Aşıların Toplum Sağlığındaki Önemi ve Güncel Yaklaşımlar
Son yıllarda, özellikle sosyal medya üzerinden hızla yayılan yanlış bilgiler ve yakın zamanda yaşanan küresel pandemi, aşılara karşı olan güveni sarsmakla birlikte, aşı karşıtlığına karşı mücadeleyi daha da önemli hale getirmiştir. Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Kılıç, bu konuda bilinçlendirme çalışmalarını sürdürerek, aşının bireysel ve toplumsal sağlık açısından vazgeçilmez bir uygulama olduğunu vurgulamaktadır.
Dr. Kılıç, aşının temel amacı ve çalışma prensiplerini şu şekilde açıklıyor: Aşılar, vücudun doğal savunma mekanizmasını aktive ederek, belirli enfeksiyonlara karşı bağışıklık kazanmasını sağlar. Bu süreçte, zayıflatılmış virüsler, bakteriler ya da bunların antijenik parçaları kullanılır. Bu maddeler, vücutta antikorların üretimini tetikler ve böylece mikroorganizmalarla karşılaşıldığında, bağışıklık sistemi daha hızlı ve etkili şekilde savaşmaya hazır hale gelir. Bu sayede, hastalıkların önlenmesi veya hafif seyretmesi sağlanır.
Geçmişteki Salgınlardan Alınan Dersler
Görülmüş büyük salgınlar ve son dönemdeki COVID-19 pandemisi, toplumların hazırlıksız yakalanmasının ciddi sonuçlar doğurabileceğini göstermiştir. Bu nedenle, tarih boyunca edindiğimiz tecrübeleri dikkate alarak, bilimsel temelli aşılama programlarına güvenmek ve desteklemek gerekmektedir. Aşılar, çocukların enfeksiyonlara karşı direnç kazanmasını sağlarken, hastalıklar oluşsa bile daha hafif geçmesine imkan tanır. Ayrıca, aşıların yan etkileri oldukça azdır ve güvenlidir.
Geçmişte yaşanan büyük felaketler ve pandemi örnekleri, toplumsal dayanışma ve sağlık politikalarının önemini ortaya koymuştur. Bu bağlamda, toplum olarak aşılamaya olan güveni artırmak ve geleceğin sağlıklı nesillerini güvence altına almak amacıyla, bilimsel veriler ışığında hareket etmek hayati önem taşımaktadır.
Türkiye’de Zorunlu ve Önerilen Aşılar
Çocuklukta Zorunlu Olan Aşılar
- Hepatit B ve A aşıları
- BCG (Verem aşısı)
- Difteri, Boğmaca, Tetanoz (DPT)
- İnaktif Polio (Çocuk felci)
- Hemofilus İnfluenza ve Hepatit B içerikli 6’lı karma aşı
- Pnömokok (Zatürre) aşısı
- Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak (KKK)
- Ağızdan Polio (Oral polio)
- Yeniden Tetanoz ve Difteri dozları
- Suçiçeği aşısı
Zorunlu Olmayan Ama Önerilen Aşılar
- Rotavirüs (İshal karşıtı)
- Meningokok (Menenjit)
- HPV (Human papillomavirus)
- Yıllık İnfluenza (Grip) aşısı
Yetişkinler ve Gebeler İçin Aşı Tavsiyeleri
- Yapılan aşılama tarihinden itibaren 10 yıl içinde tetanoz, difteri aşıları
- Yıllık grip aşısı
- HPV aşısı
- Gebelerde difteri, boğmaca, tetanoz içeren karma aşı ve yıllık grip
- 65 yaş ve üzeri bireyler için pnömokok, yıllık grip aşısı ve zona aşısı
Sağlık Bakanlığı ve uzman görüşleri doğrultusunda, aşıların düzenli ve zamanında yapılması, toplum sağlığını korumada en etkili yoldur. Gerek bireysel gerekse toplumsal fayda sağlamak adına, aşılamanın önemi hiçbir zaman azalmamaktadır.
