Minik yavrusunu kucağına almak için gün sayan anne adayları hamilelikte ortaya çıkabilen gebelik diyabeti karşısında paniğe kapılabiliyor.
Halk ortasında ‘gebelik diyabeti’ olarak isimlendirilen Gestasyonel Diyabet’in hamilelikte en sık karşılaşılan endokrinolojik bir hastalık olduğunu belirten Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum, Perinatoloji (Yüksek Riskli Gebelik) Uzmanı Prof. Dr. Murat Yayla, sorunun erken teşhis edilmesi durumunda denetim altına alınmasının da kolay olduğunu belirtirken “Gebelik diyabeti, açlık yahut tokluk kan şekeri seviyelerinin müsaade verilen hudutlar dışında bulunması ile teşhis edilir. Kimi cinsleri fakat şeker yükleme testleri yapılarak anlaşılabildiğinden 24-26 hafta aralığında her hamileden bu yükleme testinin istenmesi genel prensiptir. Diyabeti ne kadar erken teşhis eder ve denetim altına alırsak bebek ve anne üzerindeki olumsuz tesirleri o kadar azaltmış oluruz” diyor. Tedavi edilmeyen yüksek şekerin bebeğin ve annenin sıhhatini riske atabildiğini vurgulayan Prof. Dr. Murat Yayla, gebelik diyabeti hakkında bilinmesi gereken 7 kıymetli noktayı anlattı, değerli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
- Tedavi edilmeyen gebelik diyabeti bebeği ve annenin sıhhatini riske atar!
Gebelik diyabetinde annenin fizyonomisi bozulabilir, doğum öncesi ve doğumu sıkıntılı geçebilir. Kanama tedavisine, çeşitli müdahalelere, aletli doğuma (vakum) yahut sezaryene gerek olabilir. Bebek doğumda yaralanmalara maruz kalabilir ve doğduktan çabucak sonra düşük şeker komasına girebilir. Elektrolit istikrarı bozukluğu, sarılık uzaması, kuvöz ihtiyacı üzere risklere maruz kalabilir. Annesinin düşüremediği şeker seviyesini kendi pankreası ile düzeltmeye çalışan bu bebekler ileriki ömürlerinde diyabet hastalığına aday olurlar.
- Gebelikte ‘gestasyonel diyabet’ risk faktörlerine dikkat!
Gebelikte fazla kilo alımı, bebeğin beklenenden daha fazla kilolu olması, amniyon sıvısının fazlalığı ve anne adayının ailesinde yahut kendi gebelik geçmişinde iri bebek doğumu, diyabet, insülin direnci üzere problemlerin bulunması risk faktörleridir.
- Gebelik diyabetini denetim altında tutmak için!
Gestasyonel diyabeti önlemek yahut denetim altında tutmak için sağlıklı bir ömür şekli benimsemek çok kıymetlidir. Gebelik diyabetinde temel prensip kalori istikrarının sağlanmasıdır. Alınan ve harcanan kalori şahsa ve gebeliğe mahsus olmalıdır. Yemek porsiyonları fazla ise azaltılmalı, gün içine yayılmalı, aç kalınmamasına dikkat edilmelidir. Karbonhidrattan güçlü besinler azaltılırken protein ve yağ ihtiyacı en uygun düzeyde tutulmalıdır. Günlük aktivite az ise artırılmalı, gebelik antrenmanları ve yürüyüşler ihmal edilmemelidir.
- Gebelik diyabetini yönetmek mümkün!
Özellikle beslenmenin tertibe sokulması, günlük kalori alımının gebelik haftasına, annenin çalışma kurallarına ve kilosuna nazaran ayarlanması kıymetlidir. Hem diyet hem de antrenman programı belirlenmeli ve buna uyulmalıdır. Gerektiğinde günlük yahut haftalık kan şeker seviyesi izlemleri yapılmalıdır. Aylık yerine yüz yüze olmasa da haftalık doktor ve/veya diyet uzmanı ile görüşmeler yapılmalı, haberleşilmelidir. Değerli olan bu tavsiyelere makul bir disiplin içinde uyulmasıdır. Takipler aksatılmamalıdır. Gebelikte kan şeker seviyesi olağan hudutlarda tutulabilirse doğumda görülebilecek riskler de en aza indirilmiş olur.
- Tıbbi tedavi gerekirse kesinlikle yapılmalıdır!
Gebelik diyabeti tanısı katılaştıktan sonra diyet ve idman programları sorunu düzeltemiyorsa tıbbi tedaviye geçilmelidir. Birinci seçenek doğum doktoru nezaretinde kâfi dozda ilaç kullanımıdır. Bu üçlü yaklaşımdan alınacak sonuç kan şeker seviyesi ve bebek gelişimi ile takip edilir ve karşılaştırılır. Meselede düzelme yoksa endokrinolog yahut perinatolog nezaretinde insülin tedavisine geçilmelidir. Gebelik diyabetinin sonraki gebeliklerde tekrarlama riski vardır. Şayet tekrarlamışsa daha sonraki yıllarda tip 2 diyabet riskinin de artacağı unutulmamalıdır.
- Gebelik diyabetinde tam muvaffakiyet mümkün!
Gebelik diyabeti ekseriyetle doğumdan 6 hafta sonra büsbütün kaybolur. Bunu anlamak için 6 haftanın bitiminde şeker yükleme testi yapılmalıdır. Test olağan çıkarsa 3 yıl aralıklarla tekrarlanır. Test sonucu olağandışı ise tip 2 diyabet teşhis edilmiş olur ve gerekli tedavi verilir. Yeni bir gebelik oluşursa en erken periyottan itibaren diyabet hastalığı üzere takip ve tedavi edilir, o gebelikte artık şeker yükleme testi ile vakit kaybedilmez.
- Farkındalık çok önemli!
Prof. Dr. Murat Yayla gebelik diyabeti riskini azaltmak için farkındalığın son derece kıymetli olduğunu belirterek “Genetik özelliği nedeniyle her birey ailesinde diyabetik bir kişi olup olmadığını bilmelidir. Yakın akrabaların geçirdikleri gebelikler ve akıbetleri hem diyabet hem de gebelik diyabeti istikametinden sorgulanmalı ve araştırılmalıdır. Gebelik öncesinde ilgili tetkikler, kan şekeri denetimi ve kilo ayarlamaları yapılmalıdır. Gebelik sırasında şeker yükleme taramalarından çekinilmemeli, vakti geldiğinde bu taramalar gerçekleştirilmelidir” diyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
