Sağlık için yararlı olan kış çaylarının, alerjik tepkiler, otoimmün hastalıklar, hamilelik, emzirme devri, karaciğer hastalıkları ve ilaç etkileşimleri üzere durumlarda dikkatli tüketilmesi gerektiği vurgulayan uzmanlar, gebelikte birtakım bitkilerin düşük yapma riskini arttırabileceğini söylüyor.
Kış çaylarının, içerdiği bitkisel bileşenlerden ötürü birtakım ilaçlarla etkileşime girerek istenmeyen yan tesirlere neden olabileceğini da anlatan Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Kaman, “Özellikle antikoagülanlar, hipoglisemik ilaçlar, antihipertansif ilaçlar ve sedatif ilaç kullanan şahısların bu bitkisel çayları dikkatli tüketmeleri ve bir sıhhat profesyoneline istişareleri değerlidir.” dedi. Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Kaman, “Yatıştırıcı ve rahatlatıcı özellikleriyle bilinen ıhlamur fazla tüketildiğinde sedasyon, uyuşukluk ve baş dönmesine yol açabilir.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Program Lideri Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Kaman, kışın tüketimi artan kış çaylarını kimlerin tercih etmemesi gerektiğini kıymetlendirdi.
Gebelikte birtakım bitkiler düşük yapma riskini arttırabilir
Kış çaylarının, bilhassa soğuk algınlığı ve grip üzere hastalıkların semptomlarını hafifletmek gayesiyle tercih edilen bitkisel çaylar olduğunu kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Kaman, “Ancak bu çaylar, kimi sıhhat sıkıntıları olan bireyler için sakıncalı olabilir. Mide ve sindirim sistemi sorunu olanlarda bilhassa birtakım bitkilerin çok tüketimi mideyi tahriş edebilir ayrıyeten asidik mide sorunu olan bireylerde yanma hissine yol açabilir. Örneğin kış çayları içinde bulunabilen nane, mide ekşimesi ve asidik reflüyü tetikleyebilir, kekik birtakım mide sorunlarını kötüleştirebilir, mide ülseri yahut gastrit üzere rahatsızlıkları olan bireylerin zencefilden kaçınması tavsiye edilir. Gebelikte kimi bitkiler düşük yapma riskini arttırabilir. Bilhassa mide bulantısını hafifletmek için yaygın kullanımı olan zencefilin yüksek ölçülerde tüketiminin düşük yapma riski oluşturabileceği belirtilmiştir. Ayrıyeten kanama sıkıntıları ve antikoagülan kullanımı olan bireylerde zencefil, tarçın ve kekik üzere bitkilerin çok kullanımı kanın pıhtılaşma süreçlerini etkileyerek kanama bozukluklarını tetikleyebilir.” dedi.
Papatyayı hormona hassas kanser hikayesi olan bireyler dikkatli kullanmalı
Kan basıncı sorunu olan bilhassa de yüksek tansiyonlu şahıslarda kekiğin tansiyon düşürücü ilaçlarla etkileşerek kan basıncını düşürebildiğini lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Kaman, “Tarçın antidiyabetik ilaçlarla etkileşime girerek kan şekerinin çok düşmesine neden olabilir. Bu yüzden şeker hastalığı olan bireylerin tarçın kullanımına dikkat etmeleri ve kan şekeri seviyelerini takip etmeleri kıymetlidir. Ayrıyeten yüksek ölçüde tarçın tüketimi karaciğer üzerinde olumsuz tesirler yaratabilir. Antiviral, antiinflamatuar ve sakinleştirici özelliği ile bilinen papatya ise hormonları etkileyebilecek kimi bileşikler içerebilir, hormona hassas kanser hikayesi olan bireyler dikkatli kullanmalıdır.” diye konuştu.
