Kullanıcılarına yapay zeka ile gayrimenkullerinin gerçek bedelini sunan ve bu sayede inançla satmalarına imkan sağlayan Endeksa, yazlık bölgelerdeki konut piyasasını mercek altına aldı. Endeksa’nın çalışmasına nazaran, yazlık konutların ağır olduğu ilçelerde gayrimenkul fiyatları bir yıllık periyotta nominal olarak artsa da gerçek artış grafiği düşüş eğiliminde. Yazlık bölgelerdeki konut kira değişimlerine bakıldığında ise, birçok beldede enflasyonun altında artışlar yaşandığı görülüyor.
Pandemi ve sarsıntıyla birlikte Türkiye’nin kıyı vilayetlerindeki konut piyasasında rekor fiyat artışlarına sebep olan yazlık bölgelere göç trendi, son bir yılda yavaşlamış durumda. Bilhassa iş dünyasında uzaktan çalışma modelinin yerini hibrit modele bırakmaya başlaması, göç trendini yavaşlatan etmenlerden. Yapay zeka ve büyük bilgi tahlili ile gayrimenkul bedel hesabı sunan Endeksa’nın çalışmasına nazaran, bu durum, konut piyasasında artış suratının yavaşlamasıyla fiyatlara da yansıyor. Yazlık bölge olarak tercih edilen ilçelerde nominal artış sürse de, enflasyon bilgilerinden arındırıldığında gerçek artışın düşüş eğiliminde olduğu görülüyor.
Ayvalık zirvede
Türkiye’de yazlık bölge olarak tercih edilen ilçelerdeki satılık konut piyasasında fiyat değişimleri incelendiğinde, Balıkesir Ayvalık’ın en fazla artış kaydedilen yer olduğu görülüyor. İstanbul’a yakınlığı nedeniyle ağır talep gören Ayvalık’ta satılık konutlardaki paha artışı son iki yılda %247, son bir yılda ise %61. Bu bilgiler enflasyondan arındırıldığında ise Ayvalık’ta son iki yıllık fiyat değişimi %42 olarak ölçülüyor. Lakin mevcut enflasyon dikkate alındığında, son bir yıldaki gerçek artış suratının %7 azaldığı görülüyor. Mayıs 2024 datalarına nazaran, Ayvalık’ta ortalama metrekare fiyatları 46 bin 478 TL’yi, ortalama konut fiyatları ise 5,8 milyon TL’yi gördü.
Şile’de yıllık fiyat artışı %61
Konut fiyat değişimlerinde Ayvalık’ı, İstanbulluların kente en yakın kaçış noktası olarak bilinen, mavi ve yeşilin iç içe geçtiği yazlık beldesi Şile takip ediyor. İlçede son iki yıldaki konut satış fiyatı kıymet artışı %241 düzeyini bulurken, bu sayı son bir sene için %61 olarak ölçüldü. Enflasyondan arındırılmış bilgilerle değerlendirildiğinde, Şile’deki satılık konut piyasasında iki yıllık gerçek artışın %47, yıllık olarak bakıldığında ise fiyatların gerçek olarak %7 düştüğü görülüyor.
Ortalama metrekare satış fiyatı 60 bin 548 TL, ortalama fiyatı 10,7 milyon TL’yi bulan Şile’nin satılık konut piyasasında stoklar da geçen yılın birebir devrine göre %128 artış gösterdi.
Yalıkavak’ta ortalama konut satış fiyatı 24 milyon TL
Eşsiz koyları, hareketli gece hayatı ve tarihi zenginlikleriyle bilinen Bodrum, yazlık konut piyasasının en pahalı beldelerinden olmaya devam ediyor. Endeksa datalarına nazaran, Bodrum’un genelinde satılık konutlardaki fiyat artışı son iki yılda %187, son bir yılda ise %56 düzeyinde. Mayıs 2024 prestijiyle, ilçede metrekare başına düşen satış fiyatı 93 bin 598 TL’yi buldu. Bodrum’da son iki yıldaki en yüksek satılık bedel artışı %273 ile Gümbet mahallesinde kaydedildi. Metrekare başına satış fiyatında ise Yalıkavak mahallesi, tepeyi muhafazaya devam ediyor. Yalıkavak’ta satılık konutların ortalama ünite fiyatı, 132 bin 589 TL’ye, ortalama satılık fiyatı ise 24 milyon TL’ye ulaşmış durumda. Bodrum’da ortalama satış fiyatı en uygun mahalle ise Güvercinlik. Mayıs 2024 datalarına nazaran Güvercinlik’te konut fiyatları yıllık bazda %95 artış göstererek 7,7 milyon TL’ye ulaştı.
