk doğar doğmaz onu birey olarak kabul etmek, ruhsal ve duygusal yapısıyla birey olarak yetiştirmek yahut büyüklerin yanında konuşma, ‘söz hakkın yok’ deyip, olgunlaşmamış, birey olmamış muamelesi yaparak büyütmek… Bu durumda çocuk büyüdüğünde ömrün öznesi olmayı kaçıracak.”
Çocuk hakları mukavelesi 30 yıldır bizimle birlikte…
Üsküdar Üniversitesi Çocuk Gelişimi Kısım Lideri Prof. Dr. Nurper Ülküer, çocuk haklarının hayata geçirilmesi ile ilgili bu değerli toplantıda bulunan herkese teşekkür ederek kelamlarına başladı. Ülküer, şunları kaydetti:
“Dünya ülkelerinin çabucak hemen hepsinin imzaladığı çocuk hakları kontratı 30 yıldır bizimle birlikte. 30 yıldır bu mukavele çocuk hakları ile birlikte çocuğun bir birey olduğunu bize tekrar tekrar hatırlatıyor.
Halil Cibran ‘Çocuklar sizin çocuklarınız değil, onlar kendi yolunu izleyen hayatın oğulları ve kızlarıdır.’ der. Çocuk Hakları Kontratı de bunu söyler. Çocukları kendi yolunu çizen bireyler olarak görür ve bizler yalnızca bu yolda onlara rehber olabiliriz. Çocuk hakları mukavelesi bir muhafaza, gereklilik değil, çocukları uzman bireyler olarak görebileceğimiz bakış açısı getirmiştir bize. Yani gereksinim temelli bir bakış açısından hak temelli bir bakış açısına götürmüştür bizi. Bu toplantının da en kıymetli bildirilerinden biri bu olacak.”
Globalchild programının bir kesimi olarak New Brunswick Üniversitesinin bir çalışma başlatmak istediğini ve çocuk haklarının hayata geçirilmesinde ilham veren kıssaların neler olacağı konusunda bir teşebbüs başlattığını hatırlatan Ülküer, Üsküdar Üniversitesinin de bu projenin beş üniversite üyesinden birisi olduğunu anlattı.
Ülküer, “Bu proje 5 yıllık. Birinci 2 yıl yalnızca kriterler üzerinde çalıştık. Çocuğun üstün faydası, hakkaniyet, eşitlik, etik vardı bütün bunlarla nasıl ilham veren projeleri bulabiliriz üzerinde çalıştık. Birinci pilot çalışma Kuzey Amerika’da yapıldı. Bu, yönlendirme komitesinin birinci sefer bir ortaya geldiği bir toplantı. Bu çalışmaları tüm dünyaya yaymaya hazırlanıyoruz ve çocuk hakları konusunda bu çalışmalar ülkelere örnek olacak.” dedi.
Çocukların yanında olmak gerekiyor
Kanada New Brunswick Üniversitesi Globalchild Programından Dr. Ziba Vaghri, 21. Yüzyılda çocuk hakları ehemmiyetine işaret ederek, “Gezegenimiz değerli sıkıntılarla karşı karşıya. İklim değişikliği, savaşlar, besin güvenliği üzere birçok sorun var. Çocuklar da birçok meselelerle karşı karşıya kalıyorlar. Bizim çocukların yanında olmamız gerekiyor.” diye konuştu.
Dr. Ziba Vaghri, “Ülkeniz ve hükümetiniz çocukların hakları konusunda taahhütlerde bulundu. Bunlar fiyatsız sıhhat ve eğitim konusu… Global düzeyde daha da kıymetli olan, bu ülkenin kurucu Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk 23 Nisan’ı Çocuk Bayramı olarak ilan etti. Bu büyük bir onur ve örnektir.” dedi.
Plaket sunumu gerçekleştirildi
Sempozyumda, Prof. Dr. Nevzat Tarhan tarafından UNICEF Türkiye Temsilcisi Paolo Marchi ve Oslo Üniversitesi ve Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Kurulu Eski Lideri Kirsten Sandberg’e plaket takdim etti.
Sempozyumda “Dünden Bugüne Türkiye’de Çocuk Hakları” konusu ele alındı
Sempozyumda; Oslo Üniversitesi ve Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi Eski Lideri Kirsten Sandberg “Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Kontratı Bağlamında, Çocuk Haklarının Hayata Geçirilmesinde Siyasetlerin ve Yasal Çerçevelerin Önemi”, TBMM Çocuk Hakları Komitesi Kurucu Lideri Halide İncekara “Dünden Bugüne Türkiye’de Çocuk Hakları” bahisli sunum yaptı.
