Üretken yapay zeka (GenAI) artık hayatımızın bir modülü ve yerini her geçen gün daha da sağlamlaştırıyor. Dünyanın dört bir yanındaki kuruluşlar bu teknolojiyi heyecanla kullanıyor ve yatırım yapıyor. Pekala GenAI kullanımında hangi bölgeler ve ülkeler başı çekiyor? SAS’ın Coleman Parkes Research Ltd. ile yaptırdığı yeni global araştırmaya nazaran Çin bu mevzuda başkan pozisyonda. Çin’deki iş dünyası karar vericileri, kuruluşlarının %83’ünün bu teknolojiyi kullandığını bildiriyor. Bu oran Birleşik Krallık (%70), Amerika Birleşik Devletleri (%65) ve Avustralya’dan (%63) daha fazla. Lakin Amerika Birleşik Devletleri’ndeki kuruluşlar, Çin’deki %19 ve Birleşik Krallık’taki %11’lik oranlara kıyasla olgunluk ve GenAI teknolojilerini tam olarak uygulama açısından %24 ile önde yer alıyor.
Peki bunlar yapay zeka ve GenAI’ın global ekonomik tesiri açısından ne manaya geliyor? McKinsey, 2023 raporunda GenAI’ın çeşitli kullanım durumlarında yıllık 2,6 trilyon ila 4,4 trilyon dolara muadil bir katkı sağlayabileceğini varsayım ediyor. Bu, Birleşik Krallık’ın 2021’deki GSYİH’sinin büsbütün karşılaştırılabilecek bir sayı. Kelam konusu tesir, yapay zekanın genel tesirini %15 ila %40 oranında artıracak.
İşin ekonomik sonuçlarını göz önünde bulunduran SAS ve Coleman Parkes, değerli global pazarlarda 1.600 karar vericiyi hedefledi. İştirakçiler bankacılık, sigorta, kamu dalı, ömür bilimleri, sıhhat hizmetleri, telekomünikasyon, üretim, perakende, güç ve kamu hizmetleri ve profesyonel hizmetler üzere çeşitli dallarda çalışıyordu. Ankete katılan en küçük kuruluşlar 500-999 kişilik işgücüne sahipken, en büyükleri 10 binden fazla çalışana sahipti.
Coleman Parkes Genel Müdürü Stephen Saw, “Çin GenAI benimseme oranlarında önder olsa da bu daha yüksek benimseme, mutlak tesirli uygulama yahut daha uygun getiri manasına gelmiyor” dedi. “ABD, Çin’deki %19’luk orana kıyasla GenAI’ı tam olarak uygulayan kurum oranında %24 ile yarışta öne geçiyor.”
Küresel bölgeler GenAI ile ilerliyor
Ankette, farklı bölgelerin GenAI’ı manalı formlarda lakin farklı oranlarda benimsemeye başladığını gösteren sonuçlar öne çıkıyor.
SAS CTO’su Bryan Harris, şunları söyledi: “Her yeni teknolojide, kuruluşların gerçek dünyadaki uygulamaların karmaşıklığını anlamak için bir keşif kademesinden geçmesi, illüzyonu gerçeklikten ayırması gerekir. Üretken yapay zeka ile bu noktaya ulaştık. Hype döngüsünden çıktığımız noktada, GenAI’dan tekrarlanabilir ve muteber iş sonuçları elde etmemiz ve bunları emele yönelik olarak uygulamamız kelam konusu.”
Bölgeler, üretken yapay zekayı kuruluşlarının süreçlerinde tam olarak kullanma ve uygulama konusunda ne durumda?
Kuzey Amerika, kuruluşların süreçlerinde üretken yapay zekayı tam olarak kullanma ve uygulama konusunda %20 ile en yüksek orana sahip bölge olarak karşımıza çıkıyor. Bunu %10 ile Asya-Pasifik (APAC) bölgesi takip ederken, Latin Amerika (LATAM) %8 ile üçüncü sırada yer alıyor. Kuzey Avrupa ise %7 oranında üretken yapay zekayı benimsemiş durumda ve bu oran Güney Batı ve Doğu Avrupa bölgeleri için de tıpkı oranda seyrediyor.
