Çoğu kişi sabah dümdüz bir karınla uyanmasına karşın gün sonunda karın şişliği yaşadığını tabir eder. Bu şişkinlik; çok gaz birikimi, sıvı toplanması yahut bağırsakların genişlemesiyle oluşur. Karın bölgesinin gergin hissedilmesine neden olan bu durumun bir rahatsızlıktan kaynaklanabileceğini belirten Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Derya Eren, “Çoğunlukla göz arkası edilen bu sıhhat sorunu aslında sindirim sisteminde yolunda gitmeyen bir şeyler olduğunu anlatır. Karnın şişmesi birçok vakit hafif seyreden ve zaten geçen bir süreç olsa da ömür kalitesini önemli biçimde tesirler. Şişkinliğe ekseriyetle; ağrı, rahatsızlık, mide bulantısı, hazımsızlık, kabızlık yahut ishal, halsizlik ve teneffüs zahmeti eşlik eder” dedi.
Hazımsızlık ve şişkinliğe karşı birinci etapta doğal tahliller ve ömür usulü değişiklikleri uygulanabilir. Geçmeyen şikayetlerde ise bir sıhhat merkezine başvurulması gerektiğini belirten Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Derya Eren, “Şişkinliğin nedenini belirlemek için bir sıhhat profesyoneli ile görüşmek kıymetli. Hastanın tıbbi geçmişini kıymetlendirme, fiziki muayene, laboratuvar testleri ve görüntüleme teknikleriyle karın şişkinliğinin nedeni belirlenmeli. Sindirim sistemindeki önemli bir probleme da işaret edebileceği için ihmal edilmemesi gereken karın şişkinliğinin en önemli nedenlerini; gaz birikimi, kabızlık, bedenin sıvı tutması, alerjiler, gerilim, liften varlıklı beslenme, yavaş sindirim ve IBS yani huzursuz bağırsak sendromu üzere rahatsızlıklar olarak sıralayabiliriz” dedi.
Sıcak su torbası şikayetleri azaltabilir
Karın şişkinliğine yönelik tedavi planının, tanıya bağlı olarak belirlendiğinden bahseden Eren, “Tetkikler sonucu bir sindirim sistemi hastalığı gündeme gelirse doktor özel bir diyet, ilaçlar yahut öbür tedavileri önerebilir. Lakin yeni başlayan ve hafif seyreden bir şişkinlikte kolay adımlarla rahatlama sağlanabilir. Sindirim sistemini olumlu istikamette etkileyeceği için kâfi ölçüde su içmek ve kasları rahatlatacağı için sıcak su torbası kullanmak sıhhat sorunu bulunmayan ve daima şişkinlik sorunu yaşamayan şahıslar için kolay lakin tesirli yöntemlerdir” dedi.
Stres sindirim sistemine uygun gelmiyor
Besinler bağırsakta sindirilirken ortaya bedenden atılması gereken bir gaz çıktığını lisana getiren Eren, “Doğal olarak sindirimi güç besinlerde oluşan gaz ölçüsü da artıyor. Bu fazla gazın tamamı dışarı çıkarılamadığı için şişkinlik meydana gelebiliyor. İrritabl bağırsak sendromu, laktoz intoleransı yahut çölyak üzere sindirim sistemi sıkıntıları ise besinlerin sindiriminin olağan işleyişine ziyan vererek birebir şikâyete sebep olabilir. Bağırsak hareketlerinin yavaşlaması ve dışkının olağandan daha uzun müddet bağırsaklarda kalması manasına gelen kabızlık da şişkinlik oluşumuna yer hazırlayabilir. Lifli yiyecekler sindirim sürecini hızlandırır lakin tıpkı vakitte bağırsaklarda daha fazla gaz oluşumuna yol açar. Bir öteki etken olan bedende olağandışı sıvı birikimi ise çoklukla hormonal değişiklikler yahut kimi sıhhat problemleri nedeniyle ortaya çıkar. Kimi yiyecek yahut içecek alerjileri kaynaklı da karın şişkinliği yaşanabilir. Son olarak stres ve anksiyete, ikinci beyin olarak bilinen bağırsaklarla yakından bağlıdır, sindirim sistemini yavaşlatarak gaz birikimine neden olabilir” dedi.
Beslenme ve Diyet Uzmanı Derya Eren, karın şişliğine düzgün gelebilecek yolları sıraladı:
- Sindirimi sıkıntı karbonhidratlar olan FODMAP’lere karşı, düşük FODMAP diyeti benimsenmeli. Çiğ soğan, çiğ sarımsak, baklagiller, buğday, süt ve süt eserleri, elma ve armut üzere gaz yapan besinlerden kaçınılmalı bunların yerine kinoa, patates, pirinç, havuç, çilek, yulaf, salatalık, olsun muz üzere besinlerin tüketimine tartı verilmeli.
- Yoğurt, kefir ve konut imali turşu üzere probiyotik içeren besinler sindirim sistemindeki sağlıklı bakterileri artırarak sindirim sürecini takviyeler. Lakin probiyotiklerin yanlış ve fazla dozda tüketilmesi tam karşıtı halde şişkinliği artırabileceği için doktor kontrolünde kullanılmalı.
- Hızlı yemek yerken yutulan hava, şişkinliğe neden olacağı için besinlerin yavaş ve güzel bir biçimde çiğnenmesine dikkat edilmeli.
- Sindirim sistemini rahatlatmak için büyük porsiyonlardan kaçınılmalı, daha sık lakin küçük öğünler tüketilmeli.
- Fazla gazın bedenden atılmasına yardımcı olmak ve sindirim sistemini nizama sokmak için hafif tempolu yürüyüş, yoga yahut yüzme üzere aktivitelerle tertipli idman hayatın bir modülü haline getirilmeli.
- Sindirim sistemini büyük ölçüde etkileyen gerilim denetim altına alınmalı. Meditasyon, nefes idmanları ya da profesyonel terapi üzere tekniklerle gerilim idaresi öğrenilmeli.
- Rezene, nane, zencefil ve papatya üzere sindirime âlâ geldiği bilinen bitki çayları tüketilmeli.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
