Oyun oynarken yaşamsal faaliyetlerini yapamayacak duruma kadar gelebilen tablolarla karşılaşabildiklerine dikkat çeken Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Onur Noyan, “Çocukların ekran kullanım müddetlerini takip etmek ve bariz sonlar koyup bu hudutlar aşıldığında da ekran kullanıma müsaade vermemek çok kıymetli.” dedi. Bazı psikiyatrik meselelerin temelinde oyun bağımlılığı olabildiğine de vurgu yapan Prof. Dr. Onur Noyan “Depresyon, kaygı bozukluğu, okul muvaffakiyetinin düşmesi, arkadaşlarıyla tartışma, öfke ya da davranış sorunları görülebiliyor.” uyarısını yaptı.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Onur Noyan, çocuklarda oyun bağımlılığı hakkında bilgi verdi ve bu bağımlılığın önlenmesi için ailelere tekliflerde bulundu.
Oyun bağımlılığı yaşamsal faaliyetleri yerine getirememeye kadar varabiliyor
Dijital oyunlarda kişinin saatini, vaktini bilmediği bir alemde vakit geçirdiğini söyleyen Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Onur Noyan, “Oyun oynarken yaşamsal faaliyetlerini yapamayacak duruma kadar gelebilen tablolarla karşılaşabiliyoruz. Bazen oyundan ötürü yemek yemeyen, dışarıya arkadaşlarıyla oynamaya çıkmayan, onlarla görüşmek istemeyen, vakit zaman uykusunu düzenleyemeyen, kendi öz bakımını veremeyen hadiseler olabiliyor.” dedi.
Ailelerin, çocukların dijital mecradaki davranışlarını denetim etmemesi durumunda, bağımlılığın çok süratli bir biçimde gelişebileceğini, ailenin ve kişinin denetiminden çıkabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Onur Noyan, “Burada bir davranışın beyinde bağımlılığa yol açması için dopamin dediğimiz bir hormon devreye giriyor. Oyunlarda kazanılan ya da oyunların tetiklediği, salgılanmasına sebep olduğu dopamin, o bireyin tekrar tekrar oyun oynamasına, orada vakit geçirmesine sebep olabiliyor. Artık biz fark ettiğimizde bu davranış bir bağımlılık haline gelmiş olabiliyor.” biçiminde konuştu.
Çocukların dijital mecralarda nasıl vakit geçirdiğini bilmiyorsak, büyük risk altındalar!
Çocuklarda oyun bağımlılığının önlenebilmesi için ekran kullanım müddeti farkındalığının çocuklarda geliştirilmesi gerektiğini söz eden Prof. Dr. Onur Noyan, “Çocukların ekran müddetlerini izlemek ve belli hudutlar koymak değerli. Ebeveyn bu sonları koyup devam ettirdiğinde, çocuk da ahenk sağlayacaktır. Fakat ebeveyn biraz esnek davranıyorsa çocuk da bu sonların aşıldığını bilip ona nazaran davranacaktır.” ihtarında bulundu.
Çocukların oynadığı oyunların içeriklerine hakim olunması gerektiğine de vurgu yapan Prof. Dr. Onur Noyan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Eğer çocukların ne oynadığını, onlara ne bildiri geldiğini ne üzere davranışlara maruz kaldığını bilmiyorsak çocuklar nitekim çok büyük risk altındadır diyebiliriz. Bu hususta kesinlikle ve kesinlikle ailelerin bildiği oyunları oynamalarına müsaade vermek gerekir. Ebeveyn içerik kontrol programlarını kullanmak da çok kıymetli. Zira çocuklar, ailelerinin nezareti dışında riskli alanlara girebilir. Bu ihtimali de göz önünde bulundurarak çocuğun yaş kümesine nazaran kontrol programları seçilmeli ve takip edilmeli. Çocukların VPN ya da diğer uygulamalarla oyunlara girmelerine müsaade verilmemeli.”
“Bir oyunun yasaklanması bağımlılığı azaltmayacak”
Bir oyunun yasaklanmasının ebeveynleri meselelerden kurtarmadığının altını çizen Prof. Dr. Onur Noyan, “Bu risk daima devam edecek. Bizim yapmamız gereken şey hem ebeveynlere hem çocuklara dijital medya okur müellifliği verebilmek. Kimi oyunlar yalnızca oyun değil, içerisinde çok fazla riskli davranış barındırıyor. Çocuklara karşı zorbalık, mobing, isim takmalar, makus davranışlar, cinsel içerikli yazılar, fotoğraflar, iletiler ya da şiddet içeren davranışlara özendiren oyunlar içerebiliyorlar. Bir oyun kapatılsa ya da erişimi engellense bile gerisinden misal içerikli oyunlar gelebilir. Yani bir oyunun yasaklanması bağımlılığı azaltmayacak.” dedi.
Oyunların yasaklanmasının çocukların ve ailelerin farkındalığının artmasını ve toplumun daha dikkatli olmasını sağlayabileceğini lisana getiren Prof. Dr. Onur Noyan, kıymetli olanın ebeveynlerin, çocuklarının neyle ilgilendiğinden, neyle oynadığından haberdar olmaları için çocuklarıyla biraz daha yakın bağ kurmaları olduğunu söyledi.
“Dijitalleşmeyi muhakkak ölçüde, muhakkak müddetlerle hayatımıza sokmalıyız”
“Çocukların, bir nevi hipnoza sebep olan dijital mecralardan uzak kalmalarını sağlamak ebeveynlerin vazifesi olarak duruyor.” diyen Prof. Dr. Onur Noyan, “Dijitalleşmenin olumsuz tesirleri de var yararları da var. O vakit bizim ebeveynler olarak yapmamız gereken, dijitalleşmeyi muhakkak ölçüde ve belli müddetlerle hayatımıza, çocukların hayatına sokmak.” dedi.
Çocukların dijital mecra dışında da hayatlarının olmasına imkan tanınması ve fırsat verilmesi gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Onur Noyan, şöyle devam etti:
“Çocuklarla daima ebeveynlerin oynaması çok mümkün olmayabilir. Çocukların dışarıda oyun oynayacak alanlarının olması, muhakkak bir spor alanına kanalize edilip bu alanda kendilerini geliştirmelerinin sağlanması değerli. Lakin çocukları birden fazla spora, birden fazla ilgi alanı ve hobiye yöneltmek de yanlışsız bir yaklaşım değil. Çocukların ilgi ve yeteneklerine nazaran, uygun alanları bulup çocukları bu alanlara yöneltmek ve bir alanda başarılı olmalarını sağlamak, çocukları dijital mecralardan biraz daha uzak tutacaktır. Şayet biz çocuğu bölük pörçük her alana götürüp bir alanda gelişmelerini sağlayamazsak, çocuğun kendini söz edeceği ve kendini başarılı hissedeceği bir alan olmayacaktır. Bu nedenle en kolay yoldan başarılı olduğu bir oyun oynamayı ve burada yükselmeyi tercih edecektir.
Çocukla kurduğumuz ilgi de çok kıymetli. Çocuklarımızla birebir masada oturmak, yemek yemek, birlikte sohbet etmek, ne olursa olsun ekranları kapatıp sofrada irtibat içerisinde olmayı sağlamak çok değerli.”
Bazı psikiyatrik problemlerin temelinde oyun bağımlılığı olabiliyor!
Prof. Dr. Onur Noyan, oyun bağımlılığı yaşayan çocukların sıkça depresyon, tasa bozukluğu, okul muvaffakiyetinde düşüş, öfke ve davranış sorunları yaşadıklarını belirterek, bu durumların ekseriyetle uzun oyun müddetleriyle alakalı olduğunu gözlemlediklerini söz etti.
Bu noktada aile ile plan yapılması gerektiğini belirten Prof. Dr. Onur Noyan, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Öncelikli olarak oyunu ve oyunla ilişkili olan başka davranışları çocuğun hayatından çıkartıyoruz. Sonrasında eşlik eden öteki psikiyatrik sıkıntıları netleştirerek tanıya uygun ilaç tedavisi ve kesinlikle bir psikoterapi süreci planlıyoruz. Psikoterapi sürecinde kişinin neden oyun oynadığı, oyunda yaşadığı hisler, oyun oynamadığında ortaya çıkacak hislerle nasıl baş edeceği mevzularında tedavi uyguluyoruz.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