En fazla konut stoğu Kuşadası’nda
Satılık yazlık konutlarda satılmayı bekleyen en fazla konut Mayıs 2024 itibariyle 13 bin 124 adet ile Kuşadası’nda bulunuyor. Kuşadası’nı 7 bin 678 stok ile Alanya, 7 bin 61 ile Bodrum ve 3 bin 549 stok ile Fethiye takip ediyor. Stok konut artışında Bodrum’un Çarşı Mahallesi %250 düzeyinde bir yıllık artış oranı ile birinci sırada. Antalya Kemer, %235’lik yıllık stok artışı ile Kuşadası’nın akabinde geliyor.
Kiralarda da yıllık gerçek değişim düşüş trendinde
Yazlık bölgelerdeki kiralık konut piyasasındaki artış da satılık piyasasına benzeri bir biçimde ilerliyor. Fiyatlar nominal olarak artarken, birçok beldede gerçek değişim enflasyonun altında kalıyor. Çanakkale, Türkiye genelindeki kiralık konut piyasasındaki yıllık yükselişin epeyce üstünde kalıyor. Çanakkale’de kiralık konut fiyatları son 1 yılda nominal olarak %124 artarken, gerçek olarak %30 artış gösterdi. Çanakkale’de kiralık meskenlerin metrekare fiyatı 182,13 TL oldu. Çanakkale’yi takip eden Balıkesir genelinde kiralar bir yılda nominal olarak %93 artarken, gerçek olarak %12 yükseldi. İstanbul Silivri’deki kira fiyatları nominal olarak yıllık %75 yükselirken, gerçek artış ise %1 olarak kaydedildi.
Kiralık konut fiyatlarındaki yıllık artış oranıyla enflasyon ortasında makasın en fazla açıldığı bölgeler ise sırasıyla İzmir/Çeşme geneli, Alaçatı, Alanya ve Bodrum/Gündoğan. Bodrum/Gündoğan. Bu bölgelerde kiralar gerçek olarak %40-42 düzeyinde düştü.
Endeksa Genel Müdürü ve Kurucu Ortağı Görkem Öğüt, yazlık beldelere ait yürüttükleri araştırmaya ait şu değerlendirmeyi yaptı: “Tam da Türkiye genelinde öngördüğümüz projeksiyonla paralel bir formda, bu bölgelerdeki fiyatlar yıllık bazda gerçek olarak düşmeye devam ediyor. Yaptığımız çalışma sonucunda Ayvalık’ın dorukta olduğunu görüyoruz. Ayvalık’ın iki yıllık %247’lik artış ile önder pozisyona gelmesinin en büyük nedeni, Ege ve Akdeniz’deki başka destinasyonlara nazaran İstanbul’a daha yakın pozisyonu. Burada bilhassa pandemide uygulamaya geçen uzaktan çalışmanın artık hibrit modele dönüşmesiyle büyük kentlere yakınlık değerli bir kriter haline geliyor. Bunun yanı sıra, Şile’nin yıllık %241 oranında fiyat artışıyla ikinci sırada gelmesi de tesadüf değil zira büyük zelzele sonrasında faylara uzaklık nedeniyle İstanbul’un çeperleri daha fazla tercih edilmeye başladı. Natürel tüm bu beldelerde Bodrum’u başka bir yere koymak gerekiyor. Bodrum’da iki yıllık artış %187’de kalsa da, ilçe genelinde gayrimenkul pahaları, 24 milyon TL üzere yüksek bir ortalamaya sahip. Bodrum’un başka bölgelerden ayrışmasının, yabancı talebi ve dolayısı ile dolara endeksli fiyatlamaya bağlı olduğu söylenebilir.’’
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
