Alkol bağımlılığının iradesizlik değil, kıymetli bir beyin hastalığı olduğunu söz eden uzmanlar, alkol bağımlılığının; kişinin haftalar, aylar ve yıllar içerisinde planladığı ölçülerden daha fazla tüketmeye başlamasıyla ortaya çıktığını söylüyor. ‘Alkol kokuyorsa alkol bağımlılığı vardır’ demenin uygun olmadığını lisana getiren Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Her gün alkol tüketilmesi bağımlılık için geçerli bir kriter değildir. Kişi, aralıklarla alkol tüketerek alkol bağımlısı olabilir.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, 1-7 Mart Yeşilay Haftası münasebetiyle, alkol bağımlılığı konusunu kıymetlendirdi.
Alkol bağımlılığı nedir?
Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Alkol bağımlılığı değerli bir beyin hastalığıdır. İradesizlik falan değildir. Alkol bağımlılığı; kişinin haftalar, aylar ve yıllar içerisinde planladığı ölçülerden artık daha fazla tüketmeye başlaması, gündelik hayatını etkileyecek seviyelere gelmesiyle birlikte ortaya çıkıyor. Bu bir süreç. Bir günde, haftada ya da ayda olan bir şey değil.” dedi.
“Herkesin bu hastalıkla ilgili yaşadığı tecrübeler birbirinden farklı”
Alkol bağımlılığının, kişinin alkole temas etmesi, alkolle bir arada keyif alması, alkolün güzeline gitmesi, alkolün korkusuna, meşakkatine yeterli gelmesiyle ya da güzeline gitmesiyle bir arada kullanımı tekrarlaması sonucu aylar yıllar içerisinde ortaya çıkan bir hastalık olduğunu söz eden Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Herkesin bu hastalıkla ilgili yaşadığı tecrübeler birbirinden farklıdır. Yani 6 ayda hasta olacaksınız, bağımlılık ortaya çıkacak diye bir şey yoktur. Kişinin genetik yapısı, kalıtsal özellikleri, yaşamış olduğu öbür hastalıklar, ruhsal hâli, toplumsal etrafı, ortamda bulunan alkol, yakın etrafında kullanılan alkol, genetik olarak birinci dereceden akrabalarında yaşanmış bir alkol bağımlılığının olması bağımlılık eşiğini değiştiriyor. Bu şahıstan şahsa farklılık gösteriyor.” diye konuştu.
Alkol bağımlılığının pek çok belirtisi var
Alkol bağımlılığı belirtilerine işaret eden Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, şöyle devam etti:
“Pek çok farklı belirtiler var. Öncelikle kişinin toplumsal hayatında önemli problemler, önemli düzensizlikler ortaya çıkmaya başlıyor. Yani, belirli başlı sorumluluklarını kişi artık yerine getiremez hâle gelebiliyor. Vaktinde işine gidemeyebiliyor, işindeki performansı sağlıklı olmayabiliyor ya da aile bireylerine ayırdığı vakit istediği seviyede olamayabiliyor. Sıhhati ile ilgili önemli sorunlar ortaya çıkmasına karşın bu sorunlarla uygun bir biçimde baş edemiyor olabilir. Maddi meseleler ortaya çıkabiliyor. Çok fazla para harcamaya başlıyor ve buna karşın bu harcamalar devam edebiliyor. Kişinin dikkatini çekebilecek pek çok bu şekil meseleler olabiliyor.”
“Alkol kokuyorsa alkol bağımlılığı vardır demek uygun değil”
Alkol bağımlısı bireylerin illaki alkol kokmuyor olabileceğini söz eden Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Alkol kokuyorsa alkol bağımlılığı vardır demek uygun bir şey değildir. Toplumsal hayatın içinde durum değişebiliyor. Mahrumluk krizi oluşturabilir lakin oluşturmayabilir de. Kişi uzun müddetli devamlı alkol tükettiğinde, aşikâr sebeplerle alkolden uzak kalırsa mahrumluk krizi ortaya çıkabilir.” dedi.
