Çocuk ve ergenlerde bipolar bozukluğu konusunun baş karıştırıcı olduğunu belirten Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, hiperaktivite de eşlik ettiğinde, bu durumun dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu üzere görünebileceğini yahut ters olma ters gelme bozukluğu üzere algılanabileceğini söyledi.
Bipolar bozukluğun neredeyse yüzde 75 oranında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuyla ilişkilendirildiğine dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, “Ayırt edici faktörlerden biri, his durumundaki değişkenliklerdir.” dedi. Bipolar bozuklukta belirtilerin ekseriyetle dönemsel olarak ortaya çıktığını aktaran Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, “Anne ve babalar ekseriyetle çocuklarının alışılmadık davranışlarını ve özelliklerini tanır. Bir ergen, daha evvel hiç yapmadığı bir formda cinsel aktivitelerde artış yahut bu hususlara çok ilgi göstermeye başlarsa, bu durumu olağan ergenlik devrinden ayırmak ve bir his durum bozukluğu, tahminen de bipolar bozukluk olup olmadığını pahalandırmak değerlidir.” ikazında bulundu.
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, çocuk ve ergenlerde bipolar bozukluk hakkında bilgi verdi.
Aileler manik periyot belirtilerine dikkat etmeli…
Çocuk ve ergenlerde bipolar bozukluğu konusunun baş karıştırıcı olduğunu lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, “Bipolar bozukluk, his durum bozukluğu olan, manik ataklar ve depresif ataklarla seyreden iki uçlu bir his durum bozukluğudur.” dedi.
Manik ve depresif devirler ortasında gidip geldiği için ‘iki uçlu’ olarak isimlendirildiğini tabir eden Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, “Manik atak, en az bir hafta müddetle birtakım belirtilerin görüldüğü bir his durum bozukluğudur. Aslında bipolar bozukluğun en sık tanındığı, ailelerin çocuklar ve ergenler için başvurduğu ve bizim de bipolar bozukluğunu yakaladığımız bir devirdir.” formunda konuştu.
Normalin dışında coşkunluk ve güzellik hali teşhis için değerli bir kriter…
Manik atağın belirtilerine değinen Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, şunları söyledi:
“Bu bir his durum bozukluğu olduğu için his durumunda bir yükselme olması gerekir. Kişinin kendisinde hissettiği çok bir uygunluk hali, öfari dediğimiz çok bir coşkunluk, olağanın dışında, kişinin kendisini daha evvel hissetmediği bir biçimde çok daha âlâ hissetmesi, kıymetli belirtilerdir. Bu olmazsa olmaz kuralımız aslında manik atak tanısı için. Olağan ki, buna eşlik eden öteki belirtiler de var.
Motor bir artış, bizim ajitasyon dediğimiz çok bir hareketlilik, dikkatte çok bozulma, bir ekip faaliyetlerde artış, ilginin çeşitli alanlara kayması fakat rastgele bir alana dikkatin yoğunlaştırılamaması yani fonksiyonel olmayan bir uğraş, uykuda bozulmalar, daha az ahenge ve yorgunluk, cinsel faaliyetlerde artış üzere muhakkak özellikler de manik atak devrine işaret eder.”
Kronik depresyonla seyreden ve hafif mani devirlerinin olduğu bir seyir izleyebilir
Bipolar bozukluğun depresif periyodundan de bahseden Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, “Depresif periyotta çökkün bir his durumu, uykuda bozulmalar, daha fazla ahenge isteği, iştahsızlık, keyif alamama, hiçbir şey yapmak istememe, çok ilgisizlik üzere belirtiler görülür. Bu periyotta ergenler de başvurabilir zira bipolar bozukluğun ergenlik devrinde depresif periyotlarla giden, kronik depresyonla seyreden ve tam manik periyotların olmadığı, hatta hipomani dediğimiz hafif mani devirlerinin olduğu bir seyir gösterebileceği unutulmamalı.” ihtarını yaptı.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu üzere görünebilir!
Bazen, karışık görünümler de ortaya çıkabileceğine dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, “Yetişkinlerde manik ataklar en az bir hafta sürecek halde devam eder, gün içinde tam bir günü kaplayacak ve ağır bir şiddete sahip olacak biçimde tanımlanır. Lakin çocuklarda durum farklı olabilir; gün içinde his durumu sık sık değişebilir ve bilhassa irritabilite üzere kimi semptomlar öne çıkabilir.” dedi.
Hiperaktivite de eşlik ettiğinde, bu durumun dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu üzere görünebileceğine yahut karşı olma aykırı gelme bozukluğu üzere algılanabileceğine vurgu yapan Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, şöyle devam etti:
“Bipolar bozukluk, neredeyse yüzde 75 oranında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuyla ilişkilendirilir. Bipolar bozuklukta da dikkat dağılımı ve konsantrasyon meseleleri yaşanabilir. Ayırt edici faktörlerden biri, his durumundaki değişkenliklerdir. Örneğin, coşkulu duygusal durumlar manik devirde ortaya çıkabilirken, depresif duygusal durumlar depresif devirde görülebilir. Bu dönemsellik, ayırt edici bir kural olabilir.”
Belirtileri ergenlik devri davranışlarından ayırmak önemli…
Bipolar bozuklukta belirtilerin çoklukla dönemsel olarak ortaya çıktığını aktaran Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, “Anne ve babalar çoklukla çocuklarının alışılmadık davranışlarını ve özelliklerini tanır. Fakat, bir ergen örneğin, daha evvel hiç yapmadığı bir formda cinsel aktivitelerde artış göstermeye başlarsa yahut bu mevzulara çok ilgi göstermeye başlarsa, bu durumu olağan ergenlik periyodundan ayırmak ve bir his durum bozukluğu, tahminen de bipolar bozukluk olup olmadığını pahalandırmak değerlidir. Öteki semptomlar da göz önünde bulundurularak bu kıymetlendirme yapılmalıdır.” dedi.
Dr. Öğr. Üyesi Melek Beğenilen Luş, “Eğer semptomlar çok şiddetliyse, hatta diğerlerine ziyan verebilecek seviyedeyse yahut fonksiyonellikte büyük bozulmalar olursa, bu durumda bir yatışma gerekebilir. Bu nedenle bipolar bozukluk, ciddiye alınması gereken ve hakikat bilgiyle ele alınması gereken bir durumdur. Aileler, bu tıp bir teşhis konulmuş çocukları yahut ergenleri varsa, onları dikkatlice gözlemlemeli ve rastgele bir değişiklik yahut belirtilerde çabucak bir uzmana başvurmalıdır. Bu durumda tedavi çoklukla ilaçlarla yapılır. Bipolar bozukluğun tedavisi ekseriyetle ilaçlarla sağlanır ve bu nedenle gerçek bilgi edinmek ve kıymet vermek gereklidir.” diyerek kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
