Suda boğulmalarda birinci yardım uygulamalarının değerine işaret eden Birinci ve Acil Yardım Program Lideri Öğr. Gör. Ayşe Bağlı, “Suda boğulan kazazedelere 2 yapay teneffüs verildikten sonra 30 kalp masajı ile müdahale döngüleri devam ettirilmeli. Kazazedenin yanında yalnızsanız ya da o ana kadar yardım daveti yapılmadıysa 2 dakika içinde tamamlanacak olan 5 cins 2 yapay teneffüs 30 kalp masajı döngüsünden sonra süratle 112 aranır ve yardım istenir.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Birinci ve Acil Yardım Program Lideri Öğr. Gör. Ayşe Bağlı, boğulma olaylarında ilkyardımın ehemmiyetine dikkat çekti.
Boğulmalar acil müdahale gerektiriyor
Boğulmanın, kâfi oksijen alınamaması durumu olduğunu ve acil müdahale gerektirdiğini kaydeden Öğr. Gör. Ayşe Bağlı, “Nefes borusuna sıvı dolması, nefes borusuna yabancı cisim kaçması, şuur kaybına bağlı lisanın geriye kayması, asılma, akciğerlerin ziyan görmesi, gazla zehirlenme ve suda boğulma üzere nedenlerden ötürü teneffüs yolunun teneffüs sürecini gerçekleştirememesi ile dokulara kâfi oksijen gitmez ve dokularda bozulmalar meydana gelir. Bu sebeple boğulan şahsa ulaşıldığı durumda ilkyardımcıların acil müdahale etmeleri gerekiyor.” dedi.
En sık görülen boğulmalar suda oluyor
“Suda boğulma en sık görülen boğulma nedenlerinden biridir. Bilhassa yaz aylarında, çocuklarda, genç yaştaki bireylerde, yüzme bilmeyenlerde ve sığ suya atlama üzere su kazalarında görülebilir.” diyen Bağlı, boğulma sırasında nefes borusu girişinin kasılmasına bağlı olarak az ölçüde suyun akciğerlere girdiğini, bu nedenle suda boğulmalarda sudan çıkarılan hasta yahut yaralıya bilhassa soğuk havalarda 20-30 dakika geçse bile yapay teneffüs ve kalp masajı ile başlanması gerektiğini söyledi.
Boğulmakta olan kişiyi sudan çıkarma nasıl olmalı?
Sudan boğulmalarda en kıymetli basamağın kazazedenin sudan çıkarılması olduğunu belirten Bağlı, “Özellikle şuuru açık olanlarda sudan çıkarmada çok dikkatli olmak gerekiyor. Kurtarıcı şuuru açık olan ve su içinde çırpınan şahsa öncelikle etrafta kullanabileceği bir materyal varsa (uzun havlu, kıyafet, halat, sağlam ip, tahta modülü, can simidi, can yeleği gibi) bunları uzatıp tutunmasını istemelidir. Şayet bunları yapamıyorsa kayık ya da sandal ile boğulmakta olan kişinin yanına gitmeye çalışılır. Suya kayık ya da sandalla dahi girildiğinde kurtarıcının üzerinde can yeleği olması can güvenliği açısından son derece kıymetlidir. Bu formda yardım edilemiyorsa kesinlikle yardım çağrılmalıdır.” dedi.
Profesyonel yüzücüler dışında suya atlayıp kurtarma yapmamalıdır
“İlk yardımcı profesyonel yüzücü değilse suya atlayıp kurtarma yapmamalıdır. Yalnızca profesyonel yüzücüler bunu yapmalıdır.” halinde ikazda bulunan Bağlı, “Suya atlama sonucu, boğulma riskinin yanı sıra genel beden travması ya da omurga kırıkları da akla gelmeli. Bu nedenle kişinin boynu çok fazla hareket ettirilmemeli. Suda boğulmalarda, ağızdan ağza ya da ağızdan buruna teneffüsün suda yaptırılması mümkündür ve bu uygulamaya su içerisinde iken başlanmalıdır. Bu uygulama derin sularda mümkün olmayabilir, bu nedenle hasta yahut yaralının süratle sığ suya yanlışsız çekilmesi gerekir.” formunda konuştu.
2 yapay teneffüs 30 kalp masajı
Suda boğulmalarda birinci yardım uygulamalarına da işaret eden Öğr. Gör. Ayşe Bağlı, “Suyun dışarısına çıkarılan kazazedenin hayat işlevleri kıymetlendirilir. Şayet şuuru kapalı ve teneffüsü durmuşsa süratle temel hayat dayanağı uygulamasına başlanılır. Kalp masajı ile başlayan standart temel hayat dayanağı uygulamasından farklı olarak, suda boğulan kazazedelere 2 yapay teneffüs verildikten sonra 30 kalp masajı ile müdahale döngüleri devam ettirilmelidir. Kazazedenin yanında yalnızsanız ya da o ana kadar yardım daveti yapılmadıysa 2 dakika içinde tamamlanacak olan 5 tıp 2 yapay teneffüs 30 kalp masajı döngüsünden sonra süratle 112 aranır ve yardım istenir. Temel hayat takviyesi uygulamasına sıhhat çalışanları olay yerine gelinceye ya da kazazedede ömür belirtileri (nefes alıp verme, hareket etme, ses çıkarma vb.) görülünceye kadar devam edilir.” formunda bilgi verdi.
Kısmi tıkanmada hasta öksürmeye teşvik edilmeli
Nefes borusuna yabancı cisim kaçması sonucu hava yolu tıkanıklıklarının meydana gelebileceğini de lisana getiren Öğr. Gör. Ayşe Bağlı, “Tıkanmaları, kısmi tıkanma ve tam tıkanma olarak iki kümede kıymetlendirebiliriz. Kısmi tıkanmada hava yolunun tamamı tıkanmamıştır, hala bir ölçü hava geçişi vardır. Kişinin az da olsa nefes alabildiği, kısık sesle de olsa konuşmaya çalıştığı ve öksürük refleksinin var olduğu bir durumdur. Bu durumlarda hasta öksürmeye teşvik edilmeli ve tıkayan yabancı cismi çıkarması beklenmelidir. Şayet yabancı cisim çıkmaz, kısmi tıkanıklık tam tıkanıklığa dönüşürse o vakit birinci yardımcının müdahale etmesi gerekir.” dedi.
Heimlich hareketi hayat kurtarıyor!
Tam tıkanmanın ise hava yolunun büsbütün tıkanması sonucu hava geçişinin engellendiği bir durum olduğunu kaydeden Bağlı, “Kişi bu durumda nefes alamaz, acı çeker üzere elini boynuna götürür, konuşamaz, rengi giderek morarır. Tam hava yolu tıkanıklığına çabucak müdahale edilmezse birkaç dakika içinde şuur masraf. Heimlich hareketi, nefes borusuna yabancı cisim kaçması sonucu ani olarak büsbütün tıkanan hava yolunu açmak için uygulanır.” halinde kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
