Her ne kadar bayan ve erkek birçok taraftan birbirine benzese de biyolojik ve davranışsal farklılıklar olduğu bir gerçek. Bu durum birçok hastalığın ortaya çıkışını, epidemiyolojisini etkileyebiliyor. 8 Mart Dünya Bayanlar Gününde bayanları en çok etkileyen hastalıklara dikkat çeken Bayan Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Erkut Attar, bayanlarda en sık görülen hastalıkların başında göğüs kanserinin geldiğini hatırlattı. Bunun yanında, rahim ağzı kanseri, endometriozis, polikistik over sendromunun da sık görülen ve bayanların hayatını önemli formda etkileyen hastalıklar ortasında yer aldığını söyledi. Prof. Dr. Attar, hastalıklarla uğraşta sistemli denetimlerin ehemmiyetine işaret etti.
Kadınların hayatını etkileyen hastalıklarla ilgili bilgi veren Prof. Dr. Erkut Attar, birinci sırada kanser tiplerinin geldiğini ve burada da önceliğin göğüs kanseri olduğunu belirtti.
‘’KADINLARIN DİKKAT ETMESİ GEREKEN BİRKAÇ DEĞERLİ HASTALIK VAR’’
“Kadınların dikkat etmesi gereken birkaç kıymetli hastalık var. Bunları sıklığına bakıldığında birinci sırada göğüs kanseri geliyor. Onun dışında üreme periyodunda sık görülen kanserlerden biri de rahim ağzı kanseridir” diyen Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Bayan Hastalıkları, Doğum, Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Erkut Attar kelamlarına şöyle devam etti: “Bunun dışında bayanlarda çikolata kisti olarak isimlendirilen endometriozis de her 10 bayandan birinde görülen ve bayanı önemli formda etkileyen bir sorun. Öteki taraftan bayan üreme sıhhati açısından baktığımızda yüzde 15-25 oranında gözlenen polikistik over sendromu da dikkate alınması gereken bir öteki sorun. Elbette bayan hayatında kıymetli bir dönüm noktası olan menopozu da unutmamak gerekir. İnsan ömrünün uzamasıyla birlikte menopoz devri ve sonrasında bayanların sağlıklı ve kaliteli bir hayat sürdürmesi de çok değerli bir hal alıyor.”
‘’BİRİNCİ SIRADA GÖĞÜS KANSERİ GELİYOR’’
Kadınlarda en sık görülen kanser çeşitlerinin başında göğüs kanseri olduğunu belirten Prof. Dr. Attar, ‘Meme kanseri açısından şanslıyız. Zira tarama prosedürleri var. Yani güzel bir muayene hastanın kendini bilmesi, kendini muayene edebilmesi, bunun öğretilmesi, gerisinden olağan ki tertipli mamografi denetimleri ile hastalığı erken evrede yakalamak mümkün. Münasebetiyle 40 yaşından sonra her bayanın yılda bir mamografi, yılda en azından bir ya da iki yılda bir kez bir de göğüs ultrasonografisini yaptırması gerekli. Bunları yaptırdığı takdirde göğüs kanserinden korkmamak lazım.” Diye konuştu.
Meme kanserinin yumurtalık kanseriyle de ilişkili olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Attar, “Bu hastalarda yumurtalık kanserine daha fazla rastlanmasına rağmen ne yazık ki bir tarama sistemi bulunmuyor. Bu noktada yıllık sistemli jinekolojik muayene ehemmiyet kazanıyor” dedi.
“RAHİM AĞZI KANSERİNİN DEĞERİ ÖNLENEBİLİR OLMASI”
Üreme çağında en sık görülen kanserlerden bir başkasının rahim ağzı kanseri olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Attar, “Rahim ağzı kanserinin en kıymetli etkeni ‘human papilloma’ virüsü olarak isimlendirilen HPV’dir. Ve hastalık öncü lezyonlarının 45 yaş altında görüldüğü biliniyor. Rahim ağzı kanserinin öteki kanserlerden en kıymetli farkı, sebebinin biliniyor ve önlenebiliyor olmasıdır. Bununla birlikte hastalığın genel olarak erken evrede belirti vermemesi ve sinsi ilerlemesi nedeniyle, nizamlı sıhhat taramaları bu bayanların hayatını kurtarıyor. Bu nedenle kadınların 3 yılda bir kez kesinlikle smear testi yaptırmaları gerekiyor. Ayrıyeten cinsel yolla bulaştığı için korunma ve elbette aşılama son derece önemli” diye konuştu.
