3-4-5-6 Eylül tarihlerinde düzenlenen aktifliğe, alanında uzman isimler konuşmacı olarak katılırken, “Duyamadığımız Kozmik Fısıltılar: Kozmosun Karanlık Yüzü” başlıklı halka açık konferans 5 Eylül’de düzenlendi. Cihanın karanlık yüzünü anlamaya yönelik, kuramsal ve deneysel çalışmaların masaya yatırıldığı, ilgili araştırmaların geleceğini şekillendirecek bir toplantıya konut sahipliği yaptıklarını belirten İSÜ Temel Bilimler Kısım Lideri Prof. Dr. Serkant Ali Çetin, “Karanlık hususun var olduğuna dair dolaylı deneysel delile sahibiz. Ancak şimdi karanlık unsurun tabiatını bilmiyoruz” dedi.
İstinye Üniversitesi (İSÜ) Avrupa Birliği tarafından desteklenen, Bilim ve Teknolojide Avrupa İş Birliği (European Cooperation in Science and Technology (COST)) aksiyonunun yıllık toplantına mesken sahipliği yapıyor. ‘Cosmic WISPers’ etkinliğinde ‘evrenin karanlık yüzü’ hakkında, diğer bir deyişle karanlık unsur ve karanlık güç denilen, kainatta var olduğundan emin olunan ancak ne olduğu şimdi keşfedilmeyen yapıyla ilgili yeni kuramsal ve deneysel çalışmalar masaya yatırılıyor.
Bu COST aksiyonu sayesinde Türkiye’de birinci kere, cihanın karanlık yüzüyle ilgili kuramsal ve deneysel çalışmalar masaya yatırılırken, halka açık konferansta projenin yürütücüsü Prof. Alessandro Mirizzi ve İSÜ Temel Bilimler Kısım Lideri Prof. Dr. Serkant Ali Çetin de açıklamalarda bulundu.
“Henüz karanlık hususun tabiatını bilmiyoruz”
İSÜ Temel Bilimler Kısım Lideri Prof. Dr. Serkant Ali Çetin, yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Her ne kadar eksiklikleri olduğunu bilsek de, gözlemlediğimiz kainattaki yapıtaşlarını ve etkileşmeleri çok yeterli açıkladığını bildiğimiz Standart Model ile yapılan hesaplar kainatın gözlemlediğimiz/ölçtüğümüz halini açıklamaya yetmiyor. Cihan hakkında müşahedeler sonucu elde ettiğimiz bulgular, onu oluşturduğunu düşündüğümüz unsur ve gücün çok daha fazlasının var olması gerektiğini gösteriyor. Karanlık unsurun var olduğuna dair dolaylı deneysel delile sahibiz. Ancak şimdi karanlık unsurun tabiatını bilmiyoruz. Karanlık enerjinin ise evrenin ivmelenerek genişlemesinden sorumlu olduğunu söyleyebiliriz.”
“Büyük mesafeler için evrenin ışıktan daha hızlı genişlediğini söyleyebiliriz”
Büyük mesafeler için evrenin ışıktan daha hızlı genişlediğinin söylenebileceğini belirten Çetin, “Uzayın oldukça yavaş genişlediğini görüyoruz. Kozmik mesafeler 1 milyon yılda sadece yüzde 0,007 oranında artıyor. Bu oran, evrenin ömrü boyunca biraz değişmiştir. Peki, evren ışıktan daha hızlı mı genişliyor? Bu, baktığınız ölçeğe bağlı, gerçekten büyük mesafeler için evrenin ışıktan daha hızlı genişlediğini söyleyebiliriz. Ancak, uzayın genişlemesinin hareket eden nesnelerle hiçbir ilgisi olmadığını unutmayalım ve bu çerçevede hiçbir şekilde ışık hızıyla sınırlı değil” dedi.
“Evrenin karanlık yüzünü anlamaya yönelik bir toplantıya ev sahipliği yapıyoruz”
İSÜ’de yapılan çalışmalarla ilgili de konuşan Çetin, şunları söyledi:
“Evrenin karanlık yüzünü anlamaya yönelik, kuramsal ve deneysel çalışmaların masaya yatırıldığı ve ilgili araştırmaların geleceğini şekillendirecek bir toplantıya ev sahipliği yapıyoruz. Parçacık Fiziğinin Standart Modeli’nin çeşitli uzantılarında ortaya çıkan çok zayıf etkileşen ‘sıska’ parçacıklara (WISP’ler) odaklanan bu programın amacı, özellikle aksiyonlar, aksiyon benzeri parçacıklar ve karanlık fotonlar olmak üzere bu WISP’lerin teorik temellerinden, astrofizikteki dolaylı gözlemsel sonuçlarına, çarpıştırıcılarda ve diğer laboratuvar deneylerinde doğrudan tespitlerine kadar kapsamlı bir çalışmasıdır. COSMIC WISPers programının temel amacı, parçacık fiziği, astrofizik ve kozmolojinin kesişen ve disiplinler arası alanında sistematik ve tutarlı bir temelde WISP çalışmaları yürütmek için farklı ve tamamlayıcı uzmanlığa sahip bir camianın oluşumunu ve etkileşimini teşvik etmektir.”
“Etkinlikte genç öğrencileri gördüğüm için mutluyum”
Projenin yürütücüsü Prof. Dr. Alessandro Mirizzi, yaptığı konuşmada, toplantıda yer almaktan dolayı duyduğu mutluluğu dile getirirken, “Bu kadar genç öğrencinin aramızda olmasından dolayı çok mutluyum. Çok güzel bir lokasyonda, güzel bir toplantıda bir hafta beraberdik. Birçok bilim insanı çalışmalarını paylaşmak için bir aradaydı ve birçok konuyu tartıştı” diyerek katılımcılara teşekkür etti.
İSÜ Bilim ve Teknoloji İletişimi Koordinatörlüğü ve Temel Bilimler Bölümü işbirliği ile düzenlenen “Duyamadığımız Kozmik Fısıltılar: Evrenin Karanlık Yüzü” adlı halka açık konferansta ise evrenle ilgili kafa karıştıran sorularla ilgili güncel bilgiler paylaşıldı. Hafta boyunca süren toplantılar sayesinde Türkiye’de bu alana ilgi gösteren genç araştırmacılar da yeni projeler ve iş birlikleri için fırsat yakaladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
