IMMAT – 10. Milletlerarası Maden Makineleri ve Teknolojileri Kongresi’nin açılış oturumunda, ekonomist ve gazeteci Meliha Okur, iktisat siyasetleri uzmanı Turgay Bozoğlu ve Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı Lider Yardımcısı Ali Emiroğlu bir ortaya geldi. “Madencilik ve Ekonomi” başlığıyla gerçekleştirilen oturumda, madencilik kültüründen etraf siyasetlerine, iş güvenliğinden mevzuat ve maden iktisadına kadar pek çok mevzu ele alındı.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin mesken sahipliğinde İZFAŞ tarafından düzenlenen MINEX – 11. Milletlerarası Madencilik, Doğal Kaynaklar ve Teknolojileri Fuarı, Fuar İzmir’de düzenleniyor. Fuar ile eş vakitli olarak TMMOB Maden Mühendisleri Odası İzmir Şubesi tarafından organize edilen 10. Memleketler arası Maden Makinaları ve Teknolojileri Kongresi (IMMAT-2025) de gerçekleştiriliyor. Akademi ve dal temsilcilerini bir ortaya getirerek, madencilik alanında teknik ve bilimsel gelişime katkı sunan kongrenin, Meliha Okur, Turgay Bozoğlu ve Ali Emiroğlu konuşmacı olduğu açılış oturumu, “Madencilik ve Ekonomi” başlığı altında gerçekleştirildi.
“Madencilikte Katma Kıymet ve Şeffaflık Şart”
Gazeteci Müellif Meliha Okur, Türkiye’nin madenlerini çıkarırken etrafa hassas olması, yüksek teknoloji kullanması ve beşere yatırım yapmasının değerine değindi. Yalnızca maden çıkarıp satmaya dayalı bir yaklaşımın ötesine geçilmesi gerektiğini belirten Okur, “Madencilik, katma pahalı üretim modelleriyle ülke iktisadına çok daha güçlü bir katkı sunabilir. Bu noktada misyon sırf siyasetçilere değil, sivil toplum kuruluşlarına da düşüyor. Daima birlikte şeffaf ve sürdürülebilir bir madencilik endüstrileşme atılımı yaratmak zorundayız” dedi.
Çalışanlar desteklenmeli
Madencilik kesiminde mühendislerden çalışanlara kadar tüm çalışanların desteklenmesi gerektiğini tabir eden Okur, “Doğru ve şeffaf uygulamalarla hareket edildiğinde kamuoyuna itimat vermek çok daha kolay olacaktır” diye konuştu. Türkiye’nin biyolojik çeşitlilik açısından kıymetli bir ülke olduğunu hatırlatan Meliha Okur, bu bedellerin korunarak madenciliğin yapılması gerektiğini, bölümün bunu şeffaf bir formda anlatmasının toplumsal barış açısından da büyük kıymet taşıdığını belirtti.
“Güvenlik Kültürü Güçleniyor”
Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı Lider Yardımcısı Ali Emiroğlu, dünyada ve Türkiye’de madencilik bölümünde yaşanan dönüşümleri kıymetlendirdi. Soma faciasını hatırlatarak geçmişte Türkiye’de çalışma şartlarının epey ağır olduğunu ve iş sıhhati ile güvenliği ismine kâfi tedbirlerin alınmadığını söyleyen Emiroğlu, günümüzde madencilik kültürünün, kesime bakış açısının ve teknolojinin süratle geliştiğini söz etti. Emiroğlu, “Ocaklardaki havalandırma sistemlerinden tozun bastırılmasına kadar pek çok alanda teknoloji ilerledi. Artık ülkemizde 40 yıl öncesinin madenciliği yok, olması da mümkün değil. Çalışma Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Valilikler ve Maden Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün oluşturduğu gruplar, yılda en az dört kere bilhassa yeraltı madenciliğinde kontroller gerçekleştiriyor” dedi.
Emiroğlu, “Kazalar önlenebilir. İş sıhhati ve güvenliği bir süreçtir ve tüm kamu kuruluşlarından patronlara, mavi ve beyaz yakalılara kadar herkes için büyük ehemmiyet taşır” diyerek kelamlarını tamamladı.
“Yeşil madencilik anlayışı öne çıkıyor”
Ekonomi Siyasetleri Uzmanı Turgay Bozoğlu ise Türkiye’nin genel ekonomik yapısı içinde madencilik bölümünün kritik rolüne dikkat çekerek, madenciliğin sadece yer altındaki kaynaklarla hudutlu olmadığını, sanayi, dış ticaret, teknoloji ve istihdam ile direkt temaslı olduğunu belirtti. Bozoğlu, “Dünya büyük bir değişim ve dönüşüm sürecinde. Bunun merkezinde ise madencilik yer alıyor. Güç dönüşümü, elektrikli araçlar, bataryalar ve yenilenebilir güç teknolojileri bakır, lityum, nikel, kobalt üzere minerallere olan talebi süratle artırıyor. Yeşil iktisat dediğimiz kavram, aslında bir maden ekonomisidir. Dünya petrolden minerallere gerçek kayıyor. Lakin madencilik artık sırf karlılıkla değil, çevresel ve toplumsal tesirlerle birlikte bedellendiriliyor. Bu noktada yeşil madencilik anlayışı öne çıkıyor” diye konuştu.
Şeffaf ve sürdürebilir madencilik mümkün
Bozoğlu, Türkiye’de yürürlüğe giren madencilik yasasının çevresel ve toplumsal tesirlerinden de kelam ederek, Türkiye’nin hammadde ihracatçılığından katma kıymetli eser üretimine yönelmesi gerektiğini vurguladı. Turgay Bozoğlu, Avrupa Birliği standartlarında etraf mevzuatı, Ar-Ge yatırımları ve faal kontrollerle uzun vadeli, şeffaf ve sürdürülebilir madenciliğin mümkün olduğunu kaydetti.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
