KİMYASAL UNSURLARIN NEDEN OLABİLECEĞİ GÖRME KAYBINA DİKKAT!
İş yerlerinde ya da meskenlerde sıklıkla kullanılan kimyasal unsurların; çamaşır suyu, aseton ve lavabo açıcı üzere paklık hususlarının göze gelmesiyle limbal kök hücre yetmezliği ortaya çıkabiliyor. Bu durumla karşı karşıya kalan kişi gözündeki kornea saydamlığını kaybederek görme yetisini kaybedebiliyor. Kök hücre yetmezliği olan hastalara limbal kök hücre nakli yapılabiliyor. Nakil yapılan göz, tekrar eski görme yetisini kazanabiliyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Göz Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. Nesrin Tutaş Günaydın, kimyasal unsurların göze tesirleri ve korneaya kök hücre nakli hakkında ayrıntılı bilgi verdi.
Limbus, gözün önündeki saydam saat camı üzere olan korneanın dış çerçevesini oluşturan ve kök hücrelerin yerleştiği yerin ismidir. Burada yer alan kök hücreler, kornea yüzeyini oluşturan epitel katmanının yenilenmesini ve korneanın saydam kalmasını sağlamakla vazifelidir. Kök hücreler çeşitli nedenlerle sonradan ziyan görerek işlevlerini kaybedebilir. Günlük hayatta sıklıkla kullanılan kimyasal unsurların göze temas etmesiyle görme kaybı yaşanabilir. Göze temas eden bu kimyasal unsurlar, gözün önündeki saydam saat camı üzere olan korneanın dış yüzeyini oluşturan kök hücrelerin bulunduğu alana hasar verir. Gören sağlıklı göz bu travması sonucunda göremez hale gelebilir. Kök hücrelerin kaybı yahut işlevlerini yerine getirememesinden ötürü şahısta limbal kök hücre yetmezliği görülür. Gelişen teknoloji sayesinde günümüzde uygun hastalara uygulanabilen limbal kök hücre nakli ile saydamlaşan ve görmeyen göz tekrar görme talihini elde edebilmektedir.
Limbal kök hücre nakli ile hasarlı göz tekrar görebiliyor
Limbal kök hücre yetmezliğinin klasik tedavisi son 30 yıldan bu yana yapılmakta olan limbal epitelyal kök hücre naklidir. Bu süreçte şayet kişinin öbür gözü sağlam ise o gözden limbal kök hücreler alınmakta ve hasar almış olan göze nakledilmektedir. Lakin bu prosedürün en değerli dezavantajı sağlam beğenilen oluşan potansiyel kök hücre eksikliği riski nedeniyle sürecin tekrarlanamamasıdır. Bu nedenle 1997’de kültüre edilmiş limbal kök hücre nakli yapılmaya başlanmıştır. Bu yeni prosedürde klâsik prosedürden farklı olarak gözden daha küçük bir doku alınmaktadır. Bu dokudaki kök hücreler âlâ üretim uygulama şartlarını sağlayan laboratuvarlarda çoğaltıldıktan sonra tekrar hastanın gözüne nakledilmektedir. Bu tekniğin en değerli avantajı sağlam gözün tüm kök hücrelerinin riske atılmaması ve muhtaçlık halinde tekrarlanabilmesidir. Laboratuvarların üretim prosedürlerinin teknik ve sarfları nedeniyle bu prosedürün maliyeti yüksek de olsa cerrahinin sonuçları hayli yüz güldürücüdür.
İnsan kaynaklı dokular ahengi artırıyor
Genellikle dünyada kök hücre üretiminde hayvan kaynaklı hususlar kullanılarak üretim yapılabilmektedir. Ülkemizde ise insan kaynaklı doku kültürü üretimini yapabilecek donanımda bir laboratuvar teknolojisinin mevcut olması, Türkiye’nin sıhhatte yaşanan gelişmelerin öncüsü pozisyonunda olduğunun da kıymetli bir göstergesidir. Üretilen kültürün insan kaynaklı olması hastaya birçok avantajı da beraberinde getirmektedir. Transfer edilen dokunun insan kaynaklı olması, hastada alerjik tepkinin gelişme ihtimalini azaltırken, nakledilen dokunun ahengini da artırmaktadır.
Gözlerinizi gözetici tedbirler alın
Bu tedavi sistemi hastanın ömür kalitesini arttırmaktadır. Lakin öncelik, kimyasal hususlar ve paklık casuslarından gözleri korumak olmalıdır. Hem iş ortamında hem de meskende bu çeşit kimyasal hususlar, göz bölgesinden uzak halde uygulanmalı, gözü gözetici ekipmanlardan yararlanarak muhafazalı ve bu hususlar etiketlerindeki talimatlara uygun formda kullanılmalıdır. Şayet bu kimyasal unsurlara maruz kalınırsa göz, bol su ile yıkanmalı ve acil olarak göz doktoruna başvurulmalıdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
