2021 yılında, Bloomberg Cities Network kapsamında düzenlenen “Bloomberg Global Belediye Liderleri Yarışması”nda birincilik mükafatı kazanan İBB uygulaması Askıda Fatura’dan dayanışma, kalkınma ve refah unsurları üzerine oturttukları ‘İstanbul Modeli’ne kadar birçok husustaki mahallî idare tecrübelerini iştirakçilere aktaran İmamoğlu, dünya barışı için de kıymetli bildiriler verdi. Dünya barışı için, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün, ‘Millet hayatı tehlikeye girmedikçe, çıkarılan savaş savaş değil, cinayettir’ ve ‘Yurtta Sulh, Cihanda Sulh’ kelamlarını adres olarak gösteren İmamoğlu, “Günümüzün otoriter siyasetçileri, artık çok yeterli bilinen bir oyunu oynuyorlar. Toplumsal bölünmeleri istismar ediyor, demokratik kurumların altını boşaltıyor ve muhalefeti susturuyorlar. Bu oyun, yalnızca ulusal sonlar içinde oynanmıyor. Dış düşmanlar yaratarak ve memleketler arası çatışmaları körükleyerek, güç üzerindeki denetimlerini sağlamlaştırmayı hedefliyorlar” dedi.
Balkan kentleri ortasında dayanışma sağlamak emeliyle, 2021 yılında, ‘B40 Ağı’nı kurduklarını aktaran İmamoğlu, emsal oluşumları; Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerin kentleriyle bir ortaya gelerek gerçekleştireceklerinin duyurusunu yaptı. İmamoğlu, “Tüm bu teşebbüslerde, bahsetmiş olduğum İstanbul Modeli sayesinde, kendi ülkemizde otoriter popülizm ile nasıl uğraş ettiğimiz konusundaki tecrübelerimizi paylaşıyoruz. Bence, kent başkanlarının barışı ve demokrasiyi savunmak için kritik bir fark yaratabileceği nokta burasıdır. Zira barış yoksa, demokrasi de yoktur” diye konuştu.
İstanbul’un son yıllarda, sistemsiz mülteci ve sığınmacı göçü tehdidiyle karşı karşıya olduğunun altını çizen İmamoğlu, “İstanbul’un bugün yüzleştiği zorlukların nedeni, yalnızca ülkede gitgide artan otoriter sistem değil, otoriter başkanların bölgesinde yayılmış olması. Suriye’deki iç savaş, 12 milyon insanı yerinden etti ve bu insanların birden fazla Türkiye’ye sığındı. Ukrayna’daki ve Gazze’deki savaşlar, bölgede milyonlarca insanın yerinden edilmesine yol açarak, insani krizleri daha da derinleştirdi. Suriyeliler, Ukraynalılar ve öbürleri, sığınacak yer ararken, İstanbul, bir kere daha yaşanan insani krizin ön cephesinde. Halbuki bu kriz, İstanbul ve Türkiye’nin tek başına omuzlayamayacağı kadar büyük” uyarısında bulundu.
Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) ve İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, dünyanın çabucak her yerinden 500’den fazla belediye liderinin iştirakiyle 11’ncisi gerçekleştirilen “Bloomberg CityLab 2024 Zirvesi”ne davetli olarak, Meksika’nın başşehri Mexico City’e gitti. İmamoğlu, doruğun, “Demokrasiyi Savunurken” başlıklı oturumuna konuşmacı olarak katıldı. İmamoğlu, oturumda, Bloomberg Philanthropies’de Kamu İnovasyon lideri olarak görev yapan James Anderson’un sorularını yanıtladı.
İBB’NİN ÖDÜLLÜ UYGULAMASI “ASKIDA FATURA”YI DÜNYAYA ANLATTI
Anderson’un İmamoğlu’na soruları ve İBB Başkanı’nın bu sorulara verdiği karşılıklar şöyle oldu:
– Askıda Fatura nedir ve neyi başarmayı gayeler?
“Askıda Fatura platformumuz, vatandaşların vatandaşlara yardım ettiği, dayanışma belediyeciliğimizin özünü temsil ediyor. Pandeminin birinci yılında hayata geçirilen platform, İstanbul’daki hanelerin yüzde 25’inin elektrik faturalarını ödeyemedikleri için toplumsal yardım müracaatında bulunmasıyla başladı. Kent, toplumsal yardım bütçesini üç katına çıkardı, fakat tekrar de talebi karşılayamadı. Bu yüzden, eski bir geleneğe döndük ve insanların birbirlerine yardım etmelerine yardımcı olduk. Belediye, gereksinim sahiplerini belirlemek için kaynaklarını kullandı ve hane geliri 100 doların altında olan aileleri belirledi. Faturalarını yüklediler ve bağışçılar bu faturaları karşıladı. Hem bağışçılar hem de alıcılar anonimdi. Bağışlar, direkt alıcının faturasına ulaştı ve yüzde 100 şeffaflık sağlandı. Bu, bireyler ortası dayanışma hareketi, kolay ve tesirli. İnsanların, muhtaçlığı olan komşuları için fazladan bir somun ekmek için ödeme yaptığı, ‘askıda ekmek’ isimli eski bir Anadolu geleneğini yansıtıyor.”
