Özellikle son yıllarda görülme sıklığında artış gözlenen karaciğer tümörlerinin tedavisinde cerrahi tedavi çok değerli bir yer tutmakla birlikte hastaların yüzde 20 üzere küçük bir kısmı cerrahi bahtına ulaşabiliyor.
Cerrahi talihi olmayan karaciğer tümörlerinde ise radyoembolizasyon usulünün kullanıldığını anlatan Nükleer Tıp Uzmanı Prof. Dr. Nalan Alan Selçuk ve Girişimsel Radyoloji Uzmanı Doç. Dr. Melih Topcuoğlu, karaciğer tümörlerinin ülkemizde de son yıllarda giderek arttığına işaret ederek hastaların ömür beklentisinin artmasına yarar sağlayan radyoembolizasyon tedavisi hakkında bilgi verdi.
Karaciğer tümörleri ve farklı organ kanserlerinin karaciğere metastaz yapmaları durumunda kullanılan TARE (TransArteriyel RadyoEmbolizasyon) yolunun kullanımı giderek artıyor. Uygulamanın disiplinler ortası bir yaklaşım gerektirdiğini söyleyen Nükleer Tıp Uzmanı Prof. Dr. Nalan Alan Selçuk ve Girişimsel Radyoloji Uzmanı Doç. Dr. Melih Topçuoğlu, bu prosedürün bilhassa cerrahi imkanı olmayan hastalarda kullanıldığını ve başarılı sonuçlara ulaşıldığını anlattı.
Gerek teşhis imkanlarının artması gerekse çevresel etkenlere bağlı olarak son yıllarda karaciğer kanseri sıklığının tüm dünya ile birlikte ülkemizde de arttığına dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Nükleer Tıp Uzmanı Prof. Dr. Nalan Alan Selçuk, hasebiyle radyoembolizasyon tedavisinin de ehemmiyetinin arttığına işaret etti. Bedene radyoaktif unsurlar verilerek sürdürülen bu tedavi ile ilgili Prof. Dr. N. Alan Selçuk, “Özellikle karaciğerin HCC dediğimiz Hepatoselüler kanserinde ya da kolanjio kanserinde radyoembolizasyon uyguluyoruz. Ayrıyeten kolon kanserinde, göğsün ve nöroendokrin tümörlerinin karaciğere metastazlarında da radyoembolizasyon tedavisini uyguluyoruz” dedi.
“KARACİĞER TÜMÖRLERİ ARTTIKÇA GEREKSİNİM ARTIYOR”
Girişimsel Radyoloji Uzmanı Doç. Dr. Melih Topcuoğlu, bunun yanında cerrahi tedavi bahtı olmayan hastalarda radyoembolizasyon tedavisi sonrasında hastanın cerrahiye uygun hale gelebildiğini anlattı. Bu kapsamda karaciğer tümörlerinde radyoembolizasyon tedavisinin kıymetine değinen Doç. Dr.Topçuoğlu, radyoembolizasyon uygulamasının girişimsel radyolojik tedavi formüllerinden bir tanesi olduğunu belirterek günümüzde karaciğer tümörlerinin saptanabilirliğinin artış göstermesiyle birlikte gereksinimin her geçen gün arttığını söyledi.
Doç. Dr. Topcuoğlu bu hastaların yalnızca küçük bir kısmının cerrahi olarak ameliyatla tedavi olabildiğini belirterek “Cerrahi talihi olmayan hastalarda biz devreye girebiliyoruz. Tüm dünyada bu tedaviler yaklaşık 30 yıldır giderek artan sıklıkla yapılmakta. Cerrahi imkanı olmayan hastalara uyguladığımızda o hastaların tümörlerini küçülterek cerrahiye uygun hale getirebiliyoruz. Kimi hastalarda tümörleri büsbütün ortadan kaldırıp ömürlerini uzatmaya yönelik katkı sağlayabiliyoruz. Birçok opsiyon mevcut” formunda konuştu.
“HASTALARDA TÜMÖRÜN KARACİĞERDE SONLU OLMASI TARE UYGULANMASI AÇISINDAN ÖNEMLİ”
Prof. Dr. Alan Selçuk, lokal tedaviler ortasında nükleer tıp ve girişimsel radyolojinin iş birliği ile uygulanan TARE tedavi tekniğinin yer aldığını belirterek tedaviyi hangi durumlarda kullandıkları konusunda şu bilgileri verdi: “Cerrahi bahtını kaybetmiş ve karaciğer içerisinde çoklu tümör kelam konusu olan hastalarda, TARE metoduyla tümörler küçültülebiliyor ya da büsbütün ortadan kalkabiliyor. Lakin tümörün karaciğere lokalize olması yani yalnızca karaciğerde hudutlu olması uygulama için kıymet taşıyor. Karaciğerin kendinden kaynaklı ya da metastaz yapmış bu tümörler nastanın hayat kalitesini etkiliyorsa ya da hastanın prognozunu yani hastalığın ilerlemesini karaciğer tümörü belirliyorsa bu tedaviyi devreye sokuyoruz.”
