Yaklaşık 1 milyon kişinin katıldığı halk oylamasında “2024 Yılının Kelimesi” seçilen “kalabalık yalnızlık” kavramını pahalandıran Sosyoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Barış Erdoğan, yalnızlığın hissedildiği en kıymetli yerlerden birinin de iş yerleri olduğunu söyledi. Prof. Dr. Barış Erdoğan, “Yüksek rekabetçi ortam ve tempoda çalışanlar kendilerini öteki çalışanların ortasında yalnız hissediyorlar.” dedi.
Aile içinde ‘ekransız akşam yemeği’ kuralı getirilebileceğini de söz eden Prof. Dr. Erdoğan, “Sevdiklerimizle daha çok yüz yüze sohbet edebiliriz.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Barış Erdoğan, yaklaşık 1 milyon kişinin katıldığı halk oylamasında “2024 Yılının Kelimesi” seçilen “kalabalık yalnızlık” kavramını kıymetlendirdi.
Kalabalıkların bir kesimi lakin yalnız!
Modern vakti ‘insanlık tarihinde bireylerin hiç olmadıkları kadar geniş insan etraflarıyla etkileşim içinde olduğu fakat birebir vakitte bir o kadar da kendilerini bu kalabalıklar içinde yalnız hissettiği bir dönem’ olarak tanımlayan Prof. Dr. Barış Erdoğan, “Türk Lisan Kurumumun yılın sözü ilan ettiği ‘Kalabalık yalnızlık’ kavramı da tam bu durumu açıklıyor. Çağdaş insan dijital ya da fizikî manada kalabalıkların modülü olsa da her geçen gün daha fazla içsel bir kopukluk ve yalıtılmışlık hissiyle yaşıyor. Günümüzün büyük kentlerinde yüksek nüfus, süratli ömür temposu, klasik mahalle ve komşuluk bağlarının zayıflaması insanların birbirine yabancılaşmasına yol açtı. Tıpkı apartmanda, hatta tıpkı meskende fizikî olarak birbirine yakın bireyler ortasında bile duygusal aralar büyüyor. Üstelik toplumsal medya üzerinden yüzlerce ‘arkadaş’ a sahip olmak, her vakit derin bir paylaşıma karşılık gelmiyor; bilakis çoğunlukla bu etkileşimler yüzeysel ve ‘zayıf’ bağlar ağına dönüşüyor. Bize ne teminat veriyor ne de bir sıcaklık.” diye konuştu.
Bağlantı sayısı artsa da bağlantıların niteliği zayıflıyor!
Sanal ortamdaki bu ‘zayıf’ bağların derinlikten mahrum olduğunu çarpıcı biçimde gösteren olaylardan birinin 2010 yılında yaşandığını anlatan Prof. Dr. Barış Erdoğan, “42 yaşındaki İngiliz bir bayan, Noel gecesi Facebook’taki 1082 arkadaşına ‘Bütün ilaçlarımı aldım, birazdan öleceğim, herkese elveda’ bildirisini gönderdi. İletisi gören hiçbir arkadaşı ne onun meskenine gitmiş ne de acil servisi aramıştı; bunun yerine 148 yorum yazarak durumu uzaktan ve birden fazla kere yargılayıcı, alaycı ya da merak giderici halde tartışmışlardı. Bu trajik örnek, toplumsal medya üzerinden kurulan onca ‘arkadaşlığın’ gerçek bir yardım, ilgi yahut dayanışma arayışında ne derece yetersiz kalabileceğini gözler önüne seriyor. Fizikî kalabalıklar içinde yaşanan kopukluk durumu, dijital dünyada da tıpkı paradoksu tekrarlıyor: İlişkilerin sayısı artarken münasebetlerin niteliği zayıflıyor. Öbürleri tarafından ‘anlaşılma’ ve ‘ait olma’ gereksinimlerimiz karşılanamadıkça kendimizi kalabalıklar içinde yalnız hissediyoruz.” dedi.