“ASKIDA FATURA’YI, DÜNYANIN DÖRT BİR YANINDAKİ KENTLERE ULAŞTIRMAYI HEDEFLİYORUZ”
“Bu platformun esnekliği, beklentilerimizi aştı. Küçük çocuğu olan anneler, öğrenciler ve zelzele mağdurları üzere hassas kümelere yönelik nakit takviyesini de içerecek biçimde gelişti.
Bugün prestijiyle, bu sistem üzerinden, toplam bedeli neredeyse 15 milyon dolara ulaşan 440 binin üzerinde para akışı sağlandı ve 250 binden fazla muhtaçlık sahibi, dayanak paketi aldı. Hem bağışlar hem de bekleyen talepler, tam şeffaflık içinde çevrimiçi olarak görülebiliyor. Dahası; Türkiye genelinde 35 kent, bu modeli benimsedi. Askıda Fatura’nın ‘Küresel Belediye Liderleri Müsabakası’nda ödül almasından gurur duymaktayız. Teşekkürler Bloomberg. Artık, Bloomberg’in ‘Fikir Değişim Programı’ kapsamında, Askıda Fatura’yı, dünyanın dört bir yanındaki kentlere ulaştırmayı hedefliyoruz.”
“KRİZ DEVRİNDE BAŞLADIĞIMIZ UYGULAMA, ORTAYA; İDEOLOJİ, DİN
VEYA CİNSİYET AYRIMLARINI REDDEDEN GÜÇLÜ BİR TOPLULUK RUHU ÇIKARDI”
“Sorunuzun ikinci kısmına gelecek olursak: Neyi başarmayı amaçlıyoruz? Bu projenin iki nedenden ötürü çok kıymetli olduğuna inanıyorum. Birincisi; değişen gereksinimlere ahenk sağlayan esnek bir model ile artan kent yoksulluğunu ele alıyor. İkincisi; otoriter popülizmin aşındırmaya çalıştığı toplumsal bağları yine inşa ediyor. Kriz periyodunda başladığımız uygulama, ortaya; ideoloji, din yahut cinsiyet ayrımlarını reddeden güçlü bir topluluk ruhu çıkardı. İstanbul’da, bir kent idaresinin en çok gereksinim duyulan anlarda kent sakinleri ortasında empati köprüsü kurabileceğini kanıtladık.”
“İSTANBUL MODELİ, ÜÇ TEMEL PRENSİP ÜZERİNE KURULDU: DAYANIŞMA, KALKINMA VE REFAH”
– “İstanbul Modeli”, kentteki önceliklerinize ve hareketlerinize nasıl rehberlik ediyor?
“İstanbul Modeli, üç temel prensip üzerine kuruldu; dayanışma, kalkınma ve refah. Bu unsurlar, uyguladığımız her siyasete rehberlik eder. Birinci prensibimiz dayanışma. İstanbul Modeli ile kent idaresi ve 32 belediye şirketi, kent sakinlerinin gereksinimlerine öncelik vermektedir. Bu yaklaşım; göç, yoksulluk ve eşitsizlik üzere karmaşık meselelerle uğraş ederken yaratıcı, adil ve yeşil bir kent inşa eder. Dayanışma unsuru birebir vakitte Askıda Fatura platformu üzere vatandaş platformlarının kolaylaştırılması manasına da geliyor. Modelin ikinci unsuru ise kalkınma. Odak noktamız, eşitlikçi ve akıllı kentleşme. Metro sınırlarını uzatmak, otobüs ve deniz sınırlarını uygunlaştırmak ve yetersiz hizmet alan bölgelere hareketlilik getirmek için değerli yatırımlar yaptık. Ayrıyeten yeşil alanları genişleterek, herkesin tabiata erişimini sağlıyoruz. Halihazırda 6 kent ormanı da dahil olmak üzere, toplam 13 milyon metrekare yeşil alan açtık. Kentler için, tabir ve örgütlenme özgürlüğünün sembolü olan 22 yeni kamusal meydan yarattık.”
“İSTANBUL MODELİ; KAPSAYICI VE İNSAN MERKEZLİ BİR KENT İNŞA ETMEKTE REHBERİMİZ”
“İstanbul Modeli’nin üçüncü unsuru ise refah. Politikalarımızla, tüm kent sakinlerinin gelişmiş toplu taşıma, kültürel yerlere erişim, bayanlara ve gençlere yönelik fırsatlar üzere farklı yollarla kent hayatından faydalanmalarını sağlıyoruz. 4 yaşından küçük çocuğu olan anneler, toplu taşıma araçlarından fiyatsız olarak yararlanıyorlar: Şimdiye dek, yaklaşık 700 bin anne, çocuklarını okula yahut misyona geldiğimiz 2019 yılından bu yana açılan 104 kreşten birine götürmek için, 160 milyon seyahat yaptı. Son 4 yılda, yaklaşık 300 bin öğrenciye burs verdik. Bu yıl, 100 bin öğrenciye daha burs sağlamayı planlıyoruz. Bu üzere siyasetler ve uygulamalar aracılığıyla amacımız, ekonomik zorluk devirlerinde çok yoksulluğu ele almaktır. Tıpkı vakitte, genç girişimcileri ve ‘startup’ları destekleyecek farklı programlarımız da bulunuyor. Yaklaşımımızın her kademesinde gözetilen bir son bir konu da vatandaşların karar alma süreçlerine iştirakidir. Bunun en güzel örneklerinden biri, İstanbul’un bütçesinin bir kısmını, vatandaşlarla birlikte hazırladığımız ‘Bütçe Senin’ teşebbüsümüz. Vatandaşların e-yönetim ve karar alma süreçlerine iştirakini artırmak için, ‘İstanbul Senin’ ismini verdiğimiz bir muhteşem uygulama da kullanıyoruz. Kullanıcılar, tek bir kullanıcı ismi ve şifre ile 90’dan fazla uygulamaya erişebiliyor. Şimdiye kadar 5,2 milyon kullanıcı, hayatlarını etkileyen kararlarla ilgili görüşlerini paylaşabildikleri bu uygulamayı indirdi. Bu geniş istişareler, toplumun nabzını tutmamızı, beklentilerini anlamamızı ve bunlara cevap vermemizi sağlıyor. Özetle; İstanbul Modeli; kimsenin geride bırakılmadığı, kapsayıcı ve insan merkezli bir kent inşa etmekte rehberimiz.
“GÜNÜMÜZÜN OTORİTER SİYASETÇİLERİ, ARTIK ÇOK GÜZEL BİLİNEN BİR OYUNU OYNUYORLAR”
– Demokrasinin ve global barışın tehdit altında olduğu bir dünyada, kent liderliği nasıl kritik bir fark yaratabilir?
“Günümüzün otoriter siyasetçileri, artık çok güzel bilinen bir oyunu oynuyorlar. Toplumsal bölünmeleri istismar ediyor, demokratik kurumların altını boşaltıyor ve muhalefeti susturuyorlar. Bu oyun, yalnızca ulusal hudutlar içinde oynanmıyor. Dış düşmanlar yaratarak ve memleketler arası çatışmaları körükleyerek, güç üzerindeki denetimlerini sağlamlaştırmayı hedefliyorlar. İstanbul’un bugün yüzleştiği zorlukların nedeni, yalnızca ülkede gitgide artan otoriter sistem değil, otoriter önderlerin bölgesinde yayılmış olması. Suriye’deki iç savaş, 12 milyon insanı yerinden etti ve bu insanların birçok Türkiye’ye sığındı. Ukrayna’daki ve Gazze’deki savaşlar, bölgede milyonlarca insanın yerinden edilmesine yol açarak, insani krizleri daha da derinleştirdi. Suriyeliler, Ukraynalılar ve başkaları, sığınacak yer ararken, İstanbul, bir sefer daha yaşanan insani krizin ön cephesinde. Meğer bu kriz, İstanbul ve Türkiye’nin tek başına omuzlayamayacağı kadar büyük. Kentler, göç ve mülteci krizinden direkt etkilenmektedir. Lakin global siyasetlerin şekillendirilmesindeki rolleri çok sonludur. Bu nedenle belediye liderleri, karar alma sürecini etkilemek için daha fazla iş birliği yapmalıdır”
DÜNYA BARIŞI İÇİN ATATÜRK’Ü ADRES GÖSTERDİ
“İnsan hakları ve adalete inanıyorsak, insani krizler nerede yaşanırsa yaşansın, birebir kararlılıkla reaksiyon göstermemiz gerekmektedir. Ne yazık ki, her vakit birebir kararlılıkla reaksiyon gösterilmemektedir. Ve bu yüzden, liberal demokrasi yer kaybediyor ve pek çok insan, global sistemin kendisini yüzüstü bıraktığını düşünüyor. Siyasi partimin ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, ulusal önderleri, ‘Millet hayatı tehlikeye girmedikçe, çıkarılan savaş savaş değil, cinayettir’ diye uyarmıştır. Onun herkesçe bilinen ‘Yurtta Sulh, Cihanda Sulh’ kelamı, benim için hala yol gösterici bir prensiptir. Demokrasi ve global barışın tehdit altında olduğu bir dünyada, kent önderleri seslerini duyurmalı, barış ve iş birliği için inisiyatif almalıdır. Biz, İstanbul ve ötesinde, tam da bunu yapıyoruz.”