Halide İncekara: “Kötüye karşı da bir lanet okumanın hakkımız olduğunu düşünüyorum”
TBMM Çocuk Hakları Kurulu Kurucu Lideri Halide İncekara, konuşmasına, “Bugün için renkli kıyafetler giymeyi planlıyordum lakin akşam bir soykırıma şahit olunca siyah giymek zorunda hissettim. Aslında hepinizin gözlerinin içine bakarak ümitten aydınlıktan, yapılan bu denli hoş çalışmaları, övünerek sizinle paylaşmak isterken bir soykırımla karşılaştım ve bunun gerisi arkası gelmiyor.” diye başladı.
İncekara, bazen ‘Yıllardır yaptığımız uğraş, salonları doldurduğumuz konuşmalar bastığımız kitaplarla boşa mı çalışıyoruz?’ diye düşündüğünü de belirterek, şöyle devam etti:
“Bir ümit doğuyor ya bunları yapmasaydık bu zulüm nerelere varırdı diyorum. Onun için tekrar de ısrarla bütün makus örnekler gözümüze batırılırken âlâ örnekleri paylaşmaya devam edeceğiz, etmek zorundayız. Güzelin yanında durup iyiyi güçlendirirken berbata karşı da bir lanet okumanın hakkımız olduğunu düşünüyorum.
Irak ve Suriye’deki savaşları, savaştan kaçan çocukları gördük. Haydi bunları unuttuk, Ukrayna gözümüzün önünde. Orada çocuklar hala ıstırap içinde yaşıyor. Ukrayna’nın yarası bitmedi ve Gazze’deki soykırım başladı. Siyasetin konforlu alanlarından çıkmayacak mı insan hakları, çocuk hakları diye üzülmüyor değilim.”
Sempozyumda Çocuk Haklarının Global Seviyede İzlenmesi oturumu da yapıldı
Sempozyumun Prof. Dr. Nurper Ülküer’in oturum başkanlığını yaptığı Çocuk Haklarının Global Seviyede İzlenmesi başlıklı oturumunda Dr. Ziba Vaghri “Küresel Çocuk Programının Tanıtımı: Çocuklara Karşı Sorumlulukların Yerine Getirilmesi İçin Bir Araç – Ülkelerin Çocuk Haklarının İzlemesinde Doğru Veri Toplamalarına Dayanak Vermenin Önemi”, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı Temsilcisi “2023-2028 Türkiye Ulusal Çocuk Hakları Stratejisi ve Hareket Planı Tanıtımı”, Avusturalya’dan New South Wales Üniversitesi’nden Çocuk Hakları Avukatı Dr. Noam Peleg “Çocuğun Gelişim Hakkı ve İzlenmesi – Eleştirel Bir Yaklaşım” bahisli konuşma yaptı.
Çocuk Haklarının Hayata Geçmesine İlham Verecek Uygulamalar
Sempozyumda “Çocuk Haklarının Hayata Geçmesine İlham Verecek Uygulamalar” başlıklı oturumda Florida Üniversitesi, Tıp Fakültesi Milletlerarası Toplumsal Pediatristler Derneği Prof. Dr. Jeffrey Gloghagen “Çocuk Haklarının Desteklenmesinde Memleketler arası Tertiplerin Rolü”, Arjantin Flasco Üniversitesinden Dr. Raul Mercer ile Dr. Ziba Vaghri “Inspirights; Çocuk Haklarına İlham Veren Güzel Uygulamalar- Ülkelerin ÇHS Uygulamalarının Global Seviyede Desteklenmesi”, Doğu Avrupa Pediatristler Derneğinden Dr. Leyla Namazova “Doğu Avrupa Bölgesi Ülkelerinde Çocuk Hakları Uygulamalarının Desteklenmesi”, Çocuklara Yönelik Ticari Cinsel Sömürüye Son Derneği Lideri Av. Şahin Antakyalıoğlu “Türkiye’de Çocuk Haklarının İzlenmesi- İlham Veren Örnekler” bahisli konuşma gerçekleştirdi.
ÜÜTV’den de canlı verilen sempozyumun kapanış oturumunda da Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Arif Aktuğ Ertekin kapanış konuşması yaptı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