“TEDAVİ RADYOAKTİF UNSURLAR VERİLEREK YAPILIR”
Kolon kanserinde, göğsün ve nöroendokrin tümörlerinin karaciğere metastazlarında da radyoembolizasyon tedavisini kullandıklarını anlatan Prof. Dr. Nalan Alan Selçuk uygulamayla ilgili şu bilgileri verdi: “Girişimsel radyoloji ile birlikte yürütülen radyoembolizasyon iki basamaklı bir yoldur. Evvel bir provası yapılır, karaciğerin anjiyosu çekilir. Tümörü besleyen damarı bulup hastaya uygulanacak radyoaktif unsurun dozu hesaplanır” diye konuştu.
“HER HASTANIN ALACAĞI RADYASYON DOZLARI VE ÖLÇÜLERİ FARKLIDIR”
Tedavi öncesinde prova yapıldığını hatırlatan Nükleer Tıp Uzman Prof. Dr. Nalan Alan Selçuk, prova yapılmasındaki maksadın hastanın bu tedaviden faydalanıp faydalanmayacağını ön görmek ve uygun olan hastada tümörü yok etmek için verilen radyasyon ölçüsünü belirlemek olduğunu söyledi. Uygulanan bu tedavinin bireye özel olduğunun altını çizen Prof. Dr. Alan Selçuk şunları anlattı: “Her hastanın damar yapısı kendine mahsustur. Bu nedenle hastanın damar yapısının haritasının çıkarılması tedaviyle verilecek olan radyoaktif husus kaçaklarının tespiti için değerlidir. Birtakım hastalarda karaciğeri besleyen damarların diğer organı da beslediği görülmektedir. Bu türlü bir durumda siz prova yapmadan verdiğiniz radyaaktif husus tümör yerine sağlan dokuya giderek orada hasar yaratmaktadır. Bunun önüne geçmek için tedavi öncesinde kesinlikle prova gayeli anjiyografi yapılarak her hastanın damar yapısı incelenir. Karaciğer dışına kaçak var mı yok mu gözlemlenir. Her hastanın alacağı radyasyon dozları ve ölçüleri farklıdır. Her hastanın anjiyo yapısı farklıdır. Bunların her biri ince hesaplar doğrultusunda hesaplanarak hastaya yönelik kıymetlendirme yapılır. Sonrasında provada yapıldığı formuyla hesaplanan radyoaktif unsurlar yeniden birebir metotla enjekte edilir. Enjeksiyon yapıldıktan sonra da verilen hususun yanlışsız maksada gidip gitmediğini yahut hastanın bu tedaviden faydalanıp faydalanmayacağı PET imajları alınarak gözden geçirilmektedir.”
“HASTA TIPKI GÜN YA DA SONRAKİ GÜN TABURCU EDİLİR”
Yapılan süreç sonrasında hastanın birebir gün ya da bir gün sonra taburcu edildiğini söyleyen Girişimsel Radyoloji Uzmanı Doç. Dr. Melih Topçuoğlu, kanserli dokuların bu tedaviye cevabı en erken 6’ncı, 9’uncu ve 12’nci hafta ortasındaki periyotta beklendiğini aktardı. Böylelikle yaklaşık 3 ay sonra MR, PET BT görüntülemesiyle denetimlerin sağlandığını hatırlatan Doç. Dr. Topcuoğlu metastazları ya da karaciğer tümöründeki küçülmeye nazaran ikinci bir tedavi bahtının da hastalara tanıma imkanı olduğunu söyledi. Doç. Dr. Topcuoğlu, “Birinci seans anjiyoda provası yapılmış hastalar asıl tedavi için girişimsel radyoloji ünitesine gelir. Geldiğinde standart olarak sağ kasıktan nadiren de el bileğinden iğne deliğinden girilerek anjiyosunu gerçekleştiririz. Buradaki gaye: kanserli dokuları, kanseri besleyen atardamarlardan, radyasyon dozları evvelce hesaplanmış ve yüklenmiş radyoaktif husus içeren mikroküre dediğimiz yapıları enjekte etmek. Hasta açısından epey konforlu olan bu süreci lokal anesteziyle gerçekleştiriyoruz. Bu süreç yaklaşık olarak tabi deneyime de bağlı olarak 30 dk ile -1,30 saat sürmektedir. 1. anjiyo seansı olan prova sürecinde kanserli dokunun atar damar haritası çıkarıldığı için ikinci anjiyo her vakit çok daha kısa sürer. Hastalar da uygulamanın nasıl gerçekleştiğine prova anjiyosu ile aşina olduğu için ikinci seans tedavi anjiyosu çok daha rahat oluyor” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