BALKANLARDA BAŞLATTIK, ORTADOĞU, KUZEY AFRİKA VE KARADENİZ’E YAYACAĞIZ”
“2021 yılında, 23 kent ile Balkanlar’da, bölgesel bir kent ağı başlattık. ‘B40’ ismini verdiğimiz bu ağ, şu anda 65 kent için bir iş birliği ve diyalog platformu niteliğindedir. Aralık ayında, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’nın önde gelen kentlerinin belediye liderleri ile İstanbul’da buluşarak, çatışma kaynaklarını nasıl ele alabileceğimizi, barış ve iş birliği temelinde herkes için nasıl daha yeterli bir gelecek inşa edebileceğimizi konuşacağız. Karadeniz’e kıyısı olan kentler ortasında da misal biçimde inisiyatif almayı planlamaktayız. Tüm bu teşebbüslerde, bahsetmiş olduğum İstanbul Modeli sayesinde, kendi ülkemizde otoriter popülizm ile nasıl çaba ettiğimiz konusundaki tecrübelerimizi paylaşıyoruz. Bence, kent başkanlarının barışı ve demokrasiyi savunmak için kritik bir fark yaratabileceği nokta burasıdır. Zira barış yoksa, demokrasi de yoktur.”
“YIPRANMAMIŞ BİR LİSANA VE YENİLİKÇİ BİR LİDERLİĞE MUHTAÇLIĞIMIZ VAR”
– Burada bulunan ve birçoğu global demokrasi krizine odaklanmış olan belediye liderleri ve yenilikçilere tavsiyeniz nedir?
“Küresel demokrasi krizini ele almak için, liberal ve toplumsal demokrasilerin klâsik yaklaşımlarının ötesine geçmeliyiz. İnsanları, nitekim siyasetin merkezine yerleştiren, yeni bir vizyona, yıpranmamış bir lisana ve yenilikçi bir liderliğe muhtaçlığımız var. Ben, bu yaklaşımı, ‘demokratik halkçılık’ olarak isimlendiriyorum. Yani berbat bir üne sahip olan popülizmin tekrar tanımlanması. Bu liderlik biçimi, bölünme ve eşitsizlik yerine kapsayıcılığı, adaleti ve tüm kümelere saygıyı vurguluyor. Otoriter popülistler, toplumsal bölünmeleri ve eşitsizliği istismar ederek büyüyorlar. Bizim yaklaşımımız ise, adaleti teşvik eden sistemler inşa etmek olmalı. Toplum dışına itilen kümelerin hürmet gördüğü ve tanındığı, kaynakların ve fırsatların adil bir halde tekrar dağıtıldığı sistemler oluşturmalıyız.”
“‘3R’ SLOGANINI BENİMSİYORUM: HÜRMET DUY (RESPECT), TEŞHİS (RECOGNİZE) VE TEKRAR DAĞIT (REDİSTRİBUTE)”
“İşte bu nedenle, ‘3R’ sloganını benimsiyorum: Hürmet duy (respect), teşhis (recognize) ve tekrar dağıt (redistribute). Dayanışma, kalkınma ve refaha odaklanarak, demokrasinin yalnızca hayatta kaldığı değil, tıpkı vakitte geliştiği kentler ve nihayetinde toplumlar yaratabiliriz. Bu yüzyılın, kentler yüzyılı olacağına inanıyorum. Kentler, en acil global sıkıntılara tahlil bulmak için en uygun yerlerdir. Kentler, demokrasiyi savunmak ve güçlendirmek için en uygun yerlerdir. Ve belediye liderleri olarak biz, bu sorumluluğu üstlenmeli ve hem yurtta hem dünyada daha yeterli yarınlar için değişimin öncüleri olmalıyız. Tam da bu yüzden ortanıza katılmaya geldim. Davetiniz için teşekkür ederim.”