Hangi bölgeler GenAI kullanım siyasetlerini uygulamaya koydu?
Asya-Pasifik (APAC) bölgesi, %71 ile GenAI (üretken yapay zeka) kullanım siyasetlerini uygulamaya koymada en yüksek orana sahip. Bunu %63 ile Kuzey Amerika, %60 ile Güney Batı ve Doğu Avrupa, %58 ile Kuzey Avrupa ve %52 ile Latin Amerika (LATAM) takip ediyor.
Önümüzdeki mali yılda GenAI’a yatırım yapmayı planlayanların ne ölçüde özel bir bütçesi var?
Önümüzdeki mali yılda GenAI’a yatırım yapmayı planlayanların özel bir bütçeye sahip olma oranlarına bakıldığında, Asya-Pasifik (APAC) bölgesi %94 ile en yüksek orana sahip. Bunu %91 ile Kuzey Avrupa ve Güney Batı ve Doğu Avrupa izliyor. Kuzey Amerika %89 ile dördüncü sırada yer alırken, Latin Amerika (LATAM) %84 ile beşinci sırada yer alıyor.
Not: Kuzey Amerika, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’yı; LATAM Brezilya ve Meksika’yı; Kuzey Avrupa Birleşik Krallık/İrlanda, İsveç, Norveç, Finlandiya ve Danimarka’yı; Güney Batı ve Doğu Avrupa Fransa, Almanya, İtalya, Benelüks, İspanya ve Polonya’yı; APAC ise Avustralya, Çin, Japonya ve Birleşik Arap Emirlikleri/Suudi Arabistan’ı kapsamaktadır.
Sektörler ve fonksiyonel kısımlar GenAI’ı değişen oranlarda benimsiyor
Alchemy Crew CEO’su ve Teşebbüs Ortağı Sabine VanderLinden, GenAI’a yatırım yapan bölümlerde büyük bir potansiyel öngörüyor. VanderLinden, “İş dünyasının geleceği üretken yapay zeka tarafından yine şekillendiriliyor. GenAI’ın iş süreçlerine entegrasyonu – pazarlamada dinamik profillemeden hassas hasar sigortasına kadar – verimlilik, şahsileştirme ve stratejik öngörü için eşsiz fırsatlar sunuyor. Bu teknolojiyi benimsemek, son derece bilinmeyen ve öngörülemez bir rekabet piyasasında bir adım önde olmak için şart” diyor.
Veriler sektörel segmentlerine ayrıldığında, bankacılık ve sigortacılığın GenAI’ı çeşitli ölçütlerde günlük iş operasyonlarına dahil etme açısından öteki kesimlere liderlik ettiğini gösteriyor. Bu bulgulardan öne çıkanlar aşağıda yer alıyor:
Belirli bölümler GenAI’ı tam olarak uyarlama yahut sistemli iş süreçlerine tam olarak uygulama açısından nasıl sıralanıyor?
GenAI’ı tam olarak uyarlama yahut tertipli iş süreçlerine tam olarak uygulama açısından kesimler şöyle sıralanıyor: Bankacılık kesimi %17 ile en yüksek orana sahip bunu %15 ile telekomünikasyon bölümü takip ederken, sigorta, ömür bilimleri ve profesyonel hizmetler dalları %11 perakende kesimi %10 kamu bölümü ve sıhhat hizmetleri %9, üretim kesimi %7, güç ve kamu hizmetleri kesimi %6 olarak sıralanıyor.
Hangi kesimler GenAI’ı günlük olarak bir dereceye kadar kullandıklarını belirtiyor?
