Yapay zeka teknolojilerinin süratli gelişimi, tasarım disiplinlerinde esaslı bir dönüşüme yol açıyor. Tasarım alanında yapay zekanın etik, şuurlu ve hakikat kullanımının büyük değer taşıdığına dikkati çeken Prof. Dr. Neda Üçer, “Tasarımcılar, yapay zekaya yüzde 100 teslim olurlarsa mesleklerini kaybedebilir. Lakin onu yaratıcılıklarını geliştirmek hedefiyle kullanırlarsa, yaratım sürecine daha fazla vakit ayırabilir ve bu sayede tasarım alanında çığır açabilirler” dedi.
Yeditepe Üniversitesi Görsel İrtibat Tasarımı Kısmı Lideri Prof. Dr. Neda Üçer, yapay zekanın tasarım alanında yarattığı süratli dönüşümü kıymetlendirdi.
Yapay zeka kullanımının artmasının içinde bulunduğumuz bu yüzyılda engellenemeyeceğini belirten Prof. Dr. Neda Üçer, “Ancak yapay zeka dizaynları ile dizayncılar tarafından üretilen dizaynlar ortasındaki fark her vakit bariz olacak. Gerçek bir fikir içeren, özgün dizaynlar büyük ehemmiyet kazanacak ve pahalı olacak” diye konuştu.
“Fikirden Görsele Geçiş Artık Çok Daha Hızlı”
Midjourney, DALL·E, Adobe Firefly üzere yapay zeka takviyeli tasarım araçlarının yaygınlaşmasıyla birlikte tasarım süreçlerinin kıymetli ölçüde hızlandığını belirten Prof. Dr. Neda Üçer, “Artık fikirden görsele geçiş çok kısa müddette gerçekleşebiliyor. Bu, prototip üretimini hızlandırıyor ve tasarımcıya daha fazla alternatif sunuyor. Tasarım sürecinin hızlanmasıyla da yeni bir görsel lisan ortaya çıkmaya başlıyor” tabirlerini kullandı.
“Tasarımcının Rolü Dönüşüyor: Yorumlayıcı ve Etik Bir Küratör”
Yapay zekanın sunduğu üretim imkânlarının, profesyonel olmayan kullanıcıları da tasarım sürecine dâhil ettiğini hatırlatan Üçer, bu durumun tasarımcının rolünü tekrar tanımladığını tabir etti:
“Tasarımcı artık sırf süreci yürüten değil; kavramsal seviyede istikamet veren, seçim yapan ve etik çerçevesini belirleyen bir küratör pozisyonunda. Yaratıcılık bu noktada daha da öne çıkıyor. Yapay zeka içerikleri birleştirebilir lakin özgün fikir ve yaratım hâlâ beşere ilişkin. Art plan kaldırma, renk düzeltme üzere rutin ve tekrarlayan işleri yaparak teknik işlerde destekleyici olarak kullanılabilir. Bu sayede dizayncı bağlamsal düşünme, kültürel kıymetlendirme, sezgisel karar verme üzere yapay zekanın yapamadığı işlere daha rahat odaklanabilir ve yaratıcılığını bu biçimde ortaya koyabilir.”
“Estetik Anlayış Değişiyor, Yeni Tartışmalar Yolda”
Yapay zeka takviyeli görsellerin yaygınlaşmasının estetik algıda değerli bir kırılmaya yol açtığını söz eden Üçer, şunları söyledi:
“Bir yanda plastik, parlak ve kusursuz imgeler; öbür yanda daha doğal, pastel ve insani estetik anlayış… Bu iki yaklaşımın çatışması önümüzdeki devirde daha bariz olacak. ‘Tekinsiz’ görünen yapay manzaralar vakitle ‘insani’ bir estetiğe evrilecek.”
Disiplinlerarası Eğitim Modeli
Yeditepe Üniversitesi Görsel İrtibat Tasarımı Kısmı olarak öğrencileri sırf teknik maharetlerle değil, etik farkındalık, eleştirel fikir ve kavramsal yaratıcılık ile donatmayı hedeflediklerini vurgulayan Üçer, yürüttükleri projeleri şöyle özetliyor:
“Tasarımda Bahar ve Güz Buluşmaları etkinliklerimizde bölüm profesyonelleriyle yapay zekanın sunduğu fırsatları ve riskleri tartıştık. Ders içeriklerimize YZ araçlarını etik kullanım unsurlarıyla entegre ettik. Önümüzdeki periyotta de disiplinlerarası atölye ve projelerle bu dönüşüme uygun bir eğitim ortamı sunmayı sürdüreceğiz.”
“Genç Tasarımcılara: Eleştirin, Sorgulayın, Etik Kalın”
Günümüzde yapay zeka kullanımının artışı kaçınılmaz göründüğüne işaret eden Prof. Dr. Üçer, sözlerini şöyle sürdürdü:
“O nedenle yapay zekanın etik, şuurlu ve gerçek kullanımı büyük kıymet taşıyor. Dizayncılar yapay zekaya yüzde 100 teslim olurlarsa mesleklerini kaybedebilir. Lakin onu yaratıcılıklarını geliştirmek emeliyle kullanırlarsa, yaratım sürecine daha fazla vakit ayırabilir ve bu sayede tasarım alanında çığır açabilirler. Genç tasarımcılara öncelikle yapay zeka okuryazarlığını, yapay zekanın yanlışsız ve etik kullanımının nasıl olduğunu öğrenmeleri, kullanımına yönelik eğitim almaları ve dizaynlarda yaratıcı niyet, fikir ve tasarımsal üretimleri ile öne çıkmayı hedeflemelerini öneririm. Ayrıca genç tasarımcıların yapay zeka araçlarını öğrenirken eleştirel düşünmeyi sürdürmeleri, kavramsal ve etik şuur geliştirmeleri, hibrit marifetler kazanmaları ve daima gelişen teknolojileri hakim olarak öğrenmeye açık olmaları büyük kıymet taşımaktadır.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