‘’ÇİKOLATA KİSTİ HASTALARININ YÜZDE 30’UNDA İNFERTİLİTE GÖRÜLÜYOR”
Kanser çeşitleri dışında bayanlarda en sık görülen hastalıklardan biri olan ve yaygın olarak çikolata kisti olarak bilinen endometriozisin de hem bayanın genel sıhhati hem de üreme sıhhati açısından son derece değerli olduğunu söyleyen Prof. Dr. Erkut Attar, bu sorunun her 10 bayandan birinde görüldüğüne işaret etti. Prof. Dr. Attar, konuyla ilgili şu bilgileri verdi: “Geçtiğimiz vakit içerisinde endometriozin sıklığının artmaya başladığını görüyoruz. Burada genetik nedenler olsa da çevresel etkenler olarak sıralayabileceğimiz, besinlerdeki ek eserler, kullanılan hormonlu eserlerin artışta tesirli olduğu biliniyor. Endometriozis hastalarının yüzde 30’unda kısırlık da yaşanıyor. Hastalık bu derece kıymetli olmasına ve sık görülmesine rağmen toplumdaki farkındalık oranı çok düşük. Dünya Bayanlar Günü vasıtasıyla bir defa daha altını çizmek gerekirse; hepimizin hedefi bayanın ömür kalitesini artırmak olmalı’’ biçiminde konuştu.
‘’YUMURTLAMA KUSURLARININ EN SIK NEDENİ; PCOS’’
Kadınlarda en sık görülen bir başka hastalığın polikistik over sendromu olduğunu söz eden Prof. Dr. Attar, ‘’Polikistik over sendromu toplumda görülme sıklığı yüzde 15-25 oranlarına kadar çıkıyor. Hastalar bize, çok tüylenme, sivilce ya da jinekolojik sorunlarla geliyor. En sık neden de adet görememe oluyor. Fakat bu hastalığın buz dağının göremediğimiz tarafı var. Zira polikistik over sendromu yumurtlama kusurlarının ve hasebiyle kısırlığın en değerli nedenlerinden biridir.”
Polikistik over sendromu hastalarında ileriki yıllarda kalp damar hastalıkları, diyabet ve onun da ötesinde rahim kanserlerinin de daha fazla görüldüğüne dikkat çeken Prof. Dr. Attar, “Bunları en baştan teşhis edip ve tedavi edilmesi ve sonrasında da sistemli takip edilmesi gözetici hekimlik açısından da çok önemli” biçiminde konuştu.
“DİYABET, OBEZİTE VE KARDİYOVASKÜLER SIKINTILARA DA NEDEN OLABİLİYOR”
Polikistik over sendromununa bağlı, bayanlarda diyabet riskine dikkat çeken Prof. Dr. Attar, ‘’Polikistik over sendromu ile birlikte giden kimi durumlar var ki bunlardan biri insülin direnci. Bilhassa kilosu fazla olan bayanlarda sorun daha da önemli hal alıyor. Bu bayanları hem diyabete karşı hem de kardiyovasküler hastalıklara karşı korumak için tedavi gerekli. Toplumda bayanlarda kalp krizi daha az görülür diye yanlış bir algı var. Tam bilakis bayanlarda da erkekler kadar hatta daha fazla kalp damar hastalıkları yahut kalp krizi görülebilir. Bilhassa menopoza giren bayan östrojen çekildikten sonra kalp damar hastalıkları açısından en az erkek kadar riskli olur. Bu hususta bilhassa dikkatli olmak lazım’’ dedi.
“SAĞLIKLI HAYATIN ALTIN ANAHTARI SİSTEMLİ MUAYENE”
Hastalıklarla uğraş noktasında yapılması gerekenleri anlatan Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Bayan Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Erkut Attar, ‘’En az yılda bir sefer jinekolojik muayene gerekir. Bunun yanda 21 yaşından 65 yaşına kadar her üç yılda bir smear testi kesinlikle alınmalı. Elbette nizamlı denetimleri de ihmal etmemeli. Yani bir bayanın ömür boyunca tertipli takip yaptırması sağlıklı hayatın altın anahtarıdır’’ dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı