Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Teknoloji Anabilim Kolu öğretim üyesi Prof. Dr. Sinem Yaprak Karavana’nın yürütücülüğünü yaptığı BAP-ÖNAP projesi kapsamında geliştirilecek eser ile diz protezi ameliyatında ve sonrasında oluşacak enfeksiyonun önüne geçilmesi hedefleniyor. Babasının yaşadığı diz protezi enfeksiyonundan ve sonrasındaki kuvvetli süreçten etkilenen Prof. Dr. Karavana, hem ameliyat sırasında kullanılacak hem de dize enjekte edilerek enfeksiyonu önleyecek bir eser geliştirmeye karar verdi.
Proje grubunu makamında ağırlayan Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Üniversitemizde oluşturduğumuz bilim üretme iklimi doğrultusunda akademisyenlerimiz, multidisipliner çalışmalar sonucu değerli projelere imza atmaya devam ediyor. Eczacılık ve Tıp fakültelerimiz hocalarının geliştirdiği ortak proje ile diz protezi ameliyatında ve sonrasında oluşabilecek enfeksiyon kaynaklı komplikasyonların önlenmesi hedefleniyor. Tedaviye yeni bir bakış açısı getirme potansiyeline sahip projeyi geliştiren akademisyenlerimizi tebrik ediyor muvaffakiyetlerinin devamını diliyorum” dedi.
Diz protezi operasyonlarında enfeksiyon gelişiminin kıymetli bir komplikasyon olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Sinem Yaprak Karavana “Diz protezi, dizde kireçlenme olarak bilinen aşınmış, yıpranmış eklem yüzeylerine bağlı olarak eklem hareketi kısıtlanan ve diz ağrısı çeken bireylerde uygulanan, kişinin yürüme ve dizini kıvırmasını ağrısız halde yapmasını sağlayarak ömür kalitesinin düzgünleştiren bir cerrahi uygulamadır. Lakin her ameliyat üzere kimi komplikasyonları bulunmaktadır. Bunlardan en çok korkulanı ameliyattan sonra protez yapılan eklemde gelişen enfeksiyondur. Protez yapılan dizde enfeksiyon gelişmesi yapılan ameliyatın muvaffakiyetini direkt etkilemekte, protezdeki gevşeme ya da ağrıdan ötürü hastanın yürümesini olumsuz istikamette etkilemektedir. Enfekte diz protezi gelişen hastalarda uzun müddetli hastaneye yatış, tekrarlayan ameliyatlar ve en değerlisi uzun müddetli antibiyotik kullanımı gerekmektedir. Bu hastalara güçlü antibiyotikler verilse de diz ekleminde beklenen konsantrasyonlara ulaşılamamaktadır. Ayrıyeten yüksek dozda uzun müddet antibiyotik kullanan hastalarda gerek böbreklerinde gerek karaciğerlerinde yan tesirler oluşabilmektedir. Enfeksiyon oluşumunda protez yüzeyine yerleşen mikroorganizmalar antibiyotiklerin geçişine mahzur olacak bir katman oluşturarak verilen antibiyotiklerin tesirlerini de azaltmaktadır” diye konuştu.
“Babamın yaşadığı şiddetli sürece şahsen şahit oldum”
Projenin geliştirilmesinde babasının rahatsızlığının değerli bir rol üstlendiği belirten Prof. Dr. Karavana, “Bu çalışmayı yapmaya karar vermemizdeki en kıymetli neden babamda meydana gelen diz protezi enfeksiyonu sonrasındaki güçlü süreci şahsen yaşamış olmamdır. Enfeksiyonun giderilmesi için babam tıpkı dizden iki sefer ameliyat olmuş ve bu devir de uzun müddet antibiyotik ve ağrı kesici kullanmak zorunda kalmıştı. Şu anda bütün bu külfetli devirleri geride bırakmış olmamızı ve babamın sıhhatine kavuşmasını Ege Üniversitesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. Anıl Murat Öztürk, Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kolu öğretim üyesi Prof. Dr. Meltem Taşbakan ve çalışma arkadaşlarına borçluyuz. Ayrıyeten Ege Üniversitesinin Tıp Fakültesinin sahip olduğu imkânların ve altyapının da bu başarılı sonuca ulaşılmasında değeri büyüktür. Bu güçlü tedavi süreci boyunca gerek hastaların gerek tabiplerin yaşadığı problemleri görünce öteki bir tedavi alternatif üzerine fikir alışverişinde bulunmaya başladık ve Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi ve Tıp Fakültesinden hocalarımızla multidisipliner bir çalışma başlattık. Biz bu çalışmamızda, Tigesiklin etken hususu kullanılarak nanopartikül yüklü jel ve in situ jel formülasyonlarını geliştirmeyi ve hayvanlarda oluşturacağımız enfekte diz modeli üzerinde aktifliğini göstermeyi hedefledik. Emelimiz etken unsurun nanopartiküllerini içeren formülasyonların dizin içine ve protez üzerine uygulanabilmesi, bir defa uygulanmayla uzun mühlet tesirli olması ve sistemik yan tesire neden olmadan tedavi imkanı sağlanabilmesidir. Geliştirilecek bu jel hem protez üzerinde mikroorganizmaların yerleşimini engelleyecek hem de lokal tedavi imkanı sağlayacaktır. In situ jel formülasyonu ise eklem içine enjekte edilerek lokal tesir için kullanılabilecektir” dedi.
“Ürünümüz patente dönüşme potansiyeline sahip”
Projenin patent potansiyeline sahip olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Karavana, “Yaptığımız literatür araştırmasında misal bir çalışmaya rastlamadığımız için çalışmamızın patent potansiyeli olduğunu da düşünmekteyiz. Şu anda planladığımız çalışmalarımızı muvaffakiyetle sonuçlandırdıktan sonra bir ilaç firmasıyla yapacağımız iş birliği ile çalışmalarımızı daha ileri kademelere taşımayı planlıyoruz. Gayemiz bu tıp ameliyatlar yapılırken birinci protez konulması etabında cerrahlar tarafından kullanılacak ve böylece hastalarda protez enfeksiyonu gelişmesinin önüne daha kolay geçilmesini sağlayacak, ayrıyeten protez enfeksiyonu gelişmiş bireylerde poliklinik şartlarında dizin içine uygulanabilecek bir ilaç formülasyonu ile hastalar için hastaneye uzun periyodik yatışlar gerektirmeden enfeksiyon denetiminin muvaffakiyet ile sağlayabilecek bir tedavi alternatifi geliştirmektir” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
