KOÇ ÜNİVERSİTESİ’NDEN PROF. DR. SEDA KESKİN AVCI’YA AVRUPA ARAŞTIRMA KONSEYİ’NDEN 2 MİLYON AVRO DESTEK
Koç Üniversitesi Kimya ve Biyoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Seda Keskin Avcı, yeni jenerasyon nano-gözenekli materyallerin potansiyeli üzerine atomik seviyede araştırmalar yapıyor. Prof. Dr. Seda Keskin Avcı’nın Avrupa Araştırma Konseyi’nden (ERC) 2 milyon Avro bedelinde hibe almaya hak kazanan TÜBİTAK takviyeli yeni projesi STARLET, kanserle uğraş ve global ısınmanın yavaşlatılması üzere kritik mevzularda ümit vadediyor.
Koç Üniversitesi bu yıl Türkiye’den Avrupa Araştırma Kurulu (ERC) takviyesi almaya hak kazanan tek üniversite oldu. Türkiye’deki 50 ERC projesinin 28’ine konut sahipliği yapan Koç Üniversitesi’nin Kimya ve Biyoloji Mühendisliği Kısmı öğretim üyelerinden Prof. Dr. Seda Keskin Avcı, MOF’lar olarak da bilinen metal organik kafesli yapılar üzerine yaptığı çalışmalarla tanınıyor.
Yaklaşık 10-15 yıl evvel keşfedilen sünger gibisi bu gözenekli yapılar, görece genç bir teknoloji. Bilim insanları bugün, çölde su molekülünü yakalamaktan tutun araçlarda elektriği daha verimli dağıtmaya, atmosfere salınan karbondioksiti hapsetmeye kadar birçok alanda kullanılabilecek bu molekülleri geliştirmeye ve yeni kombinasyonlarla sayılarını artırmaya devam ediyor.
Prof. Dr. Seda Keskin Avcı 2017’de ERC alan birinci projesi COSMOS ile laboratuvarda test edilmesi yıllar sürebilecek bu materyallerden daha süratli randıman alınabilmesi için bilgisayar simülasyonları geliştirdi. COSMOS ile Türkiye’den mühendislik alanında ERC Başlangıç Takviyesi alan birinci bayan araştırmacı olan Prof. Dr. Seda Keskin Avcı, bu defa de Türkiye’den genel mühendislik panelinden (PE8) dayanağa layık görülen birinci konsolidatör projenin sahibi oldu.
Prof. Dr. Seda Keskin Avcı’nın 2 milyon Avro hibe alan TÜBİTAK takviyeli “STARLET: Gelişmiş Gözenekli Gereçlerin Güç, Etraf ve Biyomedikal Uygulamalar için Atomistik Modellenmesi” isimli projesi, MOF’lar aracılığıyla kanser tedavileri, pak gücün depolanması, zehirli gazların yakalanması ve global ısınmayla gayret için en uygun materyallerin keşfedilmesini hedefliyor.
Konuya dair Koç Üniversitesi’nde yürütülen evvelki araştırmaların bir sonraki adımı niteliğindeki proje, atomik hesaplamaları, moleküler simülasyonları, data bilimi metotlarını ve deneysel çalışmaları birleştirerek MOFların farklı uygulamalardaki performanslarını belirlemeyi hedefliyor. Bu sayede bütüncül bir materyal zekâsı ekosistemi oluşturacak çalışma, MOF’ların güç, etraf ve biyomedikal uygulamalardaki potansiyelini kısa müddette daha verimli kullanabilmeyi hedefliyor. Çalışma Koç Üniversitesi bünyesinde 5 yıl boyunca sürecek.
Temiz güçten kanser tedavisine, dünyanın temel sıkıntılarına tahlil arayışı
Prof. Dr. Seda Keskin Avcı projesiyle ilgili şu detayları paylaştı: “Bu proje kapsamında dünyanın temel toplumsal problemlerini ele almak ismine 10 kritik moleküle odaklanacağız: MOF’ların pak güç depolama maksatlı kullanılması için hidrojen ve metan; toksik gazı yakalamada ve global ısınmayla çabada tesirli olabilmeleri için amonyak, karbon monoksit, karbon dioksit ve azot oksit; anti-kanser ilaç tedavisinde taşıyıcı olarak değerlendirilebilmeleri için florourasil, metotreksat, ve biyomedikal uygulamalar için azot ve oksijen moleküllerinin MOFlar içinde depolanma ve dağıtılma özelliklerini araştıracağız.
Projenin global çapta en büyük kazanımlarından biri, bu alanda dünyanın birinci bilgi tabanının kurulması olacak. Bu data tabanı milyonlarca MOF’un konuk molekülleri depolama ve taşıma özelliklerini içerecek. STARLET kapsamında ayrıyeten yüksek performanslı MOF’lar için tasarım kılavuzları oluşturularak yeni gereçlerin keşfi teşvik edilecek.”
Rakamlarla ERC
Bu yıl 2130 müracaat ortasından seçilen 308 projeden biri olan STARLET, ERC tarafından 2 milyon Avro takviyeye layık görüldü. Türkiye’ye gelen 50 ERC desteğininse 28’i Koç Üniversitesi öğretim üyeleri tarafından yürütülüyor. Bunların 20’si, ana proje dayanağı, 8’i ise ticarileştirme maksatlı ek ERC dayanağı olan Kavram Kanıtlama takviyesi aldı. Bugüne kadar Koç Üniversitesi bünyesinde ERC takviyesi alan projelerin 18’si mühendislik, 7’si toplumsal bilimler ve 3’ü de moleküler biyoloji ve genetik alanındaki araştırmalardan oluşuyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
