Milletlerarası danışmanlık, kontrol, teminat, kurumsal finansman, strateji ve vergi hizmetleri firması EY (Ernst&Young) çatısı altında faaliyet gösteren EY-Parthenon (EYP), sistemli olarak gerçekleştirdiği Yine Yapılandırma Nabzı Araştırmasının 6. versiyonunu yayımladı. 25 ülkeden 200’den fazla banka profesyonelinin iştirakiyle gerçekleştirilen araştırma; Birleşik Krallık’taki ve Avrupa’daki yine yapılandırma trendlerini, kesimlerin dönüşümünü ve finansal tahlillerin geleceği hakkında değerli içgörüleri gözler önüne seriyor.
Araştırma, şirketlerin ekonomik ve sektörel baskılarla karşı karşıya kalmasıyla birlikte kurumsal yine yapılandırma süreçlerinin artacağına dair net beklentileri ortaya koyuyor. Avrupa’daki kurumsal tekrar yapılandırma faaliyetlerinin, 2025’in ikinci yarısında daha da artacağı beklentisi de en dikkat cazip noktalardan biri olarak öne çıkıyor.
Batı ve Orta Avrupa endüstrisi, tarifeler ve güç dalgalanmaları nedeniyle zorluk yaşıyor
Günümüzde kurumsal yine yapılandırma faaliyetleri; artan maliyetler, tedarik zinciri sıkıntıları, jeopolitik belirsizlikler üzere zorluklarda şekilleniyor. Giderek artan baskı, Avrupa’da bölümleri ve bölgeleri farklı halde etkiliyor. Birleşik Krallık’ta artan istihdam maliyetleri en önemli tasa kaynağı olurken, Batı ve Orta Avrupa’da sanayi, tarifeler ve güç dalgalanmaları nedeniyle zorluk yaşanıyor; Güney Avrupa ekonomileri ise turizm ve tarımdaki meselelerle karşı karşıya kalıyor.
Araştırma, değişen şartlar karşısında daha proaktif ve uzlaşmaya dayalı tekrar yapılandırma stratejilerine yanlışsız bir kayma olduğunu ortaya koyuyor. Borç yapılandırma-vade uzatma mutabakatları, tekrar finansman ve operasyonel dönüşümler, lokal piyasa dinamiklerine nazaran uyarlanmış ve uzun vadeli iş dönüşümünü mümkün kılarken, kıymet muhafazayı amaçlayan yaklaşımlar tercih edilen araçlar hâline geliyor.
Yeniden yapılandırma faaliyetleri artışta, lakin süreç hâlâ denetimli bir süratte ilerliyor
EY-Parthenon Tekrar Yapılandırma Nabzı Araştırması iştirakçilerinin yarıdan fazlası (%56), 2024’ün ikinci yarısında portföylerindeki kurumsal yine yapılandırma faaliyetlerinde artış yaşandığını belirtti. %68’i ise bu artışın 2025’in birinci yarısında da devam ettiğini tabir ediyor. Her ne kadar eğilim üst istikametli olsa da sürat hâlâ denetimli bir biçimde ilerliyor. İştirakçilerin üçte biri (%32), 2025’in birinci yarısında tekrar yapılandırmada sadece %10’luk bir artış beklerken, %48’i 2025’in ikinci yarısında yapılandırma faaliyetlerinin tepeye ulaşacağını öngörüyor. %30’u ise en fazla artışın 2026’da gerçekleşeceğine inanıyor.
Yavaşlayan büyüme ve artan global tansiyonlar baskıyı artırıyor
Araştırmaya nazaran, kurumsal baskının en çok belirtilen tetikleyicileri ortasında düşen satışlar ve zayıf ekonomik büyüme olduğu gösteriliyor. Son aylarda jeopolitik belirsizlikler bariz bir kaygı kaynağı hâline gelirken, iştirakçilerin %16’sı bu tansiyonları 2025’in birinci yarısında kurumsal tekrar yapılandırmanın temel temalarından biri olarak tanımladı. Bu oran, 2024’ün ikinci yarısının iki katı olarak göze çarpıyor. Olumlu bir gelişme olarak ise, finansman ve girdi maliyetlerine ait baskıların azalması olduğu belirtiliyor. Bu da düşen güç fiyatları, gerileyen faiz oranları ve kademeli olarak güzelleşen kredi şartlarıyla destekleniyor. Global belirsizlikler, ticaret aksamaları ve siyasetlere dair artan tasa, makroekonomik datalarda ve şirket datalarında de yankı buluyor.
