KRONİK BÖBREK HASTALIĞININ 5 NEDENİNE DİKKAT!
Kronik böbrek hastalığı (KBH) ya da halk ortasında böbrek yetmezliği olarak bilinen rahatsızlık, böbreklerin vakit içinde fonksiyonunu kaybetmesi yahut fonksiyonunun azalması durumunda meydana gelen bir sıhhat sorunu halinde tabir ediliyor. Kronik böbrek hastalığı yavaş ve semptomlar belirginleşmeden ilerleyebiliyor. Altta yatan nedene bağlı olarak hastalığın ilerlemesi ile birlikte böbreklerde yetmezlik meydana geliyor. Kronik böbrek yetmezliği tedavisi hastalığın durumuna bağlı olarak bireye özel planlanıyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Nefroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Gökhan Pak, kronik böbrek hastalığı ve şimdiki tedavi seçenekleri hakkında bilgi verdi.
Hastalık, böbrek işlevlerinin kaybı ile ileri evrede ortaya çıkıyor
Kronik böbrek hastalığı, çoğunlukla erken periyotlarda neredeyse belirti vermeyen ve böbrek işlevlerinin kaybedilmesi ile ileri evrelerde ortaya çıkan bir hastalık olarak bilinmektedir. Hastalığın belirtileri her hastada farklı olmakla bir arada bir dizi nedenle ortaya çıkabilmektedir. Kimi yaygın nedenler aşağıdaki üzeredir:
- Diyabet: Diyabet, yüksek kan şekeri düzeyleri nedeniyle böbrek hasarına yol açabilmektedir. Böbrekler, kanı temizleyerek fazla şeker ve atıkları bedenden uzaklaştırmakla vazifelidir. Fakat daima yüksek kan şekeri, böbreklerin bu fonksiyonunu yerine getirememesine neden olabilmektedir.
- Yüksek tansiyon: Yüksek tansiyon (hipertansiyon), böbrek dokusuna ziyan vererek böbreklerde damarların daralmasına da yol açabilmektedir. Bu da böbrek işlevlerinin vakitle azalmasına neden olabilmektedir.
- Aile geçmişi: Aile geçmişi, kronik böbrek hastalığının riskini artırabilmektedir. Şayet ailenizde KBH hikayesi varsa, bu hastalığa yakalanma olasılığınız başka hastalara kıyasla daha yüksektir.
- İlaçlar: Belirli ilaçlar böbreklere ziyan verebilmektedir. Bilhassa kronik ağrı yahut romatizma tedavisinde kullanılan birtakım ilaçlar böbrekler üzerinde olumsuz tesirlere neden olabilmektedir. Bu durum böbreklerin işlevlerini bozarak fonksiyonunu yerine getirememesine neden olabilir.
- Otoimmün hastalıklar: Bazı otoimmün (bağışıklık sistemi ile ilgili) hastalıklar bedenin kendi böbrek dokusuna saldırmasına neden olabilmektedir.
Tedavi seçenekleri hastaya nazaran değişiklik gösteriyor
Kronik böbrek hastalığının tedavi seçenekleri; hastalığın evresi, nedenleri ve ferdî duruma bağlı olarak değişebilmektedir. Tedavi seçeneklerinin kimileri şunlardır:
- Diyet ve Hayat Şekli Değişiklikleri
Sağlıklı bir hayat biçimi benimsemek, KBH’nin ilerlemesini yavaşlatabilmektedir. Düşük tuzlu, düşük proteinli bir diyet, tansiyonu denetim altına alabilmenin yanı sıra böbrekleri de koruyabilmektedir.
- İlaçlar
Bazı ilaçlar, böbrek hasarını yavaşlatabilmekte yahut semptomları hafifletebilmektedir. Bilhassa de kişinin tansiyon ve diyabet takibi için ilaçları kullanması hayli değerlidir.
- Diyaliz
Diyaliz, kanı temizlemek ve bedendeki fazla sıvıyı uzaklaştırmak için kullanılan bir tedavidir. Böbrek işlevleri çok azaldığında yahut büsbütün kaybolduğunda, diyaliz tedavisi gerekebilmektedir.
- Böbrek Nakli
İleri evrelerde, böbrek nakli bir seçenek olarak karşımıza çıkmaktadır. Sağlıklı bir donörden alınan böbrek, hastanın ömür kalitesini kıymetli ölçüde artırabilmektedir.
Organ nakli en faal tedavi biçimi olarak karşımıza çıkıyor
Kronik böbrek yetmezliğinin idaresi ve tedavisi, erken teşhis ve nizamlı tıbbi takip ile daha tesirli hale gelebilmektedir. Riski azaltmak ve hastalığın ilerlemesini önlemek için nizamlı tıbbi denetimler, sağlıklı bir ömür şekli ve uygun ilaç tedavisi hayli kıymetlidir. Kronik böbrek yetmezliği gelişen hastalarda organ nakli her vakit en aktif tedavi seçeneklerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Uygun hasta seçimi sonrasında yapılan böbrek naklinin hastaya sunduğu avantajlar ise şu halde sıralanabilir:
- Yüksek ömür kalitesi: Hemodiyaliz sürecinde, haftada birkaç defa uzun müddetli tedavi oturumları olması sebebiyle hastalar fizikî ve duygusal olarak zorlanabilmektedir. Böbrek nakli yapıldığında, hastaların diyaliz oturumlarına muhtaçlıkları ortadan kalkar ve günlük hayatlarına geri dönmeleri kolaylaşır.
- Etkin kan temizleme: Böbrek nakli, sağlıklı bir böbreğin hasta şahsa nakledilmesi manasına gelir, bu da bedendeki ziyanlı atıkların daha tesirli bir biçimde temizlenmesini sağlar. Böylece bedendeki atıkların daha doğal bir biçimde temizlenmesini mümkün kılar.
- Azalan komplikasyon riski: Böbrek nakli ile birlikte sistemli tedavinin getirdiği enfeksiyonlar, kan pıhtılaşması yahut damar sorunları üzere komplikasyonlar ortadan kalkabilmektedir.
- Uzun hayat beklentisi: Böbrek nakli, uzun vadeli daha yeterli sonuçlar elde etme mümkünlüğünü artırabilmektedir.
- Daha az diyet kısıtlaması: Böbrek nakli sonrası katı beslenme kısıtlamaları çoklukla daha azdır. Bu da hastaların daha esnek bir ömür usulü sürdürebilmelerine imkan tanımaktadır.
Böbrek nakli sonrası bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar alınması gerekmektedir. Her hasta için en uygun tedavi seçeneği, kişinin özel durumlarına bağlı olarak değişebilmektedir. Her hasta benzersizdir ve tedavi seçimi, hekimlerle yapılacak kapsamlı bir kıymetlendirme sonucunda belirlenmelidir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
