Avrupa’nın en büyük levrek ve çipura üreticisi pozisyonundaki Türkiye’nin 100’den fazla ülkeye su eserleri ihraç ettiği bilgisini veren Türkiye Su Eserleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçı Birlikleri Sektör Kurulu Lideri Sinan Kızıltan, alabalık üretiminde dünya 2.’si olduğumuzu, Akdeniz’in memleketler arası sularında ve Malta kıyıları açıklarında yakalanan mavi yüzgeçli orkinosun ise Japonya’ya ihraç edildiğini lisana getirdi.
17 farklı ülkeden 45 temsilcinin iştiraki ile FEAP (Federation of European Aquaculture Producers- Avrupa Su Eserleri Yetiştiricileri Federasyonu) Genel Kurulu, Ege, İstanbul ve Akdeniz Su Eserleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği tertibinde, 23-24 Mayıs tarihlerinde İstanbul Wyndham Grand Istanbul Levent Otelde gerçekleşti.
Su eserleri kesiminde dünyanın en çağdaş tesisleri Türkiye’de
Toplantıda Türkiye ismine söz alan Sektör Kurulu Lideri Sinan Kızıltan, Türk girişimcilerinin son 20-25 yılda su eserleri dalında dünyanın en çağdaş ve entegre tesislerini dünyaya kazandırdıklarını, başta levrek, çipura, alabalık, somon ve ton balığı taze ve soğutulmuş, dondurulmuş bütün yahut fileto olarak ve ayrıyeten tütsülenmiş olarak ihraç ettiklerini aktardı.
Levrekten 517 milyon dolar, çipuradan 418 milyon dolar döviz elde ettik
“Bu tesislerde ürettiğimiz protein zengini su eserlerimizi 100’den fazla ülkeye ihraç edecek duruma geldik” diye konuşan Kızıltan, “Balıkçılık ve su eserleri ihracatımız 2023 yılında 1.679 milyar dolara ulaştı. Bölümün 2019 yılı sonunda gerçekleştirdiği 1.02 milyar dolarlık ihracat hacmiyle, 2023 ihracat amaçlarına birinci ulaşan dallar ortasında yer aldık ve birinci kere 1 milyar dolar barajını geçtik. 2023 yılında 1,6 milyar dolarlık ihracatımızın haklı gururunu yaşıyoruz. En önemli ihraç eserlerimiz ise Akdeniz Levreği, Çipura, Türk Somonu, Gökkuşağı Alabalığı, Mavi Yüzgeçli Orkinos ve Kaya Levreğidir. Levrek ihracatımız 517 milyon dolar olurken, çipura ihracatımız 418 milyon dolar, Türk somonu, Türk deniz eserleri dalının yükselen yıldızı pozisyonunda. Türk Somonu kıymetli bir üretim ve ihracat artışı göstererek 2023 yılında yaklaşık 376 milyon dolarlık pahaya ulaştı. Alabalık ihracatımız 112 milyon dolar, orkinos ihracatımız 51 milyon dolar oldu. Kaya levreğinden 10 milyon dolar döviz geliri elde ettik” halinde konuştu.
TURQUALITY ve UR-GE Projeleri pazarlamaya itici güç
Turkish Tastes TURQUALITY Projesi sayesinde, 2018 yılından bu yana Türk deniz eserleri eserlerinin ABD pazarında aktif bir tanıtımını yaptıkları bilgisini veren Kızıltan kelamlarını şöyle tamamladı: “Son devirde hayata geçirdiğimiz Turkish Sea Food Turquality projemiz, Türk deniz eserlerinin eşsiz lezzetlerini dünya çapında sergilemeyi amaçlıyor. Bu projeler kapsamında, dünya genelinde dal profesyonelleriyle güçlü bağlar kurmak istiyoruz. Üniversiteler, restoran dernekleri ve mutfak federasyonları üzere prestijli kurumlarla iş birliği yapıyoruz. Çeşitli tadım aktiflikleri ve şef yarışları aracılığıyla fevkalâde kaliteyi vurgulamaya devam ediyoruz. TURQUALITY ve UR-GE Projeleriyle Türk su eserleri ihracatının 2028 yılında 2 milyar doları aşması için efor gösteriyoruz.”
Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Eserleri Genel Müdürü Turgay Türkyılmaz; “Protein gereksinimini yetiştiricilikle karşılayabileceğiz”
Dünya nüfusunun artmasıyla birlikte hayvansal proteine olan gereksiniminde arttığına dikkati çeken Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Eserleri Genel Müdürü Turgay Türkyılmaz, denizlerde avcılık yoluyla elde edilen su eserlerinde hudut noktasına ulaşıldığı için avcılık yoluyla üretimi artırmaktan yanında, bilim insanlarınca kabul gören temel yaklaşımın; avcılıkta stokların korunarak üretimin sürdürülmesi, gereksinim duyulan hayvansal proteinin yetiştiricilik yoluyla elde edilen su eserlerinden karşılanması tarafında olduğunun altını çizdi.
Türkiye’de su eserlerinin yüzde 60’ı yetiştiricilikten karşılanıyor
Türkiye’nin su eserleri yetiştiriciliğinde Avrupa’da 1. sırada dünyada ise 17. sırada yer aldığı bilgisini paylaşan Genel Müdür Türkyılmaz, “Türkiye’de su eserleri üretimi 2023 yılında yaklaşık 1 milyon tona ulaşmış olup bunun yaklaşık yüzde 60’a yakını yetiştiricilikten elde edildi. 2023 yılında 1 milyar 700 milyon dolar ihracat yaparken, ithalatımız 2023 yılında 272 milyon dolarda kaldı. Türkiye net su eserleri ihracatçısı bir ülke pozisyonunda. İhracatımızın yaklaşık yüzde 80’ini çiftliklerde üretilen balıklar oluşturmaktadır” dedi.
Sürdürülebilir ve dirençli bir su eserleri sistemi kuruyoruz
Balıkçılık ve su eserleri bölümünde mavi dönüşüm (blue transformation) ve iklim değişikliğine ahenk alanlarında Türkiye’deki teşebbüslerin hızlandığı bilgisini FEAP Genel Heyetine 17 ülkeden gelen iştirakçilerle paylaşan Türkyılmaz kelamlarını şöyle tamamladı: “Bu alanda yürütülen çeşitli projeler kurumsal ve yasal alt yapı çalışmalarımıza büyük katkı vermektedir. Mavi dönüşüm ve iklim değişikliğinin tesirlerine ahenk sağlanması sürecinde en değerli gayemiz, üretimden son tüketime, sürdürülebilir ve dirençli bir su eserleri besin sistemi ortaya koyabilmektedir. Bakanlık olarak öncelikli siyasetimizin temelinde, deniz ve iç sularımızdaki su eserleri kaynaklarımızı koruyup bunların sürdürülebilirliğini sağlamak vardır. Unutulmamalı ki doğal kaynaklarımız sonsuz değildir. Bu kaynakların, bizlere gelecek jenerasyonların emaneti olduğu şuuruyla hareket ediyor, uygulamalarımızı bu yaklaşımla hayata geçiriyoruz.”
FEAP Genel Konseyinde Fütürist Ufuk Tarhan, fütürizm bahisli bir sunum yaparken, Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Eserleri Daire Lideri Tanju Özdemirden, Ege Su Eserleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği İdare Heyeti Lideri Bedri GİRİT, Lider Yardımcısı Melih İŞLİEL, Yönetim Kurulu üyeleri Ufuk Atakan DEMİR ve İsmail AKSOY da iştirak sağladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
