Doğumdan itibaren insan bedeninde çok değerli vazifeleri olan tiroid hormonlarının sentezi için gerekli olan iyot eksikliği hayat kalitesini derinden etkileyen meselelerden biri. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Gülden Yürüyen, “İyot eksikliği, ferdi değil toplumsal seviyede tanısal ve düzeltici faaliyet gerektiren bir halk sıhhati sorunudur” dedi. Sağlıklı bir tiroid işlevinin genel beden sıhhati ve gelişimi için kritik değere sahip olduğunun altını çizen Dr. Yürüyen, bu nedenle, iyot eksikliğinin önlenmesi ve tedavi edilmesinin gerekliliğine işaret etti.
İyot eksikliği, tiroid bezinin olağan işlevlerini etkileyen bir durum. Tiroid hormonlarının üretiminde azalma nedeniyle meydana gelen, guatrdan bebeklerin beyin gelişimine kadar birçok kıymetli sıkıntıya neden olabilen bu durumla ilgili Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Gülden Yürüyen, dünya genelinde hala bir halk sıhhati sorunu olarak görülen iyot eksikliğine dair kıymetli bilgiler verdi.
Doğumdan itibaren insan bedeninde çok değerli vazifeleri olan tiroid hormonlarının sentezi için iyotun gerekli olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Yürüyen, “İyot bedenimizde üretilmediği için kesinlikle dışardan alınması gereken, tabiatta İyodür olarak bulunan bir kimyasal elementtir. Tabiatta en çok okyanuslarda, deniz suyunda bulunur. İyot yetersiz alınırsa tiroid hormonu üretilemez ve tiroid hormon yetersizliği gelişir.”
“ÖNLENEBİLİR ZEKA GERİLİĞİNİN EN KIYMETLİ NEDENLERİNDEN BİRİ”
İyotun sağlıklı bir tiroid işlevi, genel beden sıhhati ve gelişimi için kritik değere sahip olduğunu ve bu nedenle, iyot eksikliğinin önlenmesi ve tedavisini gerekliliğine işaret eden Dr. Yürüyen, şu bilgileri verdi: “Anne karnındaki ömürden başlayarak sıhhat için çok kıymetli işlevleri olan tiroid hormonu az üretildiğinde önemli sıhhat problemleriyle karşılaşırız. Örneğin gebelikte yaşanan iyot eksikliği bebekte zeka geriliği ve nörolojik bozukluklardan tutun, meyyit doğum ve düşük yapma durumlarına kadar problemlere neden olabilmektedir. Dünyada önlenebilir zeka geriliğinin en değerli nedenlerinden birisi iyot eksikliğidir. Çocukluk çağında büyüme, gelişme geriliği ile bağlantılı olan iyot eksikliği erişkinlik çağında yaşandığında tiroid bezini büyütür ve guatr gelişir. Tiroid bezinin yetersiz hormon üretimi nedeniyle ciltte kuruluk, yorgunluk, kabızlık, kolesterol yüksekliği, kilo alma, üşüme, depresyon, saç dökülmesi üzere çok sayıda sıhhat meselesine yol açar.”
“HEKİM ÖNERİSİ OLMADAN MUTLAKLIKTA DESTEK İYOT KULLANMAYIN”
İyot’un çok az ölçülerinin beden için kâfi olduğu ve sağlıklı bir yetişkinin günlük iyot gereksiniminin ortalama 150 mikrogram olduğu bilgisini veren Dr. Yürüyen, “İyot’un en kıymetli kaynağı iyotlu rafine sofra tuzudur. Dışardan destek olarak fazla iyot alımı sıhhat açısından olumsuz sonuçlara neden olur. Bu nedenle doktor önerisi olmadan mutlaka destek iyot kullanılmamalıdır” diye konuştu.
“RAFİNE İYOTLU SOFRA TUZU TÜKETİN”
Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneğinin (TEMD) de 2023 yılında yayınlanan yeni kılavuzunda, ülke çapında rafine iyotlu sofra tuzu tüketimini önerdiğini söyleyen İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Gülden Yürüyen iyot yetersizliğine karşı tekliflerini şöyle sıraladı: “Hekiminiz aksi bir durum belirtmedi ise yemeklere fazladan iyotlu tuz koymak formunda değil de olağan ölçülerde mutfaklarımızda ve sofralarımızda tuz kullanırken, yapacağımız eser tercihinde iyotlu rafine tuzu tercih etmeliyiz. Ayrıyeten tuzlu su balıkları, kabuklu deniz hayvanları, inek sütü, peynir, yoğurt, soya sütü ve yumurta da istikrarlı bir biçimde tüketildiğinde iyot muhtaçlığımızı karşılamaya yardımcı olur. Şayet tansiyon yüksekliği, kalp ya da böbrek hastalığı üzere tuz tüketimi konusunda dikkat etmeniz gereken bir kısıtlamanız var ise iyot takviyesini sofra tuzundan alamayacağınız için, nasıl almanız gerektiği konusunda hekiminize danışmalısınız.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
