Yaz aylarında çocuklar tatilin de tesiriyle dışarıda daha fazla vakit geçirerek, hem hareket etme hem de gerilim atma imkanı buluyor. Fakat bu periyotta mevsimsel bazı hastalıkların görülme sıklığı da artıyor. Acıbadem Kartal Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Recep Kavas son günlerde çocuklarda; yüksek ateş, ishal, kusma, cilt döküntüleri, böcek ısırıkları sonrası şişlik yahut alerjik tepkiler ile kulak ağrısı üzere şikayetlerin ağır olarak görüldüğünü belirterek “Şikayetler baş gösterdiğinde ailelerin tabibe başvurmayıp ‘biraz dinlensin geçer’ üzere bir yaklaşımda bulunmaları önemli tehlikelere yol açabiliyor. Meğer erken müdahale ve tedavi sayesinde önemli sıkıntıları önlemek mümkün” diyor. Mevsimsel özelliklerin de tesiriyle çocuklarda görülme sıklığı artan hastalıkların çoğunun alınacak kolay tedbirlerle kolay kolay önlenebileceğini ya da azaltılabileceğini vurgulayan Dr. Recep Kavas, çocuklarda yaz aylarında görülme sıklığı artan 5 hastalığı anlattı, bu hastalıklara karşı kolay fakat tesirli tedbirleri açıkladı, değerli ikazlarda ve tekliflerde bulundu.
- Yaz ishali
NEDENLERİ: Yaz aylarındaki ısı ve nem artışı mikroorganizmaların ve bilhassa virüslerin besinlerde ve sakin sularda daha süratli üremesine yol açar. Uygun kaidelerde saklanmamış ve güzel yıkanmamış yiyeceklerle virüs-bakteri bulaşı çok daha kolay olur. El hijyeninin gereğince sağlanmaması da hastalığı kolaylaştırıcı etmendir.
BELİRTİLERİ: Sık ve sulu dışkılama, ateş, karın ağrısı, inatçı kusmalar, sıvı ve elektrolit kaybına bağlı halsizlik ve bitkinlik, dışkıda mukus ve bazen kan tabibe getirten şikayetlerdir. Bilhassa Rota ve Adenovirüsler ve Giardia en sık karşılaşılan etkenlerdir. Yaz ishali, besin alerjileri ve antibiyotik kullanımına bağlı ishallerle karıştırılabilir.
TEDAVİSİ: Tedavi açısından nedeni ve etkeni saptamak kıymetlidir. Bebeklik periyodunda birinci 6 ay içinde uygulanan Rota aşıları rota ishallerinden korunmada çok faal bir korunmadır. En kıymetli tedavi sıvı kaybının önlenmesidir. Bakteriyel sebep yoksa antibiyotik gerekmez. Tedavide gecikme, önemli su kaybı, elektrolit dengesizliği ağızdan alım azlığı ve kusma hastaneye yatış gerektirebilir.
- El-ayak-ağız hastalığı
NEDENLERİ: Hastalığa enterovirüsler (özellikle Coxsackie virüsü) sebep olur. Sıcak ve nemli ortamda rahat yayılırlar. Yaz aylarında çocukların daha sık dış ortamda olması, kreş, parklar, havuz üzere toplu ortamlarda temas riski yüksektir. İstanbul üzere coğrafik göç alan metropollerde son yıllarda sıklığı artmıştır.
BELİRTİLERİ: Ateş, boğaz ağrısı, ağız içi aftlar, el ve avuç içinde ve ayak tabanlarında veziküler döküntüler, huzursuzluk ve iştahsızlık, ağızdan beslenmede önemli ölçüde azalma sık görülür. Suçiçeği, alerjik döküntüler yahut ağız içi pamukçuk ile karıştırılabilir.
TEDAVİSİ: Virüs olduğundan spesifik tedavisi yoktur. Dayanak tedavisi (ateş düşürücüler, sıvı alımı, ağız içi dezenfektanları) uygulanır. Nadiren beyin zarı iltihabı komplikasyon olarak görülebilir. Yüksek ateş ve oral alımı düzgün olmayan süt çocukları ve çocuklarda hastane yatışı gerekebilir.
