Mevsim geçişlerinde yaşanan duygusal dalgalanmalar, vakit zaman hayatı zorlaştırabiliyor. Araştırmalara nazaran, günlük hayattaki besin tercihleri de ruh sıhhati üzerinde tesirli oluyor. Neyse ki, kimi meyve ve sebzeler ile balık, kuruyemiş ve çikolata üzere besinler, ruhsal ve mental sıhhati olumlu etkiliyor. Medicana Sıhhat Kümesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Kübra Sert, ilkbahara adım attığımız bugünlerde modumuzu yükselten besinleri anlattı.
Araştırmalara nazaran, tükettiğimiz besinler sırf bedensel sıhhati değil ruhsal sağlımızı da etkiliyor. İlkbahar ve yaz aylarında yetişen meyve ve sebzelerle birlikte balık, kuruyemiş ve çikolata üzere kimi besinler, ruh sıhhatine güzel geliyor. Medicana Ataşehir Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Kübra Sert, ruh haline uygun gelen besinlerle ilgili tekliflerde bulundu. “Tükettiğimiz besinlerin vücut sıhhatimize olduğu kadar ruh sıhhatimize tesirleri de çok önemli” diyen Sert; gerçek besin tercihleriyle depresyon, anksiyete üzere his durum bozukluklarının tesirlerini azaltmanın mümkün olduğunu söylüyor.
Doğru beslenme stili ile beyin işlevlerinin tesirli çalışmasına katkıda bulunulduğunun altını çizen Dyt. Kübra Sert, şöyle devam ediyor: “Belirli besinler, hudutlar ortası irtibatı sağlayan nörotransmitterlerin öncüleri olduğundan, beynin kimyasal bileşimini ve beyin işlevlerini tesirler. Tüketilen besinlerin çeşitliliğine nazaran mental sıhhat ve ruh hali etkilenebilir.”
Dyt. Kübra Sert, ruh sıhhati üzerinde olumlu tesirleri olan besinleri ise şöyle sıralıyor:
- KAKAO: Endorfin salgılanmasına takviye olan kakao kişinin kendini keyifli hissetmesini sağlar. Kâfi porsiyonlarda çikolata tüketimi hem lezzetiyle hem kokusuyla mideyi ve beyni besler. Güçlü bir antioksidan içeriğine sahip çikolatanın yapılan kimi çalışmaların sonucunda kalp hastalıkları üzerindeki olumlu tesirleri gözlemlendi.
- BALIK: Deniz eserleri tüketimi bedendeki serotonin ölçüsünü artırarak, ruh hali üzerinde olumlu tesirler gösteriyor. Bunun yanında artan omega-3 alımıyla birlikte uyku ve iştah denetiminin sağlamsına yarar gösterir.
- MEYVE-SEBZELER: Antioksidan içeriği yüksek olan besinlerdir. Bedendeki inflamasyon düzeylerini düşürücü tesir gösterir. Bilhassa muz tüketimi, yüksek potasyum içeriğinden kaynaklı hudut sisteminin güçlenmesine yardımcı olur. İlkbahar ve yaz periyodunda bollaşıp çeşitlenen meyve ve zerzevatları tüketmenin depresyon ve his durum bozuklukları üzerinde olumlu tesirleri bulunuyor.
- KURUYEMİŞLER: Yağlı tohumlar olarak da bildiğimiz kuruyemişler E vitamini deposudur. Serotonin üretiminden sorumlu triptofandan varlıklı besin öğeleridir. Triptofan içeriklerinin yüksek olması sebebiyle direkt ruh halimiz üzerinde olumlu tesirlere sahiptir. Bilhassa; badem, kaju, ceviz, ay çekirdeği triptofanın en âlâ kaynaklarından. Badem, çinko ve selenyum içeriğinin varlıklı olmasından kaynaklı depresyon üzerinde olumlu tesirler gösteriyor. Kuruyemişler bitkisel protein, sağlıklı yağlar ve lif bakımından güçlü besinlerdir. Günlük beslenmede kesinlikle kâfi ölçüde yer verilmesi gerekiyor.
- FERMENTE BESİNLER: Sindirim sistemiyle ilişkili olarak, fermente besinlerin tüketimi zihinsel sıhhati olumlu istikamette etkiliyor. Bedendeki serotoninin yüzde 90’ı bağırsaklarda üretiliyor. Bağırsak sıhhati, âlâ bir ruh haline sahip olmak için ehemmiyet taşıyor. Yoğurt, kefir, kombu çayı, turşu üzere fermente besinler, bağırsak sıhhatini olumlu tarafta etkileyerek ruh halini düzenlemeye katkı sağlıyor.
- SU: Kâfi su tüketimi, beden işlevlerinin tertipli çalışabilmesi için epeyce değerli. Günlük olarak; “Kilo x 30” kuralı ile günlük tüketmeniz gereken su ölçüsünü bulabilirsiniz. His durum bozuklukları ve günlük motivasyon içinde kâfi ölçüde su tüketimi olmazsa olmazdır. Yapılan kimi çalışmalarda; yüzde 5’lik su kaybının bile dikkat bozukluklarına neden olarak ruh halini olumsuz etkilediği gözlemlendi. Bu nedenle kâfi su tüketimi memnun hissetmeyi sağlıyor.
“Tek deva, karbonhidratlı ve şekerli besinler değil”
Modumuz düşük olduğunda yüksek karbonhidrat içeren besinlere yöneldiğimizi belirten Sert, bunun nedenini ise şöyle açıklıyor:
“Duygu durumu, yemek seçimlerini direkt etkiliyor. Bireyler çoklukla gerilim altındayken kendilerini rahatlatacak yiyeceklere eğilim gösterir. Bu besinler ekseriyetle çikolata, pasta vb. üzere yüksek karbonhidrat, yağ ve şeker içeren eserler olur. Bunun sebebi; bu besinleri tükettikten sonra beyinde bulunan ödül merkezinin uyarılmasıyla gerilim düzeyinin azalmasıdır. Karbonhidrat içeriği yüksek olan besinler endorfin ve serotonin düzeylerinin yükselmesine neden olur. Bunun sonucunda gerilim düzeyi azalır ve bireyde rahatlama gözlemlenir. Günlük beslenmede daima yüksek güç içeren besinlere maruz kalmak, ilerleyen periyotlarda birçok kronik ve mental bozukluklara neden olabilir. Obezite, diyabet, hipertansiyon, kardiyovasküler hastalıklar, depresyon, anksiyete üzere hastalıkların oluşmasında beslenme büyük bir rol oynar. Günlük beslenme rutininize triptofan açısından varlıklı besinleri eklemek his durum bozuklukları yaşamanızın önüne geçebilir (Muz, ananas, erik, badem, süt, deniz eserleri, yumurta vb.). Bu besinler serotonin sentezini direkt etkileyerek his durum bozukluğunun önüne geçebilir. Tertipli ve istikrarlı bir beslenme rutini oluşturarak, meyve zerzevat tüketiminizi artırarak, yüksek karbonhidrat tüketiminden uzaklaşarak ve en değerlisi su tüketiminizi ihmal etmeden oluşturulmuş bir rutin, his durum bozuklukları yaşamanızın önüne geçmede yardımcı olabiliyor.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
