Şiddetli adet ağrısı, kronik pelvik ağrısı yahut cinsel bağ sırasında ağrı… Hayat kalitesini hayli düşürebilen bu meseleler, her 10 bayandan birinde rastlanan ‘endometriozis’ hastalığına işaret edebiliyor.
Yaygın görülen yakınmalar olduğu için endometriozis öteki hastalıklarla karıştırılabiliyor, bu nedenle teşhis konulması 8-10 yıl üzere uzun bir süreyi alabiliyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum / Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mete Güngör, endometriozisin bir tipi olan derin endometriozisin ömür kalitesini kıymetli ölçüde düşürmesinin yanı sıra önemli sıhhat problemlerine da yol açabileceğine dikkat çekerek, “Endometriozis hastalarının yüzde 10 -20’sinde görülen derin endometriozis tutulum yaptığı organlarda önemli hasarlar oluşturabilir. Öyle ki tedavisinde gecikildiğinde yumurtalık, rahim ve bağırsaklar üzere organların bir kısmının ameliyatla çıkarılması gerekebilir. Bunların yanı sıra idrar borusunu tıkayarak böbrek yetmezliğine de neden olabilir. Hasebiyle, bilhassa ağrılı adet şikayetleri olağan karşılanmayıp, kesinlikle tabibe başvurulmalıdır” diyor.
Mesane ve bağırsaklara yerleşebiliyor
Endometriozis, rahim iç katmanı olan endometriumun olağanda rahmin içinde bulunması gereken yer dışında büyümesi; derin endometriozis ise bu doku büyümesinin daha derin dokulara, rahim, yumurtalıklar, tüpler, bağırsaklar ve mesane üzere yapılara ilerlemesi olarak tanımlanıyor. Bu lezyonlar kronik pelvik ağrı, adet ağrısı, cinsel alaka sırasında ağrı üzere semptomlar ile kendini muhakkak ediyor. Endometriozise çoklukla doğurganlık çağındaki bayanların yaklaşık yüzde 10’unda rastlanıyor, bu oran derin endometriozis hadiselerini da içeriyor.
Önemli bir infertilite nedeni!
Endometriozis hastalığına sahip bayanların yüzde 30 ila 50’si doğurganlık sıkıntısıyla karşı karşıya kalıyor. Zira rahmin dışına yayılmış hastalıklı dokular tüplere ve yumurtalığa ziyan vererek infertilite, yani kısırlığa sebep olabiliyor. Bu nedenle endometriozis hastalığında çocuk sahibi olmak isteyen anne adaylarının gebe kalma kararlarını ertelememeleri öneriliyor.
Bu belirtileri asla ihmal etmeyin!
Tedavi edilmeyen derin endometriozisin günlük hayatı değerli ölçüde etkilediğine dikkat çeken Bayan Hastalıkları ve Doğum/ Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mete Güngör, hastalığın yol açtığı meseleleri “adet devri sırasında artan ağrı, ağrılı ve uzun süren adet devirleri, bel ağrısı, bacağa vuran ağrı, dışkılamada ağrı, cinsel bağlantı sırasında ağrı, cinsel fonksiyon bozuklukları ve meseleleri, bağırsaklarda tıkanıklık, idrar yolu sorunları, yumurtalık kistleri, depresyon, anksiyete ve stres” biçiminde sıralıyor.
Tedavi şahsa has planlanıyor
Endometrioziste tedavi planı hastanın semptomlarına, yaşına, fertilitesine, hastalığın şiddetine ve öteki kişisel faktörlere bağlı olarak şahsa has hazırlanıyor. Tedaviyle hastanın semptomlarını hafifletmek, komplikasyonları önlemek, gebelik talihini sağlamak ve ömür kalitesini artırmak hedefleniyor. Bayan Hastalıkları ve Doğum / Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mete Güngör, çoklukla multidisipliner bir yaklaşım gerektiren tedavi sürecini şöyle anlatıyor: “İlaç tedavisinde ağrıyı hafifletici ilaçlar yer alırken, endometriozisin büyümesini yavaşlatan ve semptomları denetim altına alan hormonal tedavi de tercih edilebilir. Cerrahi tedavide lezyonları çıkarmak için laparoskopi; büyük yahut daha karmaşık lezyonların çıkarılması için laparotomi ya da şiddetli semptomlara sahip hastalarda yahut öbür tedavi seçenekleri başarısız olduğunda histerektomi, yani rahmin cerrahi olarak çıkarılması gündeme gelebilir” Prof. Dr. Mete Güngör, ilaç ve cerrahi tedavinin yanı sıra pelvik ağrısını hafifletmek için fizik tedavi, idman programları, beslenme programı ile ruhsal takviye ve danışmanlığının da tedavi sürecinde tesirli olduğunu belirtiyor.
Düzenli doktor kontrolü çok önemli!
Nüks etme riski bulunan endometriozis hastalığında potansiyel tekrarlamaları erken tanımak ve süratli bir formda müdahale etmek için tedavi sonrasında nizamlı doktor kontrolleri önem taşıyor. Tedavinin akabinde hormonal tedavi almak, endometriozisin tekrarlamasını önlemeye yardımcı olabiliyor. Bilhassa çıkarılamayan yahut tam olarak çıkarılamayan lezyonlar durumunda hormon tedavisi önerilebiliyor. Sistemli antrenman yapmak, sağlıklı beslenmek, gerilimden kaçınmak ve sigara içmemek üzere sağlıklı hayat alışkanlıklarının benimsenmesi, hastalığın tekrarlama riskini azaltıyor. Derin endometriozisin hayat uzunluğu sürebileceğine işaret eden Prof. Dr. Mete Güngör, “Tekrarlama riski her durumda gelişebilir ve hiçbir tedavi usulü büsbütün garanti tesirli değildir. Bu nedenle, bayanlar endometriozisin hayat uzunluğu süren bir hastalık olduğunu bilmeli; tedavi sonrası tertipli olarak tabipleriyle bağlantıda kalmalı ve semptomlarını izlemelidirler” ihtarında bulunuyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
