Eğrilik ileri boyutlara vardığında yalnızca estetik sorun olmakla kalmayıp akciğerlerin ve kalbin sağlıklı işlemesini engelleyerek nefes almayı ve dolanımı zorlaştırıyor. Erken teşhis edildiğinde çok güzel bir düzelme sağlanabilmesine karşın toplumda kimi yanlış bilgilerin bu fırsatın kaçırılmasına neden olabildiğini belirten Acıbadem Taksim Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Tezer, Haziran ayı-Skolyoz Farkındalık Ayı kapsamında yaptığı açıklamada, toplumda hakikat sanılan yanlış bilgiler hakkında bilgiler verdi, çok kıymetli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
Skolyoz yalnızca anne babadan çocuğa geçer: YANLIŞ
DOĞRUSU: Pek çok hastalıkta olduğu üzere skolyozda da genetik transfer kelam bahsidir. Yani anne babadan geçen genler çocuğa aktarıldığı için şayet genetik olarak skolyoz eğilimi varsa bu çocuklarda risk artmaktadır. Birkaç jenerasyon hiç skolyoz görülmeyen ailelerde bile skolyoz bir birkaç sonraki kuşakta ortaya çıkabilir. Münasebetiyle “Bizim ailemizde hiç skolyoz hastası yok” kelamı çok gerçek kabul edilmemelidir. Lakin tek başına genetik faktörler de skolyozun oluşumu için tam olarak kâfi değildir. Diğer birçok etken de skolyoz oluşumuna yol açabilmektedir.
Skolyoz olsa kesinlikle ağrı hissedilir: YANLIŞ
DOĞRUSU: Bazı enfeksiyon durumları ve kimi tümör sorunları nedeniyle oluşan kimi skolyoz tıpkı vakitte ağrılı olabilir lakin skolyozların çabucak tamamına yakını ağrısız bir hastalıktır. İleri derecede skolyoz olan ve işlevsel durumu etkilenen hastalarda ise işlevsel ağrı yani kas ve eklem ağrıları görülebilir fakat bunlar klinik olarak daha az değere sahiptir. Bilinen pek çok ağrılı hastalığa kıyasla skolyoz ağrısız bir hastalık olarak kabul edilmektedir.
Skolyoz yalnızca ameliyat ile tedavi edilebilir: YANLIŞ
DOĞRUSU: Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Tezer “Skolyoz hastalığının ameliyat devresinden evvel katiyetle idman ve/veya korse tedavisi ile izlenmesi ve ameliyatsız tedavi edilebilmesi kelam mevzusudur. En değerli husus; hastalığın erken evrelerde daha küçük derecelerde yakalanabilmesidir. Bu sayede kıymetli sayıda hasta ameliyatsız sıhhatine kavuşabilmektedir” diyor.
Kötü duruş skolyoza neden olur: YANLIŞ
DOĞRUSU: Skolyoz hem kalıtsal temelleri hem de oluş sebepleri çok daha farklı bir hastalıktır. Büyümekte olan çocukların gerek okulda gerek günlük hayatta gerek okul dışı hayatlarında fizyolojik olarak yanlış durumlarda durmaları omurgada sorunlara yol açabilmektedir. Bunların çoklukla ismi postural yani duruşa ilişkin omurga bozuklukları olarak nitelendirilir. Bu omurga bozuklukları yani eğrilikleri yahut kamburlukları duruş eğitimi verilerek çok nadiren korse takviyesiyle ve idman programlarıyla düzeltilebilmektedir. Bir çocuğun gerçek skolyoz olması durumunda makus duruş bozuklukları hastalığın şiddetini artırabilir fakat bu skolyozun sebebi olarak kabul edilmez.
Bazı sporlar skolyoza neden olur, kimileri skolyozu önler: YANLIŞ
DOĞRUSU: Özellikle yüzme ile ilgili genelde eksik ve yanlış bilinen şey; yüzme sporu yapılmakla skolyozun düzeleceği halindedir. Halbuki bu gerçek değildir hatta kimi durumlarda yüzme düzeltmenin tersine skolyozda artmalara sebep olabilmektedir. O nedenle skolyoz olan çocuklarda hangi sportif faaliyetin ne seviyede ne şiddette uygulanacağı doktorlar tarafından yönlendirilmelidir. Gerçek yapılan sportif bir faaliyetin şayet çocukta altta yatan bir skolyoz yoksa skolyoza sebep olacağı kaygısı ise yersizdir. Her sporun kendine ilişkin özellikleri dikkate alınarak çocukların sportif olmaları sağlanmalıdır.