Ihlamur, birtakım bireylerin alerjik tepki göstermesine yol açabiliyor
Soğuk algınlığına karşı sıklıkla kullanılan ve bağışıklık destekleyici bir bitki olan ekinezyanın kimi bireylerde alerjik tepkilere yahut yan tesirlere yol açabileceğini de söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Kaman, “Otoimmün hastalıklar (örneğin, lupus, romatoid artrit gibi) bulunan bireylerde ekinezya, bağışıklık sistemini daha da aktive edebilir ve bu durum hastalığın alevlenmesine yol açabilir. Çiçek polenlerine hassas bireyler için alerjik tepki riski bulunmaktadır. Örneğin Ihlamur, birtakım bireylerin alerjik tepki göstermesine yol açabilir. Pek çok bitkinin çocuklar üzerindeki tesirleri gereğince araştırılmadığı için dikkatli olunması gerekir.” halinde konuştu. Formun Üstü
Kış çayları birtakım ilaçlarla etkileşime girerek istenmeyen yan tesirlere neden olabiliyor
Kış çaylarının, içerdiği bitkisel bileşenlerden ötürü birtakım ilaçlarla etkileşime girerek istenmeyen yan tesirlere neden olabileceğini da anlatan Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Kaman, şöyle devam etti:
“Zencefil, mürver, kekik, adaçayı, papatya, tarçın ve karanfil üzere bitkilerin yer aldığı kış çayları antikoagülanlar (örneğin warfarin, aspirin, heparin) ve antiplatelet ilaçlarla etkileşime girerek kanın pıhtılaşma düzeneklerini etkileyebilir, kanama riskini arttırabilir. Tarçın, karanfil ve adaçayı üzere bitkiler insülin yahut oral antidiyabetik ilaçlar (örneğin metformin) kullanan bireylerde hipoglisemi riskini artırabilir, kan şekeri seviyelerinin tehlikeli halde düşmesine neden olabilir. Kekik, zencefil ve ıhlamur üzere bitkiler antihipertansif ilaçlarla etkileşime girerek kan basıncını çok derecede düşürebilir. Sakinleştirici ve uyku verici özelliklere sahip ıhlamur ve papatya benzodiazepinler (örneğin diazepam, lorazepam), barbitüratlar ve uyku ilaçları üzere sedatif ilaçlarla etkileşime girerek çok sedasyon, baş dönmesi ve uyku hali yaratabilir.”
Tansiyon ilacı kullananlar bitkisel çayları dikkatli tüketmeli
Bazı bitkilerin bilhassa tarçın ve kekiğin serotonin düzeylerini etkileyebildiğini bu nedenle antidepresan ilaçlarla birlikte kullanımına dikkat edilmesi gerektiğini de anlatan Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Kaman, “Antiinflamatuar ve antivirütik özelliklere sahip meyan kökü, hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçlarla etkileşime girebilir. Soğuk algınlığı, boğaz ağrıları ve sindirim sorunları üzere sıkıntıların tedavisinde sıklıkla tercih edilen ferahlatıcı ve antimikrobiyal özelliklere sahip bir bitki olan nane mide asidini artırabilir ve bu da bilhassa antiasit ilaçlar kullanan şahıslar için sorun oluşturabilir. Ekinezya ve mürver üzere kimi bitkiler, bağışıklık sistemini uyararak, bağışıklık baskılayıcı ilaçlarla (örneğin steroidler yahut immünosupresifler) etkileşime girerek tedavi aktifliğini azaltabilir. Bilhassa antikoagülanlar, hipoglisemik ilaçlar, antihipertansif ilaçlar ve sedatif ilaç kullanan bireylerin bu bitkisel çayları dikkatli tüketmeleri ve bir sıhhat profesyoneline müracaatları değerlidir.” dedi.