Yoksunlukta ne olabilir?
Yoksunluk durumuna da dikkati çeken Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Dışarıdan şahısların dikkatini çeken durumlar olabilir yahut kişinin kendisinin yaşadığı problemler olabilir. Telaşı artabilir. Uykusuzluk ortaya çıkabilir. Titremeler olabilir. Çoklukla etrafta en çok dikkat çeken bu olur. Terlemeler olabilir. Istırabı artabilir. Kimi vakit daha güzel durumlarda öfkeli ve saldırgan hâle gelebilir. Daha da uç durumlarda, daha önemli nörolojik tablolarda ortaya çıkabilir. Yani kişi epileptik nöbet geçirebilir. Beyin önemli manada alkolle baskılandığı için alkolün bir anda kesilmesiyle bir arada epileptik nöbet ortaya çıkabilir.” biçiminde konuştu.
Kimler alkol bağımlısı?
Belli içme sıklığının alkol bağımlılığı riskini ortaya çıkardığını kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Kadınlar ve erkekler için haftalık tüketim ünitelerinin belirlendiği bilimsel çalışmalar vardır. Bunlar bizim için riskli tüketim olarak isimlendiriliyor lakin bazen danışanlarımızdan duyuyoruz, ‘Ben her gün alkol tüketmiyorum ki ben bağımlı değilimdir.’ Hayır, her gün alkol tüketilmesi bağımlılık için geçerli bir kriter değildir. Kişi, aralıklarla alkol tüketerek alkol bağımlısı olabilir. Bunun için farklı farklı ölçütler, değerlendirmeler vardır.” dedi.
Alkol bağımlılığı erken bunamaya neden olabiliyor
Alkolün, beyin hücrelerinin vefatına neden olabildiğini lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Beyinde küçülme oluyor. Bu da erken bunama hastalığının habercisidir. Erken bunama riskini ortaya çıkarır. Beyin kanamalarına daha yatkınlık olabilir. Ayrıyeten yalnızca beyin değil karaciğer de çok değerlidir. Alkol karaciğerde büyümeye neden olabiliyor. Karaciğerde büyüme olduktan sonra siroz süreci ortaya çıkabiliyor. Kaslar da çok etkileniyor. Ellerde, ayaklarda güçsüzlükler ortaya çıkabiliyor. Pankreas önemli manada etkileniyor. Bedendeki pek çok organ alkol ile birlikte ziyan görebiliyor.” diye konuştu.
Daha çok tüketmek için arkadaşlarından uzaklaşıyor
‘Alkol sosyalleştiriyor’ kelamını gerçeği yansıtmadığını, bağımlı şahısların toplumsal yaşantıdan yavaş yavaş çekilmeye başladığını kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Kendi içine kapanıyor. Arkadaşlarından, toplumsal etrafından, ailesinden uzaklaşıyor. Yalnızlaşmaya başlıyor. Yalnızken tahminen daha çok alkol tüketiyor. Toplumsal manada önemli bir etkilenme oluyor. İş hayatı, arkadaş etrafı etkileniyor.” dedi.
Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, bağımlılık başlangıcı için genç yetişkin periyodun risk olduğunu tabir ederek, “18-25 yaş ortasındaki ağır alkol tüketimi alkol bağımlılığı açısından önemli bir risk oluşturuyor. Ancak hastalarımıza bakacak olursak her yaş kümesinde alkol bağımlılığını sık görebiliyoruz. Toplumsal bir sınıf ise yoktur. Alkol bağımlılığı her toplumsal sınıfta görülebiliyor.” biçiminde konuştu.
Alkol bağımlılarının profesyonel yardım alması gerektiğini de söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Bazı danışanlarımıza ayaktan tedavi uygulayabiliyoruz lakin kimilerinde alkol kullanımının beyne ve bedene önemli tesirleri varsa, kişi alkolden uzak kalamıyorsa, alkolden uzak kaldığında önemli mahrumluk belirtileri ortaya çıkıyorsa o vakit yatış sürecini planlamak gerekiyor.” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
