Her 8 bayandan birinde görülen göğüs kanseri, erken teşhis ve çağdaş tedavi formülleri sayesinde artık büyük oranda tedavi edilebiliyor. Yeni cerrahi seçenekler ve gayeye yönelik ilaçlar sayesinde göğüs kanserinde sonuçlar yüz güldürücü hale geliyor. Memorial Ankara Hastanesi Göğüs Sıhhati Merkezi ve Genel Cerrahi Bölümü’nden Prof. Dr. Ramazan Yıldız, göğüs kanserinde erken teşhisin ve sistemli taramaların değerini vurgulayarak, bireye özel tedavi prosedürleri hakkında bilgi verdi.
Yılda 2.5 milyon bayana göğüs kanseri teşhisi konuluyor
Dünya genelinde yılda yaklaşık 2.5 milyon bayana göğüs kanseri tanısı konulmakta ve yaklaşık yarım milyon bayan göğüs kanseri nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Bayan kanser vefatlarında maalesef birinci sırada göğüs kanseri bulunmaktadır.
Geç kalmamak için bu 4 kıymetli denetimi ihmal etmeyin!
- 20 yaşından itibaren kendi kendine göğüs muayenesi
- 30 yaşından itibaren kendi kendine göğüs muayenesi, tabip muayenesi ve gerekli görülürse göğüs ultrasonu
- 40 yaşından itibaren ise kendi kendine göğüs muayenesi, doktor muayenesi, mamografi ve gerekli görülürse göğüs ultrasonu
- Ailede, birinci derece yakınlarda göğüs kanseri var ise kanser olan bireyin hastalığa yakalandığı yaş dikkate alınarak o yaştan 10 yıl evvel yakın takip ve taramaların yaptırılması
Meme kanserini erken teşhis ile daha küçük müdahalelerle tedavi edebiliriz. Organ kaybına neden olmadan ve hatta kemoterapiye bile muhtaçlık kalmadan tedavi edebilir. Erken teşhis konulan hastaları tümör tipine bağlı olarak kemoterapiye bile gerek görmeksizin yalnızca tümörün olduğu bölgenin çıkarılması ve koltuk altında yalnızca örnek lenf nodu alınması ve radyoterapi ile tedavi edilebilmektedir.
40 yaşından itibaren yıllık mamografi çektirmeye ihtimam gösterin
Mamografi göğüs dokusunda yoğunluk dansite farkı ve mikrokalsifikasyonları değerlendirmesi nedeniyle çok kıymetli rol oynamaktadır. Göğüs dokusunun azalması göğüsteki yağ dokusunun artması ile manzara kalitesi artmaktadır. 35’li yaşlardan itibaren göğüs dokusu azalarak yağ dokusu artacaktır ve mamografinin hassaslığı bu nedenle artmaktadır. 35-40 yaş aralığında bir baz mamografinin çekilmesi ve 40 yaşından itibaren hastanın aile hikayesine genetik yatkınlığını da dikkate alarak yıllık tertipli mamografi denetimlerinin yaptırılmasını önermekteyiz.
40 yaş altında usg birinci tercihimiz olmaktadır lakin elimizdeki bulgulara nazaran 40 yaş altında da mamografi çektiğimiz hastalar olmaktadır. Kimi durumlarda göğüs dokusu yoğunluğu nedeniyle dinamik (ilaçlı) göğüs emarı da çekilebilmektedir.
Kendi kendine sistemli göğüs muayenesi nasıl yapılmalı?
- Meme muayenesinde, belden üstü görünür olmalı
- Muayene odası aydınlık olmalı
- Her bayan, aylık döngüsünün birinci gününü birinci gün kabul ederek, 5-14. gün ortasında bir gün belirleyerek, kendi kendine göğüs muayenesini yapmalı
- Emziren bayanlar, emzirme sonrası ya da sağma sonrasında muayene yapmalı
Ayna karşısında; düz ve yan olarak
- her iki el yukarıda
- her iki el aşağıda,
- her iki eli belimize bastırarak
Meme muayenesinde, göğüsteki bombeliklere, ciltteki değişikliklere, çekintilere ve çukurlaşmalara bakılmalıdır.
Daha sonra palpasyon yani ellerimizle göğüslerin, göğüs başının ve koltuk altının muayenesi göğüs kafesi- kaburga ile cilt ortasındaki göğüs dokusunu hissederek içten dışa, saat tarafında ya da üstten aşağıya muayene edilmelidir. Muayene sırasında göğsün her alanı, yani göğüs başı, koltuk altı ve köprücük kemiği altı ve üstü de unutulmamalıdır. Her kist yahut her kitle kanser değildir. Kanserler ekseriyetle ağrı yapmadan sinsi büyür lakin ağrı yapmaz diye bir kural yoktur yani ağrı ile teşhis konulan hastalarda mevcuttur.
Her tümör farklı, tedavi de farklı olmalı
Her teşhis konulan göğüs kanseri birebir değildir ve tıpkı biçimde tedavi edilmemektedir. Şahsa ve hastalığa özel tedavi planlamaları yapılmaktadır.
- Cerrahi tedavi,
- Kemoterapi,
- Radyoterapi,
- Hormon tedavisi,
- Akıllı ilaç tedavisi,
- İmmünoterapi
Tedaviyi belirlerken tümörün tipi, immünhistokimya özelikleri ve yayılımı da dikkate alınarak her bireye özel gerekli olan tedavi planlanmaktadır. Tıpkı hastaya tıpkı tedavi prosedürü uygulanmamalıdır.
Tümörün özelikleri immün histokimyasal öellikleri, mitoz oranı, yayılımı, hormon reseptör durumu, akıllı ilacı hassaslığı, koltukaltına ve organlara yayılımı üzere ayrıntılar belirlendikten sonra yol ikiye ayrılır. Bu özeliklere nazaran kimi hastalara evvel kemoterapi uygulanıp, kemoterapi bittikten sonra cerrahi ve başka tedaviler planlanırken, kimi hastalara cerrahi tedavi sonrası öteki tedavi teknikleri planlanmaktadır.
Radyoterapide ise yapılan cerrahi ile birlikte koltuk altı ve başka organlara yayılım belirleyici olmaktadır. Örneğin, göğüs esirgeyici cerrahi yapılan (sadece tümörün olduğu bölgenin alındığı) bütün hastalar radyoterapi almaktadır. Göğüs büsbütün alınsa bile, tümör boyutu, koltuk altı ve başka organların tutulumu radyoterapi gerektirebilir. Ama göğsün tamamının alındığı hastalarda koltuk altı ve başka organ yayılımı yok ise ve tümörün boyutu 5 cm’den küçük ise radyoterapi uygulanmamaktadır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
