Birçok vakit sıcağın tesirlerini fark edemeyen çocuklar ve bebekler, yüksek ısıya maruz kaldıklarında yetişkinlerden daha süratli ve daha şiddetli bir formda ısı ve nemi hissedebiliyor. Bebeklerde ve çocuklarda beden sıcaklığının 38 santigrat derecenin üzerine çıkması nedeniyle terleme ortaya çıkıyor ve kaybedilen sıvının yerine konulamaması önemli sıhhat sıkıntılarına yol açabiliyor. Yaz aylarında çocukların çok sıcaktan etkilenmemesi için birtakım pratik tedbirler alınması gerekiyor. Memorial Kayseri Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Ufuk Ertural, çocuklarda sıcak çarpmasına karşı alınması gereken tedbirler hakkında bilgi verdi.
Sıcak çarpmasının öncüsü ısı bitkinliği
Çocuklarda ve bebeklerde ısı çarpması önemli bir tıbbi durumdur. Isı çarpmasının belirtileri ortaya çıkmadan evvel, çocuklar ekseriyetle ısı krampları ve ısı bitkinliği üzere daha hafif belirtiler vermektedir. Bu durum çocuklarda ekseriyetle uzun mühlet oynadıktan sonra çok sıvı kaybı ve terlemeden kaynaklanmaktadır. Terlemeye bağlı olarak ortaya çıkan tuz ve sıvı kaybı ısı bitkinliğine neden olmaktadır. Çok kilolu, ilaç kullanan, güneş yanığı ve kronik hastalığı olan çocuklarda ısı bitkinliğinin görülme oranı yüksektir.
Çocuklarda ısı bitkinliğinin belirtileri şunlardır:
- Genellikle 37 ile 40 derece ortasında değişen yüksek beden sıcaklığı
- Aşırı sıcağa karşın serin ve nemli cilt
- Tüylerin diken diken olması durumu
- Bayılma, baş dönmesi ya da bitkinlik
- Baş ağrısı
- Aşırı terleme
- Artan susuzluk
- Sinirlilik ve huzursuzluk hali
- Kas krampları
Isı bitkinliğine müdahale edilmezse olay ısı çarpmasına dönüşmektedir. Çocuklarda ısı bitkinliğinin belirtileri başlamışsa şunlar yapılmalıdır;
- Serin ve gölge bir yere ya da tercihen yüksek ayarda çalışmayan klimalı bir ortama götürülmeli
- Tuz içeren ve çok soğuk olmayan içecekler yavaş yavaş verilmeli
- Cilde ıslak havlu yahut sünger uygulanmalı
- Bacaklarda, kollarda yahut karında ağrılı kas krampları başladıysa masaj yapılmalı
- Sıvı alımında sorun başladıysa vakit kaybetmeden çocuk, bir sıhhat kuruluşuna ulaştırılmalı
Çocuklarda sıcak çarpmasının belirtileri
Isı çarpması, bedeninin tolere edemeyeceği kadar yüksek ısı ürettiğinde oluşan önemli bir sıkıntıdır. Bu probleme müdahale edilmezse beyin hasarına yahut vefata yol açabilmektedir. Bebekler ve küçük çocuklar rahatsız olduklarında bu durumu anlatamayacakları için sıra dışı davranışlara yahut tasa verici belirtilere dikkat edilmelidir. Güneş çarpması teşhisi konulan bebeklerde ekseriyetle yüksek ateş, sıcak yahut kuru cilt ve terleme eksikliği görülmektedir.
Çocuklarda sıcak çarpmasının belirtileri şunlardır;
- Vücut sıcaklığının tehlikeli derecede yükselmesi (40 derecenin üzerine çıkması)
- Terlemenin gerçekleşmemesi
- Kafa karışıklığı, yönelim bozukluğu
- Ciltte kızarıklık ve kuruluk olması (cilt ıslak da olabilmektedir)
- Bilinç kaybının yaşanması
- Mide bulantısı, kusma ve ishal
- Hızlı kalp atışı ve sık soluk alıp verme
- Şiddetli baş ağrısı ve nöbet durumu
Çocuğunuz dışarıda yahut sıcak bir ortamdaysa ve ısı çarpması belirtileri gösteriyorsa hiç vakit kaybetmeden bir sıhhat kuruluşuna sevk edilmesi hayati ehemmiyet taşımaktadır.
Sağlık takımları olay yerine gelmeden evvel;
- Çocuk gölge bir ortama getirilmesi üzerindeki giysiler çıkartılmalı.
- Vücudu süratle soğutmak için ılık suyla doldurulmuş bir küvete daldırılmalı. Şayet küvet yoksa, bedenin büyük kısmına ıslak havlu konularak 15 saniyede bir havlu yenilenmeli.
- Çocukta şuur kaybı varsa sıvı verilmekten kaçınılmalı.
Sıcak çarpması nasıl önlenebilir?
Ebeveynler, çocuklarını sıcak çarpmasından korumak için kolay tedbirler alabilirler. Sabahın erken saatleri ile akşamın geç saatlerinde çocuklarını dışarı çıkartabilirler. Güneşin en dorukta olduğu öğle saatlerinde ise çocuklar mecbur kalınmadığı sürece dışarı çıkartılmamalıdır. Bazen şapka ve güneş kremi uygulaması bile sıcağın tesirlerini engellemez. Şayet öğlen saatlerinde dışarıya çıkılmışsa dinlenme yahut su molası verilmelidir. Mümkün olduğunca gölge alanlar tercih edilmelidir. Açık renkli ve nemi uzaklaştıran hava alabilen pamuklu giysiler tercih edilmelidir. Çocuklara sık sık su verilmelidir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
