Çelen ve Paksoy, bu yıl ‘İlk Yardım ve Spor’ temasıyla gerçekleşen günde gerçek birinci yardım müdahaleleri ve ruhsal takviyenin sportmen sağlığındaki kritik değerine dikkat çekti
İlk yardım maharetlerinin kıymeti konusunda farkındalık yaratmak için her yıl Eylül ayının ikinci cumartesi günü kutlanan Dünya Birinci Yardım Günü, bu yıl “İlk Yardım ve Spor” temasıyla atletlerin sıkça yaşadığı yaralanmalarda uygulanabilecek temel müdahalelere dikkat çekiyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi Sıhhat Meslek Yüksekokulu İlk ve Acil Yardım Programı Öğretim Vazifelisi Özge Çelen ve Fizyoterapi Programı Öğretim Vazifelisi Umut Paksoy, spor yaralanmalarında hem fizikî hem de ruhsal birinci yardımın sportmenlerin düzgünleşme sürecinde oynadığı hayati role dikkat çekiyor
Spor yaralanmalarında bütüncül birinci yardım uygulamaları
Spor yaralanmaları, amatör ve profesyonel sportmenlerin en sık karşılaştığı meselelerden biri olup fizikî bütünlüğün yanı sıra atletin performansını ve ruhsal durumunu da olumsuz etkileyebilen travmatik olaylardır. Bu tip yaralanmalar, kas, kemik, eklem ve bağ dokularında meydana gelir ve atletin spor hayatına devam etmesini tehlikeye sokacak kadar önemli olabilir. BİLGİ Birinci ve Acil Yardım Programı Öğretim Vazifelisi Özge Çelen, spor yaralanmalarında yapılacak fizikî müdahalelerin ehemmiyetine dikkat çekti ve şunları söyledi:
“Spor yaralanmalarının akabinde uygulanan birinci yardım müdahaleleri, atletin düzgünleşme sürecini direkt tesirler. Bu noktada en yaygın olarak kullanılan formül PRICE (Koru, Dinlenme, Buz, Kompresyon, Yükseltme) protokolüdür. Bu protokolün gerçek ve şuurlu bir halde uygulanması, güzelleşme sürecini hızlandırarak atletin en kısa müddette alanlara dönmesini sağlar. Travmaya uğrayan bölgenin korunması, dinlendirilmesi ve soğuk uygulamalar ile ödemin azaltılması, şişliği denetim altında tutmak ve yaralı bölgenin kalp düzeyinin üzerinde tutulması güzelleşme sürecini olumlu etkileyen temel adımlardır.”
Spor yaralanmalarının akut ya da kronik olduğunu söyleyen Çelen, “Akut yaralanmalar apansız gelişirken, kronik yaralanmalar çoklukla aşırı kullanım sonucu ortaya çıkar. Her iki durumda da vaktinde ve gerçek müdahale, atletin sıhhatini geri kazanmasında kritik rol oynar.” dedi.
Spor yaralanmalarında sık yapılan hatalar
BİLGİ Fizyoterapi Programı Öğretim Vazifelisi Umut Paksoy, spor yaralanmaları sonrası yapılan kusurların, atletin güzelleşme sürecini geciktirebileceğini ve hatta yaralanmanın daha da önemli hale gelmesine neden olabileceğini vurguladı:
“Birçok sportmen, yaşadığı yaralanmayı hafife alarak idmanlara ya da karşılaşmalara devam ediyor. Bu durum, mevcut yaralanmanın daha da kötüleşmesine yol açabiliyor. Yaralanma sonrası gereğince dinlenmemek ve uygun tedavi almamak hem kısa vadede hem de uzun vadede önemli sıhhat problemlerine neden olabilir. Ayrıyeten yanlış rehabilitasyon prosedürleri de güzelleşmeyi yavaşlatabilir. Bu nedenle sportmenlerin yaralanmalarını ciddiye alarak gerçek tedavi ve dinlenme sürecini geçirmesi hayati değer taşıyor.”
Psikolojik birinci yardımın spor yaralanmalarındaki rolü
Spor yaralanmalarının yalnızca fizikî değil, birebir vakitte ruhsal tesirlerinin de bulunduğunu belirten Paksoy, “Sporcuların yaşadıkları fizikî travmaların akabinde ruhsal dayanak almaları da düzgünleşme süreçlerinde değerli bir faktör. Spor yaralanmaları, atletlerin tasa, depresyon ve izolasyon üzere duygusal zorluklar yaşamalarına neden olabilir. Yaralanma sonrası sportmenler, performanslarını kaybetme korkusu yaşayabilir ve mesleklerinin tehlikede olduğunu düşünebilir. Ruhsal birinci yardım, bu noktada atletlerin duygusal refahını koruyarak, yine alanlara dönme süreçlerini hızlandırabilir.” dedi.
Psikolojik birinci yardım, sportmenlerin duygusal güvenliğini sağlayarak, onlara umut aşılamayı hedefleyen bir dizi hareketi içerir. Fizikî güzelleşmenin yanı sıra, atletin ruh sıhhatini koruyarak güzelleşme sürecinin daha süratli ve tesirli olmasını sağlar.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
