Rahim ağzı kanserinin önlenebilir bir hastalık olduğunu ve HPV aşısının devlet siyaseti haline getirilerek aşılama programına girmesi gerektiğini söyleyen Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Orhan Ünal, HPV aşısının hem erkek hem de kız çocuklarına erken yaşta yapılması gerektiğini tabir etti. Prof. Dr. Ünal, “Esasında erkeklerin aşılanması gerekiyor. Bu virüsü erkekler taşıyor ve bulaştırıyor. Münasebetiyle 9 ila 15 yaş ortasındaki erkek çocuklarının aşılanması gerekli hale gelmiştir” dedi.
Rahim Ağzı Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında açıklamalarda bulunan Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Orhan Ünal, Türkiye’de HPV virüsüyle müsabaka oranının bayanlarda yaklaşık yüzde 85, erkeklerde ise bu oranının yüzde 91’lere çıktığını söyledi. HPV ve buna bağlı kanserlere karşı farkındalık oluşturulmasının ehemmiyetine de değinen Prof. Dr. Orhan Ünal, konuyla ilgili görüşlerini şöyle anlattı: “Farkındalık, bilinçlendirmek suretiyle olmalıdır. Aşılamanın ve rahim ağzı kanserinin değerini televizyonlarda kamu spotları aracılığıyla vurgulamak gerekiyor. Aşı zıtları kanser oranının çok düşük olduğunu söylüyor ve abartıldığını düşünüyor. Lakin ben kanser üzerine çalışan ve bayan doğum doktoru olarak şunu söylüyorum; bu kanser karşımıza önlenebilir bir periyotta çıkmadığında ve yayıldığında hayli ıstıraplı bir yol izliyor. Kanserin kemiğe ve başka organlara sıçraması durumunda tedavisi mümkün olmuyor. Hasebiyle bu farkındalığı yaratmak gerekiyor. Üstelik olaya yalnızca rahim ağzı kanserinden müdafaa olarak bakılmaması gerekiyor. Baş-boyun kanserleri (oro-faringeal) , ano-genital, bayan dış genital (vulva) , vajina ve penis kanserleri de HPV virüsü ile bulaş yüzünden olmaktadır.Demek ki aşılama ya da HPV virüsünden korunma, bu kadar hayati hastalıklara yol açtığı için oldukça ehemmiyet arzetmektedir. İnsanları bilgilendirerek cinselliği tabu olmaktan çıkarmak , eğitim verilmesi kıymetlidir. Kaldı ki üniversitede okuyan öğrenciler dahi bu bahiste bilgi yetersizliği içinde olup, HPV ile bulaşan siğillerle bahşetmeye çalışmaktadır. ”
“AŞILAMA DEVLET SİYASETİ HALİNE GELMELİ”
Türkiye’de HPV aşısına ulaşma noktasında bir külfet yaşanmadığını söyleyen Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Orhan Ünal, “Eczanelerden aşıya ulaşılabiliyor. Evvelce ikili aşı dediğimiz ve HPV’nin en çok kanser yapan tipi 16 ve 18’e tesirli aşı vardı. Sonrasında erken yaşlarda sıklıkla karşılaşılan, HPV 6 ve 11 tipleriyle bulaş sonucu oluşan siğillerden de korunmak ismine dörtlü aşı dediğimiz kombinasyon kullanıldı. Son olarak da HPV’nin 9 tipine karşı tesirli dokuzlu aşı Türkiye’ye de yakın vakitte geldi ve kullanılmaya başlandı. Korunma için 9-15 yaş ortasında 6 ay ortayla iki doz kâfi olmaktadır. 15 yaşını doldurduktan sonra ise 26 yaşına kadar 3 doz aşı öneriliyor. Avustralya’da, İngiltere’de, Amerika’da olduğu üzere bu aşılama devlet siyaseti haline gelirse daha çok kişi aşıya ulaşabilecektir” diye konuştu.