İMAMOĞLU’NUN MEXİCO CİTY GÜNCESİ
İmamoğlu, 14 Ekim’de geldiği Mexico City’de Türkiye Cumhuriyeti Meksika Büyükelçisi Murat Salim Esenli tarafından havaalanında karşılandı. Mexico City’de birinci olarak, ülkemizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün heykelinin bulunduğu alanı ziyaret eden İmamoğlu ve beraberindeki heyet, Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu’nun (TİSK) teşebbüsüyle, Azeri heykeltıraş Sait Rüstem tarafından yapılan ve 2003 yılında esasına oturtulan Atatürk heykeli önünde anı fotoğrafı çektirdi. T.C. Meksika Büyükelçiliği’ne ziyarette bulunan İmamoğlu, Büykelçi Esenli tarafından rezidansında ağırlandı. 15 Ekim’de, açılışı yapılan ‘Bloomberg CityLab 2024 Zirvesi’ne katılan İmamoğlu, Mexico City’de geçirdiği 3 gün boyunca, farklı kentlerin belediye liderleriyle ikili görüşmeler gerçekleştirdi. 15 Ekim’de Bloomberg Philanthropies CEO’su Patricia E. Harris ve Uruguay’ın başkenti Montevideo Belediye Başkanı Mauricio Zunino ile de bir ortaya gelen İmamoğlu, kurucusu olduğu Balkan Kentleri Ağı’na (B40) üye Saraybosna Belediye Başkanı Benjamina Karic, Üsküp Belediye Lideri Danela Arsovska ve B40 dönem başkanı Tiran Belediye Başkanı Erion Veliaj ile de 4 buluşmada bir ortaya geldi. İmamoğlu, 16 Ekim’de de Bloomberg CityLab 2024 Zirvesi’nin ana üstlenicilerinden Aspen Enstitüsü Lider Yardımcısı Elliott Gerson, Denver Belediye Başkanı Mike Johnston ve Guatemala City Belediye Başkanı Ricardo Quiñónez Lemus ile bir ortaya gelerek, bilgi ve yapılacak mümkün iş birlikleri için görüş alışverişlerinde bulundu.
YENİ SEÇİLEN MEXİCO CİTY BELEDİYE LİDERİNİ TEBRİK ETTİ
İmamoğlu, 5 Ekim 2024’te vazifesine başlayan Mexico City Belediye Başkanı Clara Brugada’ya, CHP Adana milletvekili Bilal Bilici ile birlikte tebrik ziyaretinde bulundu. Tarihi Mexico City Belediyesi’nde gerçekleşen buluşmada, İmamoğlu ve Brugada, iki büyük kent ortasında tecrübe paylaşımı ve farklı bahislerde iş birliklerini arttırmaya dönük çalışmalar yapma konusunda mutabık kaldı. İmamoğlu, Burgada’ya Tarhi İstanbul Haritaları kitabını ikram ederken, Mexico City Belediye Başkanı da İBB Başkanı’na ülkesinin ulusal sembollerinden olan bir geyik heykeli sundu.
BLOOMBERG CİTYLAB: “ASKIDA FATURA, İNOVATİF BELEDİYECİLİĞİN TEK SÖZLE ÇARPICI BİR ÖRNEĞİ”
Bloomberg CityLab dorukları, 11 yıldır, dünya çapında yüzlerce kentten en tesirli belediye liderlerini ve sesleri bir ortaya getiriyor. CityLab dorukları, geçmiş periyotlarda; New York, Los Angeles, Londra, Miami, Paris, Detroit, Washington, D.C. ve Amsterdam’da düzenlenmiştir. Mexcico City’de düzenlenen tepeye, İmamoğlu ile birlikte, dünyanın önde gelen 500’den fazla kentinin belediye liderleri katıldı. Aktiflik; Bloomberg Philanthropies tarafından organize edilmektedir. Aktifliğin ortaklarından biri de Aspen Enstitüsü’dür. 2021 yılında Bloomberg Cities Network kapsamında düzenlenen “Bloomberg Global Belediye Liderleri Yarışması”nda (Mayors Challenge), İstanbul, “Askıda Fatura” projesiyle, “Sağlık” (Health and Wellbeing) kategorisinde birincilik mükafatı almıştı. Bloomberg CityLab, Askıda Fatura projesini, tüm dünyaya, “Askıda Fatura, inovatif belediyeciliğin tek sözle çarpıcı bir örneği” tabiriyle tanıtmıştı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