Aile içinde ‘ekransız akşam yemeği’ kuralı getirilebilir
Kalabalıklar içinde yalnız hissetmemek için kişisel uğraş kadar yapısal değişikliklere ve siyasetlere taraf verecek kamu yönetiminin dayanağına muhtaçlık olduğunu da lisana getiren Prof. Dr. Barış Erdoğan, “Bireysel olarak aile içinde ‘ekransız akşam yemeği’ kuralı getirebiliriz, sevdiklerimizle daha çok yüz yüze sohbet edebiliriz. Arkadaşlarımızla sistemli olarak küçük buluşmalar ayarlamak, birlikte yürüyüş yapmak, kitap kulüpleri üzere etkinliklere katılmak da yalnızlık hissine karşı yeterli gelebilir. Lakin ne yazık ki tüm bunlar yalnızlık hissini büsbütün bitirmeye yetmez. Zira sorunun kökünde birtakım yapısal problemler var ve bunları aşmak için devletin, lokal idarelerin ve kurumların önemli adımlar atması kaide.” biçiminde konuştu.
Mahalle buluşmaları, sokak şenlikleri ya da iftarları yapılabilir…
Büyük kentlerde artık eskisi üzere “mahalle” kavramının pek kalmadığına da dikkat çeken Prof. Dr. Barış Erdoğan, “Kentsel dönüşüm ve göç dalgaları derken yan komşumuzun kim olduğunu bile birçok vakit bilmiyoruz. Mahalle buluşmaları, sokak şenlikleri ya da iftarları üzere etkinlikler düzenlense insanları bir ortaya getirmek daha kolay olur. Belediyeler bu bahiste öncü olabilir; yalnızca asfalt dökmekle kalmayıp komşular ortası kaynaşmayı sağlayacak kamusal alanlar ve etkinlikler yaratabilirler.” dedi.
Sosyal medya ortak ilgi alanları etrafında yüz yüze irtibat kurmayı teşvik edebilir
Dijital dünyanın içine de biraz nizam getirmek gerektiğini lisana getiren Erdoğan, “Sosyal medyada çok takipçiye sahip olmak gerçek arkadaşlık bağları kurduğumuz manasına gelmiyor. Biraz fantezi üzere lakin toplumsal platformlar kullanıcıları yalnızca çevrimiçi kalmaya değil fizikî etkinliklerde buluşmaya, ortak ilgi alanları etrafında yüz yüze bağlantı kurmaya teşvik edebilir. Bu tıp uygulamalar zayıf bağları güçlü dostluklara dönüştürmenin yolunu açabilir.” sözünde bulundu.
Uzaktan çalışma kalabalık yalnızlık hissini artırdı
Yalnızlığın hissedildiği en değerli yerlerden birinin de iş yerleri olduğunu söyleyen Prof. Dr. Barış Erdoğan, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Yüksek rekabetçi ortam ve tempoda çalışanlar kendilerini öteki çalışanların ortasında yalnız hissediyorlar. İş yerlerinde çalışanların birbirini tanıyabileceği atölyeler, kadro çalışmaları ve toplumsal etkinlikler düzenlense ‘sabah gel, akşam çık’ döngüsü biraz kırılır. Uzaktan çalışma kalabalık yalnızlık hissini artırdı. Bilhassa uzaktan ya da hibrit çalışanlar için nizamlı yüz yüze toplantılar, ‘ekibin bir parçasıyım’ hissini güçlendirir.
Gönüllülük ve dayanışma projelerini de unutmamak lâzım. Toplumsal yardımlaşma kuruluşlarına katılan, bir sivil toplum inisiyatifinde faal vazife alan kişi hem topluma yararlı olur hem de misal pahaları paylaşan beşerlerle tanışarak daha derin ve manalı bağlar kurar. Bu kültürü okul çağlarından itibaren çocuklarımıza kazandırmamız gerekir. Özetle devlet kurumlarından toplumsal medyaya, belediyelerden iş yerlerine kadar tüm kurumların elini taşın altına koyması şart.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
