Bedenimizdeki damar yapısını bir ağaca benzetirsek; bu ağacın ana gövdesini oluşturuyor aort damarı. Bir yandan bedenimize pak kanı taşıyarak hayat veriyor ancak bir yandan da sinsi ve ölümcül bir tehlikeyi içinde gizliyor! Hastalığın adı, aort anevrizması! Acıbadem Bakırköy Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Rıza Türköz, özellikle 59-59 yaşları ortasındaki erkeklerde çok daha fazla görülen hastalığın çoklukla hiçbir şikayete yol açmadan tesadüfen fark edildiğini belirterek “Damarda yırtılma oluşmadan evvel ameliyat edilen hastalarda hayati risk yüzde 1-3 olurken, yırtılma sonrası yapılan ameliyatlarda ise yüzde 90’ın üzerine çıkıyor. Bu ani mevt riskini almak yerine çağdaş görüntüleme metotlarıyla erken teşhis konulup tedaviye başlanması mümkün” diyor. Prof. Dr. Rıza Türköz bu sinsi ve ölümcül hastalığı ve korunmanın yollarını anlattı, değerli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
Aort damarı, kalbin sol karıncığından çıkan ve tüm damarların köken aldığı bedenimizin en büyük damarının ismi. Bu damarın genişlemesine ‘Aort Anevrizması’ deniliyor. Bilhassa 59-69 yaş ortasındaki erkeklerde çok daha fazla görülen ve çoğunlukla damar birdenbire yırtılıncaya kadar belirti vermeyen bu hastalığı “Beklenmedik, sinsi ve ölümcül bir hastalık” olarak tanımlayan Acıbadem Bakırköy Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Rıza Türköz “Erişkin bir beşerde göğüs duvarının içindeki aort damarı çapı yaklaşık 3 cm’dir. Bu çap kişinin uzunluk, kilo ve yaşına bağlı olarak 3.5-4.4 cm’ye kadar olağan kabul edilir. Lakin sıklıkla aort damarı çok genişlemiş olsa bile (5 cm ve üzeri) hiçbir bulgu ve yakınmaya yol açmayabilir ki anevrizmanın büyümesi ile yırtılma riski orantılıdır!” diyor.
Erken teşhis ve tedavi hayat kurtarıyor!
Sinsice ilerlediği ve ansızın yırtılana dek hiçbir belirti vermeyebildiği için aort anevrizması ekseriyetle öteki bir sebeple yapılan tetkikler sırasında tesadüfen saptanabiliyor. Bu rastlantısal teşhisin tam manasıyla hayat kurtarıcı olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Türköz “Çünkü ekseriyetle 5 cm çapında bir genişleme aortun apansız yırtılmasına ve mevt riskinin artmasına neden olur! Bu nedenle tertipli muayene ve tetkiklerle hastalığın erken teşhis edilip tedaviye başlanması hayati değere sahiptir. Hiçbir yakınması ve hastalık bulguları olmayan bireylerde rutin tetkikler sırasında ekokardiografide kalpten çıkan aortanın olağandan büyük olarak görülmesi ile ön teşhis konulabilir. Tekrar akciğer grafilerinde aortun genişlemesi saptanabilir. En kesin ve yanlışsız teşhis bilgisayarlı tomografi ile konulur. Şayet aort damarında genişleme tespit edilirse, muhakkak aralıklarla radyolojik incelemeler tekrarlanarak hasta takip edilir. Çoklukla bilgisayarlı tomografi ile takip edilir. Çap kritik seviyeye ulaşıyorsa yahut çapta yıllık süratli büyüme varsa bu kıymetlidir. Günümüzde çıkan aort çap kritik seviyeye geldiği vakit elektif dediğimiz uygun kaidelerde ameliyat edilen hastalarda ameliyat riski yüzde 1-3 ortasındadır. Aort damarının yırtılması sonrası ameliyat edilen hastalarda ise hayati risk yüzde 90’ın üzerine çıkmaktadır! diye konuşuyor.
Sigara içenler ve hipertansiyon hastaları dikkat!
Aort damarının ileri genişlemesine (anevrizmanın büyümesi) tansiyon yüksekliği eşlik ediyorsa hastalığın hipertansiyona bağlı bulgularla ortaya çıkabildiğini belirten Prof. Dr. Türköz, bazen de damarın genişlemesi sonucu etraf dokulara bası oluşturup ağrı şikayetleri ile kendini gösterebildiğini söylüyor. Sigara içilmesi ve hipertansiyonu olup tedavi görülmemesinin anevrizmanın süratli büyümesine ve yırtılma riskinin artmasına neden olduğunu söyleyen Prof. Dr. Türköz erken teşhis ve tedavi sayesinde aortun tehlikeli çapa ulaşmadan uygun koşullarda ameliyat edilmesinin, aort anevrizmalarına bağlı ani ve beklenmedik vefatları önleyebildiğini vurguluyor. Önde gelen bilim insanlarından Albert Einstein’in 1955 yılında anevrizmaya bağlı aort yırtılması nedeniyle hayatını kaybettiğini söyleyen Prof. Dr. Türköz ailesinde aort anevrizması hikayesi yahut akrabalarında açıklanamayan ani mevt olanların da yakından takip edilmesi gerektiğini söylüyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