“CİNSEL HAYAT NE KADAR ETKİN OLURSA RİSK O KADAR ARTIYOR”
Türkiye’de rahim ağzı kanserine yakalanma oranının yüz binde 4 buçuk olduğunu söz eden Prof. Dr. Orhan Ünal, “Türkiye’de yılda bin 500 kişi bu nedenle hayatını kaybediyor. Gelişmiş ülkelerde ortamızda büyük bir fark yok. Bu manada bizim bulunduğumuz nokta olumlu bir yerdedir. Bunun sebeplerinden biri ülkemizde cinsel hayatın Amerika ve Avrupa’ya nazaran daha geç yaşlarda başlamasıdır. Cinsel bağ ne kadar erken yaşta olursa ve partner sayısı ne kadar fazla olursa HPV’ye yakalanma oranı da o kadar yüksek oluyor.” dedi.
“TÜRKİYE’NİN AŞILAMA PROGRAMINA DAHİL OLMASI GEREKİYOR”
Rahim ağzı kanserinin en değerli etkeninin ‘human papilloma’ virüsü olarak isimlendirilen HPV etkeniyle olduğunu kelamlarına ekleyen Prof. Dr. Orhan Ünal, şöyle devam etti:
“Türkiye’de HPV virüsüyle müsabaka oranı bayanlarda yaklaşık yüzde 85’ken erkeklerde ise bu oran yüzde 91’lere çıkıyor. Ortalamaya baktığımızda Türkiye’de yüzde 85 oranında HPV enfeksiyonuyla müsabaka mümkünlüğü var. Hasebiyle bu kadar yüksek bir oran kelam konusu olduğu için bu bahiste bir tedbir almamız gerekiyor. Cinsel ömür ne kadar faal olursa bu mümkünlük o kadar artıyor. Bu nedenle tedbir olarak da Türkiye’nin aşılama programına dahil olması gerekiyor.”
“AŞI FELÇ YAPIYOR TELAFFUZLARI AŞIDAN VAZGEÇMELERE NEDEN OLUR, VARSAYIMLARLA HAREKET EDİLMEMELİ”
HPV aşısı ‘felç yapıyor’ savlarına da karşılık veren Prof. Dr. Orhan Ünal, birtakım varsayımlar üzerinden toplum sıhhatiyle oynanmaması gerektiğini tabir ederek şöyle konuştu:
“Her aşıda olduğu üzere HPV muhafaza aşısında da birtakım yan tesirler olabilir. Lokal ağrılar ve kızarıklıklar olabilir. Düşük tansiyonla karşılaşılabilir. Hudut sistemiyle alakalı otoimmun bir hastalık olan Guillain-Barre dediğimiz bir rahatsızlık tez ediliyor lakin bu bahiste yapılan araştırmalar bunu tam olarak doğrulamadı. Aşının yan tesirlerinin bildirildiği, toplandığı ve incelendiği bir tertip var. Bu incelemeler sonucunda Dünya Sıhhat Örgütü ve aşı güvenliği tertipleri ‘aşının şu yan tesiri var’ diyebileceği bir data ortaya koymadı. 20 yıllık bir aşının şu an bu türlü bir yan tesirinden kelam edemiyoruz, ilerleyen süreçte daha fazla olayın bilgilerini görmek ve kıymetlendirmek gerekiyor. Felç olma yahut birtakım ağır komplikasyonlar olmadığını görüyoruz. Amerika’da, İngiltere’de, Avustralya’da milyonlarca insan HPV aşısı oldu. Bu beşerler felç olduğunu hiç mi bildirmiyor? Bu türlü bir durumda buralardan bildirimler çıkması gerekirdi.”
