Bunlardan biri de omuz çıkıkları! Çünkü, seyahate çıkmak için hazırladığınız valizinizi tek elle kaldırmak ya da çok sıcaklardan kendinizi serin sulara bırakmanın mutluluğuyla var gücünüzle attığınız bir kulaç omzunuzda ani çıkığa yol açabilir! Acıbadem Fulya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Kerem Bilsel yaz aylarıyla birlikte omuz çıkığı sıkıntılarıyla sık karşılaştıklarını belirterek, 20 yaşından evvel olan çıkıkların tekrarlama riskinin de yüzde 80’in üzerine çıkabildiğini söylüyor. Prof. Dr. Kerem Bilsel, omuz çıkıklarına yol açan etkenleri ve omuz çıkığının neden acil müdahale gerektirdiğini anlattı, değerli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
Basket topunu potaya atarken yaşadığınız heyecanın tam ortasında… Plaj voleybolunda kumların üzerinde topa karşılık vermek için atılım yaptığınızda… Çok sıcaklardan bunalıp serin sularda süratle kulaç atarken… Tatil için valizinizi hazırlayıp heyecanla tek elinizle üst kaldırdığınızda ya da sırt çantanızı doldurup seyahat için sırtınıza yüklediğinizde! Acıbadem Fulya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Kerem Bilsel bu ve gibisi yanlış davranışların, bedenimizin hareketli bölgesi omuzumuzun birdenbire çıkmasına yol açabildiğini vurgularken, bilhassa çıkık olaylarının sayısının yaz ayları ile birlikte artış gösterdiğini söylüyor. Son derece dinamik bir yapıya sahip olan ve günlük yaşantımızda en temel gereksinimlerimiz için sağlıklı olmasına gereksinim duyduğumuz omuzlarımızın çok güçlü bir dayanakla korunmasına karşın birtakım zayıf noktaları olduğuna işaret eden Prof. Dr. Kerem Bilsel bu nedenle de bedenimizin en sık çıkık gelişen eklemi olmaktan kurtulamadığını vurguluyor. Omuz eklemine uygulanan bu travmatik yüklenmelerin omuz anatomisini oluşturan değerli yapılarda hasar yaratabildiğini vurgulayan Prof. Dr. Bilsel sözlerine şöyle devam ediyor: “Aşırı baş üstü zorlamalarında omzumuzu yerinde tutan yuvanın etrafını çevreleyen labrum yapılarında yırtılmalar ve sonrasında güvensizlik ve eklemde çıkıklar yaşanabiliyor. Omuzumuza günlük aktiviteler sırasında da çok yüklemeler yapabiliyoruz. Buna en klasik örneklerden bir tanesi, yaz aylarında da çok başımıza gelebilecek seyahatler sırasında ağır valizlerin tek el ile kaldırılıp yükseğe konulması sırasında omuzda labrum ve tendon yırtıkları ile karşılaşılabilmektedir.”
Özellikle 12-40 yaş ortası erkeklerde sık görülüyor!
Omuz çıkığının görülme sıklığının genel nüfusta yüzde 1.7 olduğunu, bilhassa gençlerde ve genç erişkin erkeklerde daha sık görüldüğünü belirten Prof. Dr. Kerem Bilsel “12-40 yaş ortasında omuz çıkığı ile çok daha fazla karşılaşıyoruz. 20 yaşından evvel olan omuz çıkıklarının tekrarlama riski de yüzde 80’in üzerine çıkabiliyor. Yaz aylarıyla birlikte dışarıda fizikî aktivitelerin artması ve yapılan sporlarla alakalı olarak sıklık artabilmekte, baş üstü ve kolları, omuzları zorlayıcı atılımlarda omuz çıkığı gelişebilmektedir. Bilhassa su topu, tenis, beyzbol, hentbol, voleybol, basketbol üzere sporların amatör şahıslarca de oynanması ve çok sıcakların bunaltmışlığından serin sulara dalmanın çoşkusuyla atılan kulaçların şiddetinde ölçünün kaçırılması yaz mevsiminde omuz çıkığıyla başvuran hastaların sayısında artışa neden oluyor” diyor. Vücudumuzda en hareketli ve en sık çıkan bu eklemimiz kişinin tüm yaşantısını olumsuz etkileyecek kadar kritik ehemmiyet taşımasına karşın gereken ihtimamı göstermediğimizi vurgulayan Prof. Dr. Bilsel “Omuz çıkığı olan ve omuzu çok sık çıkan beşerler günlük ömür konforunun son derece olumsuz etkilenmeleri ve temel muhtaçlıklarını karşılayamaz hale gelmelerinin yanı sıra, bir müddet sonra istikrarlarını yitirebiliyorlar” diyor.
“Bu çıkık yer eder mi?!”
Günümüzde halk ortasında “Bu çıkık yer eder mi?” sorusu doktorlara sıkça yöneltiliyor. Bu soruyu Prof. Dr. Bilsel şöyle yanıtlıyor: “Bu mevzuda literatürde yapılan çalışmalar ve tecrübeler bize, tekrar çıkıkla ilgili birtakım risk faktörlerini tanımlamıştır. Bu faktörler ortasında yaşın 20 ve altında olması, kontakt baş üstü sporla ilgilenilmesi, esnek yapılı olma (hipermobilite) ve radyolojisinde omuz ekleminde kemik kaybı en kıymetli parametreler olarak ele alınmalıdır. Bu faktörler eşliğinde tekrarlama riski öngörüsü yüksekse ameliyat seçeneği ön planda düşünülmelidir.”
Omuz çıkığında acil müdahale şart!
Omuz çıkığı esnasında ise birtakım yanlışlı davranışlar nedeniyle tedavi çok daha zorlaşabiliyor. Omuz çıkığının acil müdahale gerektirdiğini, vakit kaybetmeden hastaneye başvurulmasının çok kıymetli olduğunu belirten Prof. Dr. Kerem Bilsel “Hastane koşullarında tercihen anestezi yahut sedasyon altında kapalı yerine oturtulması (redüksiyon) birinci kademe tedavi olarak yapılmalıdır. Sonrasında en az 10-15 gün ortasında kol askısında istirahat ile takip edilir. Birinci çıkıklarda bilhassa atletlerde ve faal genç erişkinlerde klinik ve radyolojik testlerle değerlendirilip tekrar çıkma riskini oluşturabilecek faktörler göz önünde bulundurulmalıdır” diyor. Omuz çıkığının tekrarlama riskinin yüksek olduğununun tespit edilmesi durumunda ameliyat gerekebildiğini belirten Prof. Dr. Bilsel şu bilgileri veriyor: “Ameliyat lezyonun büyüklüğüne ve kemik kaybı derecesine nazaran planlanmaktadır. Küçük kemik kaybı olan hastalarda kapalı (Artroskopik) yumuşak doku fiksasyonları uygun olurken lezyonu daha önemli derecede olduğu durumlarda açık yahut artroskopik kemik blok ameliyatları seçilmektedir. Uygun hastada, risk faktörlerini göz önünde bulundurarak en hakikat cerrahi formül seçilmelidir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
