Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Ergoterapist Emrullah Harun Kaya, çocuklarda çevresel uyaran eksikliğinin neden olduğu sıkıntılar hakkında bilgi verdi.
Çocuk çevresel uyaranlara maruz kalmıyorsa bazı meseleler gelişebilir!
Çocuğun gelişim çağına, yaşına nazaran maruz kalması gereken çevresel faktörlerin kâfi seviyede sunulamaması sonucu toplumsal maharetlerin gelişmemesi durumunun uyaran eksikliği olarak isimlendirildiğini tabir eden Ergoterapist Emrullah Harun Kaya, “Küçük yaş kümesi için bir hareket, imaj, ses, toplumsal ortam, anne ve babayla geçirdiği bir vakit bile çocuk için bir uyarandır. Bu uyaranlar olmadığı vakit beyindeki nörol aktivite kısmını geliştiremez ve kimi meseleler ile karşılaşılabilir.” dedi.
Uyaran eksikliği belirtilerinden bahseden Kaya, “Öfke sorunları, anlamada yaşanan zorluklar, inatlaşma, gelişiminde yaşıtları ile ortasında oluşan fark, komutları gerçekleştirememe problemleri, göz teması kuramama, konuşma sorunları, uzun mühlet ekrana bakma isteği, akranları ile bağlantıya geçme zorlukları üzere belirtiler görülebilir.” formunda konuştu.
Otizm bir teşhis kümesi, uyaran eksikliği bir sebep/neden!
Otizm spektrum bozukluğu ile uyaran eksikliği ortasındaki farka değinen Emrullah Harun Kaya, “En büyük fark otizmin bir teşhis kümesi, uyaran eksikliğinin ise bir sebep/neden olmasıdır.” dedi.
Otizmli bireyin seslenildiği vakit reaksiyon vermezken uyaran eksikliği olan bireyin reaksiyon verebildiğini lisana getiren Kaya, “Otizm ve uyaran eksikliği; tıpkı belirtiler, çok fazla bağlantı kurulmamış olması, ekran maruziyeti, sözel bağlantının az kurulması, birlikte oyun oynamamak yahut oyunların sessiz bir halde oynanması, akranları ile tıpkı ortamda bulunmaması yahut az bulunması üzere durumlardan ötürü karışabiliyor. Tam bir tespit yapılması için kesinlikle bir uzman kuruluşun çocuk psikiyatristi görmesi ve değerlendirmesi gerekmektedir. Erken müdahale etmek çok değerlidir.” ihtarında bulundu.
Ergoterapi, uyaran eksikliği olan çocuklara hayat ahengi sağlar!
Uyaran eksikliğinin bilhassa 0-3 yaş devrinde çevresel uyaranlara epey az maruz kalması sonucu toplumsal maharetlerin gelişmemesi ya da epeyce az gelişmesi olarak söz edildiğini yineleyen Ergoterapist Emrullah Harun Kaya, “Örneğin bir yemek tanımına baktınız ve hoşunuza gitti, bunu yapmak için o yemek tanımının yapılış basamağında olan planlama mahareti daha evvelki deneyimlediğimiz duyguyu, yemeği pişirirken gördüğünüz görselliğini, yediğinizde tat ihtarını deneyimlediniz. Böylelikle yapabileceklerinizi keşfediyor ve yeni tecrübelere açık oluyorsunuz. Uyaran eksikliği olan çocuklarda bu durum tam aykırısı olmuş oluyor.” dedi.
Farklı uyaranlar deneyimlendiğinde fizikî, bilişsel, duygusal, iletişimsel, toplumsal ve duygusal açıdan zenginleştirip geliştirilebileceğine vurgu yapan Kaya, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Uyaran eksikliği olan bireylerde aileler, çeşitli uyaranlarla birlikte bir uzman eşliğinde çocuğun dış dünyayı keşfetmesini sağlayabilir. Ergoterapistler uyaran eksikliği olan çocuklara uyguladıkları testten sonra; hangi duygusal sistemde ya da etraftan gelen hangi uyaranları fark etmede zahmet yaşıyorsa, bunlara karşı uygun yanıt üretme, yorumlama üzere durumlarda duyu bütünleme, motor planlama, etrafını fark etmesini ve etraftan gelen uyaranlara gerçek reaksiyon vermesini, yani günlük yaşama ahenk sağlamsında dayanak olur. Unutulmaması gereken bir husus ailelerin de uzmana dayanak olması gerekir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