DSÖ AŞILANMA GEREKLİLİĞİNİ KABUL EDİYOR
“Her aşı için hafif ya da önemli olabilecek yan tesirler, medyada dolaşmakta olan duyumlar olabilmektedir. Fakat HPV aşısı için Dünya Sıhhat Örgütü, yarar-zarar tesirini araştırarak insanların aşılanması gerektiğini kabul etmiştir” diyen Prof. Ünal kelamlarını şöyle sürdürdü: “Milyonlarca insan aşılanarak kanserin öldürücü tesirinden kurtuluyorsa yahut tedbir alınabildiği görülüyorsa azımsanacak ölçüdeki önemli yan tesir mümkünlüğü kabullenebilir ölçüdedir. Bu durum her aşı için örneğin çocuk felci, kızamık, yakın vakitte yapılan covid aşılarında olduğu üzere birçok yan tesir bildirilmiş olmakla birlikte koruyuculuğunun yüksek olması sebebiyle onay alarak uygulanmıştır. İleride tahminen öteki bir durumu konuşuyor olabiliriz. Lakin bugünkü bilgilerle bilimsel deva buysa ve birden fazla bilimsel faz çalışmalarından geçerek korunma olarak uygun görüldüyse ve onay aldıysa reddetmenin daha çok insan hayatına ziyan verebileceğini de kabul etmekten öbür deva kalmamış görülüyor.
İnsan sıhhati çok kıymetli. Birtakım varsayımlarla ve makûs olayları örnek göstererek bir toplumun sıhhatiyle oynanmaması gerekir. Karşı görüşte olanlar tabi ki olabilir onların da bu tarafta bildireceği hadiseler varsa ortaya koysunlar ve o denli tartışalım. Aşılama, insan sıhhati için çok kıymetli bir bahis. Onun için birtakım varsayımlarla hareket edilmemeli. Bayanların bu kanserle karşılaştığında başlarına gelen o kadar berbat şeyler var ki; bunlar dururken, bu olayı yaşamamış insanların ‘bu şöyle tehlikelidir, bu türlü felç yapıyor’ diye konuşmaları, insanları kuşkuya düşürür ve aşı olmaktan vazgeçmelerine neden olur. O nedenle konuşmalarına dikkat etmeleri, insanları çelişkiye düşürecek telaffuzlardan vazgeçmeleri gerektiği kanaatindeyim.”
“HPV AŞISININ ÖMÜR UZUNLUĞU KORUYUCULUĞU VAR”
Havuz, tuvalet ve hamamlar üzere ortak kullanım alanlarından HPV bulaş riskinin hayli düşük olduğunu belirten Prof. Dr. Ünal, “Bu alanlardan bulaş riski yüzde 0,1’den daha az. Yani neredeyse buralardan enfeksiyon bulaşmaz, yok denecek kadar azdır. Yüzde 99 oranında seksüel yolla bulaşıyor. HPV virüsü 37 derece sıcaklığa muhtaçlık duyduğu için cinsel temas tek bulaşma yolu diyebiliriz. Prezervatifin virüsten muhafaza oranı ise yüzde 60’tır. Onun için korunma bakımından en tesirli yol aşıdır. Bu noktada Dünya Sıhhat Örgütü de aşılamanın son derece tesirli olduğunu belirlemiştir ve önermektedir. HPV aşısının yıllar içinde antikor düzeyi azalsa (10-15 yılda) da ömür uzunluğu koruyuculuğu vardır. Aşı sonrası HPV ile karşılaşan bireylerde müdafaa belleği aktive olduğu için antikor ölçüsü da tekrar yükseliyor ve müdafaa sağlanıyor. Tekrarlama durumu kelam konusu değildir” tabirlerini kullandı.
“ERKEK ÇOCUKLARININ DA AŞILANMASI ŞART”
HPV aşısının erken yaşlarda önerilmesinin sebepleri hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Orhan Ünal, “Çünkü 9-11 yaşlarında daha yüksek bir antikor yanıtı alıyoruz. Bu yaşlarda cinsel ömür da başlamadığı için antikor düzeyi daha güçlü oluyor. Lakin tabi 45 yaşına kadar aşı yapılabilir diyoruz. Bu, erken yaşlardaki aşı kadar antikor düzeyini yükseltmiyor. O bakımdan hem erkek hem de kız çocuklarına erken yaşta aşı yapılmasını öneriyoruz. Temelinde erkeklerin aşılanması gerekiyor. Bu virüsü erkekler taşıyor ve bulaştırıyor. Hasebiyle 9 ila 15 yaş ortasındaki erkek çocuklarının aşılanması kuraldır. Olaya daima rahim ağzı kanseri olarak bakıyoruz. Aslında baş-boyun kanserleri, anal kanserler HPV nedeniyle oluyor. Münasebetiyle erkek çocuklarının aşılanmasını öneriyoruz” dedi.