GenAI’ı günlük olarak bir dereceye kadar kullandıklarını belirten bölümler ortasında telekomünikasyon kesimi %29 ile en yüksek orana sahip. Bunu %27 ile perakende kesimi takip ederken, bankacılık ve profesyonel hizmetler bölümleri %23, sigorta kesimi %22, hayat bilimleri %19, sıhhat hizmetleri ve güç ve kamu hizmetleri dalları ise %17, üretim kesimi %16, kamu dalı %13 orana sahip olarak karşımıza çıkıyor.
Kurumların içinde hangi departmanlar GenAI kullanıyor yahut kullanmayı planlıyor?
Kurumlar içinde GenAI kullanımı yahut kullanım planları açısından en yüksek orana sahip departmanlar satış (%86) ve pazarlama (%85) departmanları. Bunu %81 ile BT (Bilgi Teknolojileri) departmanı takip ederken, finans ve üretim departmanları %75 oranında GenAI kullanıyor yahut kullanmayı planlıyor.
Erken benimseyenler GenAI’ı kullanma ve uygulama konusunda pek çok mahzurla karşılaşıyor
Kurumların GenAI’ı rutin kullanıma sokarken karşılaştıkları zorluklar listesinde 1 numarada net bir GenAI stratejisinin olmaması yer alıyor.
Ankete katılan önderlerin sırf %9’u kurumlarının GenAI’ı benimseme sürecine son derece aşina olduklarını belirtiyor. Kuruluşları GenAI’ı tam olarak uygulamaya koymuş olan iştirakçilerin sırf %25’i kuruluşlarının GenAI’ı benimseme stratejisine son derece aşina olduklarını söylüyor. Teknoloji yatırım kararlarından sorumlu karar vericiler bile – benimseme eğrisinin ilerisinde olan kuruluşlar da dahil olmak üzere – yapay zekaya aşina değiller.
Genel olarak 10 üst seviye teknoloji karar vericisinden 9’u GenAI’ı ve iş süreçlerini etkileme potansiyelini tam olarak anlamadıklarını kabul ediyor. CIO’lar %45 ile kuruluşlarının yapay zekayı benimseme stratejisini anlayan yöneticiler ortasında başı çekiyor. Lakin Teknoloji Başkanlarının (CTO) sırf %36’sı tam olarak bilgi sahibi olduklarını söylüyor.
Ancak bu anlayış boşluğuna karşın, birçok kuruluş (%75) önümüzdeki mali yılda GenAI’a yatırım yapmak için bütçe ayırdığını söylüyor.
Kuruluşların karşılaştığı başka zorluklar şunlar:
- Veri
Kuruluşlar GenAI’ı benimsedikçe, büyük lisan modellerini (LLM’ler) geliştirmek için kâfi bilgiye sahip olmadıklarını fark ediyorlar. Ayrıyeten, devreye alma sürecine girdiklerinde, yapay zekayı başarılı bir biçimde uygulamak için uygun araçlardan mahrum olduklarını da fark ediyorlar. Kurumların BT başkanları en çok bilgi kapalılığı (%76) ve data güvenliği (%75) konusunda kaygı duyuyor.
- Regülasyon
Kuruluşların sadece onda biri, gelecek yapay zeka düzenlemelerine uymaya tam olarak hazır olduklarını söylüyor. Tam olarak uygulamaya geçen kuruluşların üçte biri regülasyonlara uyabileceklerine inanıyor. Yalnızca %7’si GenAI yönetişimi konusunda yüksek seviyede eğitim veriyor ve sadece %5’i LLM’lerdeki önyargı ve zımnilik risklerini ölçmek için muteber bir sisteme sahip.
Engeller olsa da, teknolojiyi erken benimseyenlerin kimileri şimdiden manalı yararlar elde etti bile: %89’u çalışan tecrübesinin ve memnuniyetinin arttığını, %82’si operasyonel maliyetlerden tasarruf ettiklerini ve %82’si müşteriyi elde tutma oranının arttığını belirtiyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
