Ergoterapinin bireylerin günlük hayat aktivitelerine iştirakini artırarak bağımsızlıklarını güçlendiren, fizikî ve zihinsel güzelleşmeye odaklanan bütüncül bir yaklaşım olduğunu belirten İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ergoterapi Bölümü’nden Öğretim Vazifelisi Zeynep Çorakcı Yazıcıoğlu, ergoterapinin rehabilitasyon sürecindeki katkılarına dikkat çekti. Ergoterapistlerin çeşitli hastalık ve mahzur kümeleri ile amaca yönelik çalışmalar yürüttüğünü, günlük hayat aktivitelerinden duyu bütünleme terapisine bilişsel rehabilitasyondan nörolojik bozukluklara kadar çok geniş bir alanda çalıştığını belirten Çorakcı Yazıcıoğlu, ergoterapinin işlevselliği artırmak ve bağımsız ömür maharetlerini güçlendirmek için sıkça tercih edildiğini söyledi.
Dünya Ergoterapistleri Federasyonu WFOT (World Federation of Occupational Therapists) öncülüğünde birinci sefer 27 Ekim 2010’da kutlanmaya başlanan Dünya Ergoterapi Günü’nde ergoterapinin tanıtılması amaçlanıyor.
İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ergoterapi Bölümü’nden Öğretim Vazifelisi Zeynep Çorakcı Yazıcıoğlu, 27 Ekim Dünya Ergoterapi Günü hasebiyle yaptığı açıklamada ergoterapinin kıymetine ait değerlendirmede bulundu.
Ergoterapi bütüncül bir rehabilitasyon yaklaşımıdır
Ergoterapinin “Bireylerin günlük hayat aktivitelerini bağımsız bir formda gerçekleştirmelerini sağlamak gayesiyle uygulanan bütüncül bir rehabilitasyon yaklaşımı” olarak tanımlandığını belirten Çorakcı Yazıcıoğlu, “Ergoterapi, temel tıp bilimleri, psikoloji, sosyoloji üzere çeşitli bilim kollarından temel aldığı müdahale yaklaşımları ile bireylerin fizikî, bilişsel, duygusal ve toplumsal gereksinimlerine yönelik kendine mahsus uygulamalarını kullanarak hayat kalitelerini artırmayı hedefler” dedi.
Çocukluktan ileri yaşa kadar geniş bir yelpazede uygulanıyor
Ergoterapistin bireylerin yaşadıkları ortamda daha bağımsız ve işlevsel olmaları için stratejiler geliştirip uyguladığını kaydeden Çorakcı Yazıcıoğlu, “Bu, bir çocuğun oyun oynama maharetlerinin gelişiminden yaşlı bir bireyin ferdî bakımını bağımsız yapabilmesine kadar geniş bir yelpazede uygulanabilir” dedi.
Hedefe yönelik çalışmalar yürütülüyor
Ergoterapistlerin çeşitli hastalık ve mahzur kümeleri ile amaca yönelik çalışmalar yürüttüğünü tabir eden Çorakcı Yazıcıoğlu, ergoterapi uygulamaları sonucunda bireylerin kendi hayatlarını bağımsız yürütebilmesini destekleyecek birçok marifet kazandırılması hedeflendiğini belirterek bu uygulamaları şöyle açıkladı:
Günlük Hayat Aktiviteleri Eğitimi: Bireylerin yemek yeme, giyinme, banyo yapma üzere temel günlük aktiviteleri bağımsız bir biçimde yapabilmeleri için eğitim ve maharet geliştirme çalışmaları yapılır.
Duyu Bütünleme Terapisi: Bilhassa otizm ve başka nörogelişimsel bozukluklar yaşayan çocuklar üzerinde uygulanır. Duyusal uyaranların yanlışsız halde algılanması ve işlenmesine yardımcı olmak maksadıyla oyun temelli özel aktiviteler yapılır.
El Terapi ve Rehabilitasyonu: Kas-iskelet sistemi meseleleri yaşayan bireyler için el ve üst ekstremite işlevlerinin güzelleştirilmesi üzerine çalışılır. Bireyin el kullanımıyla bağlı aktivitelerini (yeme-içme, yazı yazma, düğme ilikleme, mesleksel işler vb.) gerçekleştirebilmesi hedeflenir.
Bilişsel Rehabilitasyon: Hafıza, dikkat, sorun çözme üzere bilişsel hünerlerin geliştirilmesine yönelik stratejiler uygulanır. Bu usul travmatik beyin yaralanmaları, inme, Alzheimer hastalığı, nörogelişimsel bozukluklar üzere nörolojik fonksiyonları etkilenen bireylerde kullanılabilir.
Ergonomik Danışmanlık: İş yerlerinde ya da konutta fizikî çevreyi ve çalışma konumlarını bireylerin gereksinimlerine nazaran düzenleyerek yaralanmaların önlenmesi sağlanır.
Mesleki Rehabilitasyon: Çeşitli sebeplerden ötürü işe devam edemeyen ya da çalışma hayatına yeni başlayacak özel ihtiyaçlı bireylere yönelik uygulanır. Ergoterapinin çeşitli yaklaşımları ile bireylerin mesleksel aktivitelerine devam etmeleri desteklenir.
Öğretim Vazifelisi Zeynep Çorakcı Yazıcıoğlu, ergoterapinin pediatrik, ortopedik, psikiyatrik ya da nörolojik hastalıklara sahip olan bireylerde de farklı alanlarda uygulanabildiğini, ayrıyeten toplum temelli rehabilitasyon, okul temelli uygulamalar ve hami yaklaşımların ergoterapinin çalışma alanlarını oluşturduğunu kaydetti.