KORUNMANIN 3 YOLU: AŞI, PAP SMEAR TESTİ VE FARKINDALIK
HPV enfeksiyonuna çok istikametli bakılması gerektiğini söyleyen Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Ünal, gençlerin bu hususta kâfi bilgiye sahip olmadığını söyledi ve şöyle devam etti:
“Bu durum yalnızca kanserden de ibaret değil. Bazı genital akıntılar, enfeksiyonlar ve cinsel yolla bulaşan öteki birçok hastalıkların da tedavi edilmesi gerekiyor. Bu hastalıklar yardımcı faktör olarak tesir ediyor ve rahim ağzı kanserinin ortaya çıkmasına ve yayılmasına neden oluyor. Sigara kullanımı da bağışıklık sistemini direkt etkilediği için HPV enfeksiyonunun kansere ulaşmasına sebebiyet veriyor. Yüzden fazla tipi olan HPV tiplerinin yüzde 90’ı kanser yapmıyor lakin kansere yol açan orta ve yüksek tipleri 30 civarında ve hepsi de yüksek risk taşımıyor. Ayrıyeten yüksek riskteki tip de olsalar, yıllar içinde kansere yol açıyor bu yüzden de erken teşhisle önlenebiliyor. Yani vajinal smear taraması ile kanser öncesi lezyonlar erken teşhisle önlenebiliyor. Erken tedaviyle; yalnızca rahim ağzının kazınmasıyla yeniden hamile kalınabiliyor ve bayanlar hayatına devam edebiliyor. Birinci muhafaza; aşı, ikinci muhafaza smear testiyle takip, üçüncüsü ise halkın bilinçlendirilmesiyle farkındalık oluşturulması.”
“AŞI YAPTIRMAK HER ŞEYİ BİTİRMİYOR…AŞIDAN SONRA TARAMA DEVAM ETMELİ”
Erken teşhisin ve sistemli taramanın hayat kurtardığını tabir eden Prof. Dr. Orhan Ünal, mevzuyla ilgili şu bilgileri verdi: “Bir bayanın kanser olabilmesi için bayan doğum uzmanına hayatında hiç gitmemiş olması gerekiyor. Zira HPV virüsü alındıktan sonra çabucak kanser yapmıyor. 5 yıl, 10 yıl hatta bazen 20 yıllık bir süreç de olabiliyor. Bu, bağışıklık sistemine nazaran değişkenlik gösterebiliyor. Hasebiyle bir defa olsun bile bir uzmana gitmek ve pap smear testi yaptırmak erken teşhis açısından değer arz ediyor. Dünya Sıhhat Örgütü 21 yaşından 30 yaşına kadar üç yılda bir smear aldırmayı öneriyor. 30 yaşından sonra HPV baktırmaya başlıyoruz. Bu yaştan sonra hem smear hem de HPV’ye bakılıyor ve yüksek riskli bir durum yoksa vakit aralığı 5 yılda 1’e çıkıyor. 30 yaşına kadar, virüs yüzde 90 oranında temizlenebiliyor. HPV aşısını yaptırmak bu enfeksiyonla tekrar karşılaşılmayacağı manasına gelmiyor. Zira 100’den fazla tipi var. Bizim en çok kanser yapan 9 tipine karşı aşımız var. Bu nedenle aşı yapmak her şeyi bitirmek manasına gelmiyor. Aşıdan sonra tarama devam etmelidir. 65 yaşına kadar bu taramayı yapıyoruz.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