En fazla baskı, otomotiv ve imalat bölümlerinde hissediliyor
Araştırma, otomotiv kesiminin kurumsal tekrar yapılandırma faaliyetlerinin esas itici gücü olma rolünü 2025’te de sürdüreceğini öngörüyor. ABD tarifelerindeki artıştan evvel otomotiv şirketleri, düşen satışlar ve elektrikli araçlara yönelik ağır dönüşümle uğraş ediyordu. Bu zorluklar; yüksek sabit maliyetler, gereğince kullanılamayan üretim kapasitesi, artan güç ve iş gücü masraflarının yarattığı marj baskılarıyla daha da ağırlaştı.
İmalat dalı de hem gelir hem maliyet baskılarıyla karşı karşıya. Avrupa’daki üreticiler; yüksek girdi maliyetleri, azalan talep ve bilhassa Asya’nın giderek artan global rekabetiyle gayret ediyor.
İnşaat bölümü hâlâ ekonomik belirsizlik, iş gücü eksikliği ve devam eden maliyet baskılarından olumsuz etkileniyor.
Son olarak, perakende bölümü ise zayıflayan tüketici inancı ve fizikî mağazaların artan kira, güç ve çalışan maaliyetleri üzere maliyetleri üzere etkenleri fiyatlara yansıtmakta yaşadığı zorluklarla uğraş etmeye devam ediyor.
EY-Parthenon Türkiye Şirket Ortağı, Sermaye ve Borç Danışmanlığı Lideri Orçun Makal, Yeniden Yapılandırma Nabzı Araştırmasına dair şunları söyledi:
“Araştırma sonuçlarına nazaran; 2025 yılının ikinci çeyreği kurumsal yine yapılandırmanın sürat kazanacağı bir devir olacak. Bilhassa otomotiv ve imalat dallarının baskı altında olduğu Batı ve Orta Avrupa’da, tekrar yapılandırma süreçlerinde artış yaşanacağını söylemek mümkün. Yine yapılandırma faaliyetleri ülkeden ülkeye kıymetli ölçüde değişmekle birlikte mahallî, bölgesel ve global zorlukların bir ortaya gelmesiyle birlikte de şekilleniyor. Borç yapılandırma, vade uzatma ve yine finansman sağlama, kurumsal yine yapılandırmada baskın stratejiler olmaya devam ederken; uzlaşmacı ve paha koruyan yaklaşımlar da tercih ediliyor.
Türkiye’de de emsal formda tekrar yapılandırma süreçlerinde bir artış gözlemliyoruz. Yüksek enflasyon ve yüksek faiz ortamında üretim maliyetlerinde görülen artışlar sonucunda bütün bölümlerde şirket karlılıkları düşüyor. Bilhassa ihracat yapan, dövize endeksli geliri olan ve emek ağır üretim yapan bölümlerdeki şirketlerin satış gelirlerini üretim maliyetlerindeki artışlar oranında artıramamaları şirketlerin borç geri ödeme kapasitelerini olumsuz etkiliyor.
2025’in yaz periyodunda Türkiye’de finansal yine yapılandırma süreçlerinin, para siyasetindeki temkinli gevşemenin, talep şartlarındaki zayıflığın ve mevzuat tarafındaki güncellemelerin birleşik tesiriyle tekrar sürat kazanmasını bekliyoruz. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası temmuz toplantısında siyaset faizini 300 baz puan indirerek %43’e çekti, tıpkı devirde imalat PMI 45,9 ile daralma bölgesinde kalırken, yıllık TÜFE %33,52’ye geriledi. Bu karşı sinyaller, şirket bilançolarında vade uzatma ve yine finansman temelli, “değer koruyan” yine yapılandırma stratejilerini öne çıkarıyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