Ruh sıhhatini düzgünleştirme potansiyeline sahiptir
Ergoterapinin bireyin bağımsızlık kazanmasına ve toplumsal iştirakini artırmasına kıymetli katkılar sunduğunu tabir eden Çorakcı Yazıcıoğlu, “Tedavi süreci şahsileştirilmiş bir yaklaşımla planlanır ve bireyin günlük ömründe fonksiyonel olmasını gayeler. Ergoterapist, bireyin etrafındaki fizikî ve toplumsal faktörleri tahlil eder, bu faktörleri güzelleştirecek yahut kişiyi bu zorluklarla başa çıkacak formda rehabilite eder. Ayrıyeten ergoterapi, duygusal ve psikososyal dayanak sunarak bireylerin ruh sıhhatini da güzelleştirme potansiyeline sahiptir. Tedavi sürecinde, bireylerin gereksinimlerine uygun teknolojik dayanaklar ve adaptif aygıtlar kullanılabilir. Örneğin, el maharetleri sonlu olan bir birey için özel tasarlanmış çatal bıçak grupları kullanarak yemek yeme mahareti geliştirilebilir ya da tekerlekli sandalye kullanan bir bireyin konut ortamında bağımsız hareket edebilmesi için etraf düzenlemeleri yapılabilir” diye konuştu.
Ergoterapi pek çok taraftan düzgünleşme sağlıyor
Ergoterapinin bireylerin fizikî, bilişsel, psikososyal hünerlerinde güzelleşme sağlayarak bağımsızlıklarını artırdığını belirten Çorakcı Yazıcıoğlu, bu tesirleri şöyle açıkladı:
Fiziksel Güzelleşme: Kas gücü, el marifetleri, ince ve kaba motor uyumu üzere fizikî yeteneklerin geliştirilmesi hedeflenir. Bir inme geçiren birey, el ve kol fonksiyonlarını geri kazanarak günlük aktivitelerinde daha bağımsız hale gelebilir.
Bilişsel Güzelleşme: Dikkat, hafıza ve planlama üzere bilişsel işlevlerin rehabilitasyonu sağlanır. Travmatik beyin yaralanması yaşamış bireylerde, bilişsel marifetlerin uygunlaştırılması sayesinde iş ve toplumsal ömürde daha aktif olmaları sağlanabilir.
Psikososyal Güzelleşme: Ergoterapi, bireyin toplumsal ilgilerini geliştirmeye ve toplumsal iştirakini artırmaya yönelik stratejiler sunar. Örneğin, depresyon yaşayan bir birey, ergoterapi ile günlük aktivitelerine geri dönerek kendini daha yeterli hissedebilir.
Duyusal Düzgünleşme: Duyu bütünleme terapisi sayesinde, özel ihtiyaçları olan bir çocuk etrafındaki uyaranlara daha yeterli karşılık verebilir ve bu da yaşına uygun yeni marifetler öğrenmesini kolaylaştırabilir.
Çok geniş bir hasta kümesine hitap eden ergoterapinin aşağıdaki durumların tedavisinde kullanıldığını kaydeden Çorakcı Yazıcıoğlu, şu bilgileri verdi:
Nörolojik Bozukluklar: İnme, multipl skleroz, travmatik beyin hasarı, Parkinson hastalığı üzere durumlarda işlevsel kayıpları geri kazanma hedefiyle kullanılır.
Pediatrik Nörogelişimsel Bozukluklar: Otizm spektrum bozukluğu, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, serebral palsi üzere çocukluk çağında görülen gelişimsel bozukluklarda duyu bütünleme terapisi ve motor maharetler üzerinde çalışılır.
Ortopedik Yaralanmalar: Kas-iskelet sistemi problemleri, kırıklar, tendon yaralanmaları, omuz ve el meseleleri üzere durumlarda fizikî düzgünleşme sağlamak için müdahaleler yapılır.
Psikiyatrik Bozukluklar: Anksiyete, depresyon, şizofreni üzere psikiyatrik bozukluklarda bireyin toplumsal marifetlerini geliştirme ve günlük ömürde bağımsızlığını artırma hedeflenir.
Yaşlılık ve Geriatrik Meseleler: Yaşlı bireylerde düşme tedbire, demans ve Alzheimer hastalığı üzere bilişsel meselelerde bilişsel rehabilitasyon ve günlük ömür maharetleri eğitimi sağlanır.
Ruhsal ve Fizikî Kronik Hastalıklar: Kronik yorgunluk sendromu, fibromiyalji, kronik ağrı üzere uzun periyodik hastalıklarla başa çıkmada ömür kalitesini artırmaya yönelik müdahaleler yapılır.
Ergoterapi tesirli ve inançlı bir yöntemdir
Öğretim Vazifelisi Zeynep Çorakcı Yazıcıoğlu, ergoterapinin bireylerin günlük ömür aktivitelerine iştirakini artırarak bağımsızlıklarını güçlendiren, fizikî ve zihinsel güzelleşmeye odaklanan bütüncül bir yaklaşım olduğunu belirterek kelamlarını şöyle tamamladı: “Kişiye özel uygulamalarıyla her yaştan ve farklı gereksinimleri olan bireyler için rehabilitasyon sürecinde tercih edilen tesirli ve muteber bir usuldür. Bu nedenle rehabilitasyon sürecinde fonksiyonelliği artırmak ve bağımsız hayat marifetlerini güçlendirmek için sıkça tercih edilmektedir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