- İdrar yolu enfeksiyonları
NEDENLERİ: Yaz aylarında sıklıkla havuz bazen de deniz sonrası girilen suyun hijyenik olmaması, mayo ile uzun mühlet ıslak kalınması, terleme ile artan bakteri yükü idrar yolu enfeksiyonu (İYE) riskini artırır. Kız çocuklarda anatomik yapı sebebi ile daha sık görülebilir.
BELİRTİLERİ: İdrar yaparken yanma, idrara sık ve ağrılı çıkma, mesane alt kısmında ağrı, ateş, halsizlik, bebeklerde huzursuzluk, huy değişikliği, bazen kusmalar eşlik edebilir. Viral ateşli hastalıklar ve bebeklerde gaz sancısı ile karıştırılıp, teşhis gecikebilir.
TEDAVİSİ: Tam idrar tetkiki ve kültürü ile teşhis konur ve kültür sonucuna nazaran hangi bakteri olduğu ve hangi antibiyotiğe hassas olduğu belirlenip tedaviye başlanır. Tedavide bol sıvı tüketimi ve hijyenin de ehemmiyeti büyüktür. Tedavisiz bırakılırsa mesane ve böbrek enfeksiyonlarına yol açıp kalıcı hasar oluşturabilir.
- Dış kulak yolu enfeksiyonu
NEDENLERİ: Yaz aylarında havuza ve denize giren çocuklarda kulak yolu ve kanalı uzun mühlet ıslak-nemli kalır. Bu nemli ortam, bakteri ve mantar çoğalması için çok elverişli hale gelir. Çok ve sık yapılan kulak paklığı uygulamaları da tahrip olan ciltte, enfeksiyon riskini artırır.
BELİRTİLERİ: Kulakta birdenbire başlayan ağrı (özellikle dokununca artan), kaşıntı, tıkanıklık hissi, kulakta akıntı ve bazen ateş tabibe getirten şikayetler ortasındadır. Orta kulak iltihabı ile karışabilir. Lakin yüzücü kulağında işitme kaybı daha az ve ağrı daha yüzeyeldir.
TEDAVİSİ: Doktora başvurmak ve tedaviye başlamak koşuldur aksi taktirde sorun çok daha karışık bir hale gelebilir. Doktor önerisiyle kulak damlası ve ağrı kesici ile tedaviye başlanır. Gerekli görülürse antibiyotik kullanılır. Tedavi mühletince kulağın kuru tutulması, kulak paklığında kulak çubuğu vb kullanılmaması gerekir.
- Güneş çarpması
NEDENLERİ: Yaz aylarında çocuklar sıcak havalarda uzun müddet açık havada kalırlar. Çocuklarda bedenin ısı düzenleme düzenekleri yetişkinlere nazaran daha zayıftır. Şapkasız olmak, esirgeyici krem kullanılmaması, yetersiz sıvı alımı, kalın giyinme ve açık hava etkinliklerinde uzun mühlet kalınması üzere nedenler durumu ağırlaştırır.
BELİRTİLERİ: Genelde acil servise yüksek ateş, baş ağrısı, mide bulantısı, ağır halsizlik, şuur bulanıklığı ve bazen de bayılma üzere şikayetlerle başvurulur. Viral enfeksiyonlar ve menenjit üzere nörolojik acillerle karışabilir.
TEDAVİSİ: Çocuğun derhal serin-gölge ortama alınması, beden ısısının düşürülmesi ve sıvı verilmesi gerekir. Önemli ve düzelmeyen durumlarda hastaneye yatış gerekebilir. Gecikme durumunda beyin hasarı, çoklu organ yetmezliği nadiren görülebilir.
xxxxxx Kutu Bilgisi xxxxxx
Çocuklarda yaz hastalıklarına karşı kolay lakin tesirli önlemler!
Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Recep Kavas, çocuklarda yaz hastalıklarına karşı kolay fakat tesirli tedbirleri şöyle sıraladı;
- Bol su içmesini sağlayın.
- Şapka ve güneş gözlüğü kullandırın.
- Saat 11:00-16:00 ortası güneşten uzak tutun.
- Havuz ve deniz hijyenine dikkat edin.
- Yüzdükten sonra duş aldırın ve mayosunu değiştirin.
- Açıkta satılan yiyeceklerden uzak tutun.
- El hijyenini öğretin.
- Böcek ve sineklerden korumak için uygun losyon kullanın.
- Pamuklu, açık renkli ve ince giysiler giydirin.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