Skolyoz ameliyatı olan hastalar bir daha spor yapamazlar: YANLIŞ
DOĞRUSU: Prof. Dr. Mehmet Tezer “Skolyoz ameliyatı olanların bir daha spor yapamayacakları fikri temelde hakikat değildir. Klasik ve yeni geliştirilen cerrahi prosedürlerle ameliyat edilen hastalar tabiplerinin ve fizyoterapistlerinin uygun göreceği sporları uygun dozda ve şiddette yapabilmektedirler. Skolyoz ameliyatı bireyin spor yapma özgürlüğünü değiştirebilmekte ama kısıtlamamaktadır” diyor.
Skolyozda cerrahi tedavi 18-20 yaşına kadar yapılamaz: YANLIŞ
DOĞRUSU: Skolyoz ameliyatı muhtaçlık olduğu taktirde yapılabilmektedir. Doğuştan olan skolyozlarda ekseriyetle 5 yaşın altında bile ameliyatlar gerçekleştirilmektedir. Lakin skolyozun derece ve istikrar hesaplamalarına, şiddetine nazaran ameliyat vakitleri erken yaşlardan ergenlik bitimine yani 18-20 yaşlarına kadar uygulanabilmektedir ve ameliyat gereken hastaların çabucak tamamı bu yaş aralıklarında ameliyat edilmektedir. Fakat tanısı geciken hastalar 18-20 yaşından sonra da uygun tekniklerle ameliyat edilebilir.
Skolyozu olanlar ve skolyoz ameliyatı geçirenler doğum yapamaz: YANLIŞ
DOĞRUSU: Skolyoz hastalığı ve skolyoz ameliyatları bireyin öbür alanlardaki olağan hayatlarını sanıldığının bilakis etkilememektedir. Fakat bel omurgasının eğrilikleri ya da ameliyatla omurganın dondurulması hadisesi olağan doğum faaliyetlerini etkileyebildiğinden bunun kararını bayan hastalıkları ve doğum uzmanları verir ve kimi hastalarda olağan fizyolojik doğum yerine sezaryen üzere ameliyat teknikleri kullanılarak doğum gerçekleştirilebilir.
Omurga ameliyatları çok risklidir: YANLIŞ
DOĞRUSU: Her cerrahi uygulamanın kendine ilişkin, anesteziye ilişkin riskleri vardır lakin bu riskler bütün ameliyatlarda makul oranlarda kelam hususudur. Ameliyat olacak kişinin gerekli öteki branşla ilişkilendirilebilecek durumları gereğince incelendikten sonra bu riskler ortaya konabilir. Bu riskler araştırılmadan ve gerekli tahliller yapılmadan hastalık ve ameliyatı ile ilgili risklerden bahsetmek yanlıştır.
Skolyoz ameliyatı olursam felç kalırım: YANLIŞ
DOĞRUSU: Prof. Dr. Mehmet Tezer “Omurga ameliyatı olacak hastalar için bir kent efsanesi halinde felç olur fikri gerçek ve tıbbi bir fikir değildir. 100 binlerce hasta omurgasından skolyoz ve değişik sebeplerle ameliyat edilmektedir. Yalnızca cerrahi uygulamaya ilişkin olarak nitelendirilebilecek felç hastalığı sanılandan çok çok daha azdır. Günümüzde gelişmiş cerrahi deneyim, ameliyat sırasında uygulanan radyolojik incelemeler, sonları ölçen nöromonitörizasyon üzere tekniklerin ameliyatta kullanılması, 3D yazıcılarla yapılan ameliyat öncesi görüntüleme tahlilleri ve maket çalışmaları, robotların omurga cerrahisi ameliyathanelerine girmiş olması, artık hastaların ameliyat öncesi periyotta erken yakalanmaları ve buna misal pek çok sebeplerle felç riski yok denecek kadar azalmıştır” diyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
