Dr. Kısacık: “Taşkın sıklığında artış var”
Meteorolojik şartlara bağlı olarak sabahın erken saatlerinde yaşanan deniz taşkınının akabinde İzmir Büyükşehir Belediyesi grupları tahribat alan bölgelerde çalışmalarını sürdürürken İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Öğretim Vazifelisi Dr. Doğan Kısacık da yaşanan taşkınların yağmur suyundan kaynaklanmadığını deniz düzeyindeki yükseltiden kaynaklandığını belirtti. Dr. Kısacık, “2013’ten beri tekraren yağmur olmadan taşkın yaşandı fakat karasal bir taşkın deniz taşkınlarıyla üst üste geldiği vakit sorunu büyütüyor. Taşkın sıklığında bir artış var bunun tesiri global ısınma ve iklim değişikliği tesiri. Kıyı müdafaaların direnci belirlenirken bu etkenlere bakılarak projelendirme yapılmalı” dedi.
İzmir’de çok yağış, hava basıncı ve şiddetli rüzgarın tesiriyle deniz düzeyinin 1 metreden fazla yükselmesiyle uzmanlar iklim krizi ve global ısınmanın tesirlerinin gözlemlendiğini belirtti. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Öğretim Vazifelisi Dr. Doğan Kısacık, uzmanlık alanının deniz düzeylerindeki artış olduğunu belirterek, “Şu an denizdeki ölçümlere baktığımızda basınç değişimi gözleniyor. Alçak basınç 985 milibarlara kadar düştü. Bu da bizim ölçümlerimize nazaran su düzeyinde 60-70 santimetre civarında su düzeyi yükselmesine sebebiyet veriyor. Buna ek olarak evvel güneyli sonra da batılı rüzgarlar Ege Denizi’nde körfezin içerisine gerçek sıkıştırıyor. Bu da fırtına kabarması denilen su düzeyi yükselmesine sebebiyet veriyor. Tıpkı rüzgârlar körfez içerisinde yüksek dalgaların oluşmasına neden oluyor. Bu dalgalar kırılma nedeniyle kıyı çizgisinde kabarmaları meydana getiriyor. 75-95 cm aralığında değişen su düzeyi yükselmesi itibariyle meydana geldi. Hem kuzey hem de güney ile iç körfezde önemli hasara sebebiyet verdi” dedi.
Olay yağmur taşması değil
Yağmur sularının taşkınları negatif tarafta artıracağını lakin yaşanılan durumun yağmurun sonucu olmadığını belirten Dr. Doğan Kısacık, “Deniz taşmasının bir sonucu. 2013’ten beri tekraren yağmur olmadan taşkın yaşandı lakin karasal bir taşkın deniz taşkınlarıyla üst üste geldiği vakit sorunu büyütüyor. Taşkın sıklığında bir artış var bunun tesiri global ısınma ve iklim değişikliği tesiri. Körfez korunaklı bir bölge lakin bir metre civarında dalgaların gelme ihtimali var. Kıyı muhafazaların direnci belirlenirken bu etkenlere bakılarak projelendirme yapılmalı” tabirlerini kullandı.
Bundan daha makûs senaryolar olabilir
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin dün de ihtarda bulunduğunu lakin taşkını önleyebilecek kalıcı tahlillerin artık hayatımıza girmesi gerektiğini söz eden Dr. Kısacık, “Hemen tahlil bulabilecek şeyler değil bunun için yapısal değişim gerek. İşin içerisinde bir de gel git durumu var. Bu yaşadığımız berbat bir senaryo değil bundan daha da makus senaryolar yaşayabiliriz. Yaklaşık 30 cm’de gel git yaşandı. Gelgitin en ağır olduğu vakit ile fırtınanın en ağır olduğu vaktin çakışması demek yaklaşık bir metre bir metre 15 cm su düzeyinin artması demek. Bu durum da yaşadığımızın daha da şiddetlisini yaşamamız demek. Ayrıyeten dalga olarak da bir buçuk metrenin üstünde kıyı çizgisine yakın yerlerde olma ihtimali var. Hem bu dalgayı hem de 1,15 cm su düzeyi değişimini hesaba katan kıyı muhafaza yapısını kesinlikle hayata geçirmemiz gerek. Bu bahsettiğimiz yeni yaşadığımız taşkınlardan yola çıktığımız hesaplamalar lakin global ısınmanın, iklim değişikliğinin tesirlerini hesaba katarsak yaklaşık bunun üzerine en âlâ 30 cm su düzeyinde değişimi koymamız gerek. Önümüzdeki 50 ve 100 yılı hesaba katarak düzenlemeleri yapmamız gerek” diye konuştu.
Yaşadığımız olaylar her iki yapının da yetersiz olduğunu bize gösterdi
Büyükşehir Belediyesi’nin ölçüm istasyonlarındaki dataların çok bedelli olduğunun altını çizen Dr. Kısacık, “Önümüzdeki günlerde yapılacak müdafaa kanunları bu bilgiler ışığında ortaya çıkar. Bir de körfez muhafaza kanunu yapmamız gerek. Dik ve eğimli duvar yapısı kıyı şeridinde hakim lakin yaşadığımız olaylar her iki yapının da yetersiz olduğunu bize gösterdi. Dalga aşım ölçülerinin gelen dalgaların gücünü azaltma tarafında çalışmalar düzenlenmekte. TUBİTAK ile yaptığımız çalışmalar sonucunda Büyükşehir Belediyesi de bizlere dayanaklarını sunuyor” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
