Afazili bireylerin isimlendirme, işitsel manaya, tekrarlama, sözel akıcılık, dilbilgisi, okuma ve yazma üzere lisanın çeşitli hünerlerinde yaşadıkları zorluklara dikkat çeken Lisan ve Konuşma Terapisi Kısım Lider Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Özlem Oğuz, “Dil ve konuşma terapisinin afazili bireylerdeki birincil maksadı, bireylerin bağlantı hünerlerini desteklemek ve geliştirmektir.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Lisan ve Konuşma Terapisi Kısım Lider Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Özlem Oğuz, Sıhhat Bilimleri Enstitüsü Lisan ve Konuşma Terapisi Anabilim Kısmı yüksek lisans öğrencisi Memik Yıldız ile afazili bireylerin bağlantı maharetlerini desteklemek gayesiyle Türkçeye uyarladıkları Çevrimiçi Afazi Terapi Programı hakkında bilgiler paylaştı.
Beynin sol hemisferinde lisana mahsus alanların hasarlanması sonucu ortaya çıkan edinilmiş bir dilsel iletişimsel bozukluk; afazi…
Genellikle inme sonrasında beynin lisandan sorumlu alanların hasarlanması sonucu ortaya çıkan afazinin edinilmiş bir dilsel-iletişimsel bozukluk olduğunu lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Özlem Oğuz, afazili bireylerin terapiye ulaşımını ve meskende terapi pratiğini kolaylaştırmak maksadıyla Çevrimiçi Afazi Terapi Programı’nın Türk kültürüne uyarlanarak adaptasyonunun yapıldığını tabir etti.
Avustralya La Trobe Üniversitesi’nden Dr. John Pierce’in geliştirmiş olduğu programın, afazili bireylerin lisan hünerlerini çevrimiçi ortamda fiyatsız formda destekleyeceğini ve klasik lisan terapisini teknolojiye entegre ederek rehabilitasyon sürecini daha verimli hale getireceğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Özlem Oğuz, halihazırda aphasiatherapyonline linkinden programa fiyatsız bir halde ulaşım sağlanarak, siteden faydalanılabildiğini anlattı.
Afazili bireyler için standardize olmuş herkese uygun bir terapi yaklaşımı yok
Afazili bireyler için standardize, herkese uygun, tek tip bir terapi yaklaşımının olmadığını belirten Dr. Öğr. Üyesi Özlem Oğuz, sistematik olarak bireye özel oluşturulmuş terapötik programların, lisan maharetlerinin daha süratli ve tesirli güzelleşmesine büyük katkı sağlayabileceğini vurguladı.
Teknoloji dayanaklı terapiyle bağlantı gücünü artırın
“Afazi terapisinde kullanılan yaklaşımların bireylere sunulma hali de günden güne değişime uğramaktadır.” diyen Dr. Öğr. Üyesi Özlem Oğuz, gelişen teknolojiyle birlikte afazi terapisinde bilgisayar, tablet ve telefon üzere dijital aygıtların kullanımının arttığını söz etti.
Dr. Öğr. Üyesi Özlem Oğuz, bu alanda yazılım dayanaklı uygulamaların aktifliğinin birçok çalışmayla kanıtlandığını söyleyerek, teknoloji tabanlı müdahalelerin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasının, afazili bireylerin lisan terapisine erişimini kolaylaştıracağını ve terapi sürecini destekleyeceğini belirtti.
Çevrimiçi Afazi Terapi Programının özellikleri neler?
Çevrimiçi Afazi Terapi Programı hakkında bilgi veren Dr. Oğuz, şöyle devam etti:
“Çevrimiçi Afazi Terapi Programı; dinleme, okuma, yazma ve isimlendirme üzere 4 farklı lisan hünerine yönelik 11 vazifeden oluşuyor. Programda, farklı kategorilere ilişkin 566 sözcük ve 200 evet/hayır sorusu yer alıyor. Her bir sözcüğe ilişkin ses kaydı, alternatif sözcükler, semantik, fonemik ve cümle ipuçları ile iki farklı fotoğraf de kullanıcıların hizmetine sunulmuş durumda. Sözcükler, 10 farklı kategoride ve frekanslarına nazaran sıralanmış üç farklı zorluk derecesinde vazifelerle sunuluyor. Programın yüz yüze yapılan lisan terapilerine ek bir takviye sağlayacağı, bireylerin çalışma sıklığını artıracağı ve afazili bireylerin yakınlarının da sürece daha fazla dahil olabileceği düşünülmektedir. Bu sayede, yakınları afazili bireylere daha fazla yardımcı olabilecek ve terapinin aktifliği artacaktır.”
Çevrimiçi Afazi Terapi Programı’na fiyatsız olarak (aphasiatherapyonline) üzerinden ulaşılabiliyor.
Afazi nedir?
Afazi, beynin sol hemisferinde lisan maharetlerine mahsus bölgelerinde meydana gelen bir hasar sonucu ortaya çıkan bir dilsel-iletişimsel bozukluktur. Afazi, ekseriyetle inme, travmatik beyin hasarı, tümör yahut nörolojik hastalıklar üzere durumlar sonucunda ortaya çıkabilir. Bu bozukluk, kişinin konuşma, manaya, okuma, yazma üzere lisan maharetlerini etkileyebilir. Afazi sonrasında yalnızca lisan maharetleri etkilenmez. Lisan marifetlerine ek olarak afazili bireyler felç, depresyon, olumsuz hisler, ömür kalitesinde düşüş, toplumsal iştirakte azalma, işten ayrılma üzere durumlar da deneyim edebilirler. Afazi, farklı formlarda görülebilir; birtakım şahıslarda yalnızca sözcük bulma zorluğu olabilirken, başkalarında lisanın tüm taraflarında önemli sorunlar yaşanabilir. Kimi bireyler konuşulanı anlamayabilirken, kimileri anlayabilir lakin konuşamayabilirler. Bu durum hasar yeri ve büyüklüğüne nazaran değişkenlik gösterir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