Hamilelerde düşük ve erken doğuma neden olabiliyor
Hamilelik ve emzirme devrinin anne ve bebek sıhhati açısından çok hassas bir devir olduğunu tabir eden Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Kaman, “Hamilelikte mide bulantıları için yaygın kullanımı olan zencefilin fazla tüketiminin düşük riski yahut erken doğum üzere olumsuz sonuçlarla ilişkilendirilebileceği bildirilmektedir. Ayrıyeten kanama riskini arttırabileceğinden zencefilin çok (günlük 1 gramdan fazla) kullanımı tavsiye edilmez. Emziren annelerde zencefilin çok ölçüde tüketiminin bebeğin sindirim sistemini etkileyebileceği ve kolik üzere mide sorunları yaratabileceği için dikkatli kullanılması önerilmektedir. Tarçın, içeriğinde bulunan kumarinden ötürü yüksek dozda kullanıldığında rahim kasılmalarını tetikleyebilir bu da düşük yahut erken doğum riski oluşturabilir. Emzirme periyodunda ise tarçının çok kullanımı bebeğin sindirim sistemini etkileyebilir ve kimi alerjik tepkilere yol açabilir. Kekik ve adaçayı da hamilelikte hudutlu kullanılması gereken bitkilerdendir. Tarçın üzere rahim kasılmalarını artırabilir ve bu durum hamilelikte erken doğuma yol açabilir.” biçiminde konuştu.
Ginsengin kan basıncını yükseltebildiği biliniyor
Bazı bitkilerin, kalp sıhhati üzerinde olumsuz tesirler yaratarak tansiyon üzerinde değişikliklere neden olabildiğini söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Kaman, şöyle devam etti:
“Bu cins bitkilerin bulunduğu çaylar, çoklukla kan basıncını düşüren yahut artıran özelliklere sahip olabilir bu da kullanılan ilaçların biyoyararlılığını ve hasebiyle tedavi süreçlerini etkileyebilir. Ayrıyeten bitkisel çaylar antihipertansif ilaçlar, antikoagülan yahut kardiyak ilaçlarla etkileşime girerek önemli yan tesirlere neden olabilir. Hipertansiyon tedavisi gören bireylerde kekik ve zencefil antihipertansif ilaçlarla etkileşerek kan basıncını çok formda düşürerek tansiyon düşüklüğüne yol açabilir. Kan dolanımını artırıcı özelliklere sahip olan biberiye de antihipertansif ilaçlarla birleştiğinde çok düşük kan basıncına yol açabilir ve kardiyovasküler hastalıklar için birtakım riskler oluşturabilir. Güç arttırıcı ve bağışıklık sistemini güçlendirici özellikleriyle bilinen ginsengin birtakım çalışmalara nazaran kan basıncını yükseltebildiği ve hipertansiyon hastalarında önemli riskler oluşturabileceği sunulmaktadır. Hipertansiyon yahut kalp hastalığı bulunan bireylerin, rastgele bir bitkisel çayı nizamlı olarak kullanmadan evvel tabiplerine müracaatları çok değerlidir.”
Ihlamurun fazlası baş dönmesine neden oluyor
Zencefil, kekik ve tarçın üzere bitkilerin çok tüketiminin mide bulantısı, ishal ve karın ağrısı üzere mide ve sindirim sorunlarına neden olabildiğini, tarçının, kimi bireylerde gastrit yahut ülser üzere mide sorunlarını tetikleyebildiğini söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Kaman, “Yatıştırıcı ve rahatlatıcı özellikleriyle bilinen ıhlamur fazla tüketildiğinde sedasyon, uyuşukluk ve baş dönmesine yol açabilir. Bu durum dikkat gerektiren işlerde riskli olabilir. Metabolizmayı hızlandırıcı ve anti-inflamatuar özelliklere sahip tarçın içerdiği kumarin hususundan ötürü yüksek dozda alındığında karaciğer toksisitesine yol açarak karaciğer işlevlerini bozabilir. Sindirim sistemi sıkıntılarına uygun gelen bir bitki olan rezene östrojen gibisi bileşikler içerdiği için çok ölçüde alındığında hormonal dengeyi bozabilir. Bu, bilhassa hormon hassas kanser (örneğin göğüs kanseri) geçmişi olan şahıslar için risk oluşturabilir. Ve tüm bu bitkilerin yüksek dozlarda kullanımı içerdiği etken unsurlara çok hassaslık geliştirerek bağışıklık sistemimizi olumsuz etkileyebilir.” halinde kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
