Türk kuru meyve kesimi, üretim ve ihracatında dünya başkanı olduğu klâsik ihraç eserleri çekirdeksiz kuru üzüm, kuru incir ve kuru kayısı ihracatının sürdürülebilir bir halde arttırılması için Tarım Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Oda ve Borsalar, Araştırma Enstitüleri, Vilayet Tarım ve Orman Müdürlükleri temsilcilerinden 120’den fazla iştirakçinin ağır iştiraki ile “Kuru Meyve Çalıştayı”nda bir ortaya geldi. Kuru meyve bölümü 2024 ihracat gayeleri için stratejilerini belirledi.
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Mehmet Ali Işık, “Kuru meyve bölümü olarak 2023 yılında 483 bin tonluk ihracatımız karşılığında ülkemize 1,6 milyar dolar ihracat geliri elde ettik ve üretim ve ihracatta dünya liderliğimizi 2023 yılında da koruduk. 2023 yılı toplam ihracatımızın 1,14 milyar dolarlık kısmı, çekirdeksiz kuru üzüm, kuru incir ve kuru kayısı ihracatından elde edildi. Çekirdeksiz kuru üzüm ihracatının toplam ihracatımızdaki hissesi yüzde 29, kuru kayısının yüzde 25 ve kuru incirin de yüzde 17 olmuştur. En büyük ihraç pazarımız olan Avrupa ülkelerinin kuru meyve ihracatımızdaki pazar hissesi %62 olarak gerçekleşirken, Japonya, ABD, Çin ve Brezilya üzere pazarlara yapılan ihracatımız da artış göstermiştir.” dedi.
2024 yılına da başarılı bir giriş yaptık
Başkan Işık, “Türkiye kuru meyve ihracatının %60’lık kısmı Birliğimizden yapılmaktadır. 2023 yılında yaklaşık 960 milyon dolarlık kuru meyve ihracatı gerçekleştirilmiştir. 2024 yılına da başarılı bir giriş yaptık. 25 günlük süreçte ihracatımız yüzde 37’lik artışla 50 milyon dolardan 69 milyon dolara yükseldi. Son 1 yıllık devirde ihracatımız 978 milyon dolara ulaştı. 2024 yılı sonunda Ege Bölgesi olarak amacımız 1,1 milyar dolar ihracat düzeyine ulaşmak olacak. Türkiye genelinde amacımızı ise 1,8 milyar dolar olarak belirledik. Türkiye dünya kuru üzüm ihracatının yüzde 32’sini tek başına gerçekleştiriyor. 2023 yılında 255 bin tonluk üzüm ihracatı karşılığında bir evvelki yıla nazaran %8 artışla 465 milyon dolarlık gelir elde etmiştir.” diye konuştu.
Avrupa Birliği nezdinde lobi faaliyetleri yürüttük
Mehmet Ali Işık, “Kuru incir Türkiye’nin itibar eserlerinden biri olan, tüm semavi dinlerde kutsal meyve olarak kabul edilen kuru incir 70.328 tonluk ihracat karşılığında 2023 yılında bir evvelki yıla nazaran %11’lik bir artışla 271 milyon dolarlık bir gelir elde edilmiştir. Türkiye’nin kuru kayısı ihracat ölçüsü ise bir evvelki yıla nazaran %7 azalarak 71 bin ton olarak gerçekleşse de ihracat gelirimiz yüzde 1’lik artışla 405 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2023 yılında eserlerimizin üretim ölçüsünün ve kalitesinin arttırılması için ilgili Bakanlıklarımızla yakın iş birliği halinde çalışılmış, üyelerimizin hem yurtiçinde hem de yurtdışında yaşadıkları meselelere tahlil bulunması için Bakanlıklarımız, üyesi olduğumuz memleketler arası örgütler ve Avrupa Birliği nezdinde lobi faaliyetleri yürüttük.” dedi.
Turkish Dried Fruits URGE projemizi başlattık
Hem ulusal hem de milletlerarası platformlarda, FRUCOM gözlemci üyesi ve INC üzere üyesi oldukları kuruluşlarla çalışmalarına devam ettiklerini söyleyen Lider Işık kelamlarına şöyle devam etti:
“Ekim ayında Brüksel’de düzenlenen FRUCOM toplantısına, Kasım ayında da Hamburg Borsası tarafından düzenlenen European Trade Meeting’e Birliğimizi temsilen katıldık. Geride bıraktığımız yılda, Turkish Dried Fruits URGE projemizi başlattık, yeniden Çin, Hindistan ve Rusya’da yürütmeyi planladığımız Turquality projemiz için Ticaret Bakanlığımıza müracaatta bulunduk. Üniversiteler ve Araştırma Enstitüleri ile iş birliği içinde yeni projeler geliştirdik, hem teknik hem de finansal açından proje/araştırma takviyeleri vererek araştırma geliştirme faaliyetlerine takviyede bulunduk. Uzun yıllardır yürütülen projelerimize ek olarak suyun yine kazanımı projemizi tamamladık, 2018 yılında kurduğumuz ve tüm paydaşların bir ortaya geldiği Üzüm, İncir, Kayısı ve Organik Eserler Komitelerimizin çalışmalarına devam ettik.”
Sürdürülebilirlik ekseninde var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz
Mehmet Ali Işık, Ağustos ayında Çin’de düzenlenen China Tree Nut Konferansına davetli olarak katılarak, Türkiye ismine bir sunum ve tanıtım faaliyetleri düzenlediklerini vurguladı.
“Ekim ayında ise farklı ülkelerden temsilcilerin katıldığı 63. Milletlerarası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üreticileri Konferansını düzenledik. 2023 yılında çıkardığımız derslerin başında değişimin kaçınılmaz olduğu, tüketici tercihlerinin ve beklentilerinin değiştiği ve buna paralel olarak iş yapış biçimlerimizin ve anlayışımızın da değişmesi gerektiği, yeni beklentilere karşılık verebilmek için şeffaf, irtibata açık yapılara gereksinim olduğu ve yaptığımız her işin sürdürülebilir olması gerektiği yer alıyor. Bu çerçevede, 2018 yılında kurduğumuz ve tüm paydaşların bir ortaya geldiği Üzüm, İncir, Kayısı ve Organik Eserler Komitelerimiz ile Bilim, Teknoloji ve İktisat Konseyimiz 2024 yılında da faaliyetlerine devam edecek ve ihracatımızı arttırmak ve yaşanan meselelerimize süratli tahlil bulabilmek maksadıyla sürdürülebilirlik ekseninde var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz.”
Başkan Işık, “Kuru meyve dalı olarak 2024 yılı için öncelikli amacımızın sürdürülebilir üretim ve ihracat artışı sağlamak olduğunu söylemek istiyorum. Bu amacımıza ulaşmak için üreticilerimiz, ihracatçılarımız, Bakanlıklarımız, Üniversitelerimiz ve milletlerarası paydaşlarımızla çalışmalarımıza devam edeceğiz. Tanıtım projelerimizle bölümümüzü ve eserlerimizin ihracatını arttırmaya, yaşanan sıkıntılarımıza tahlil bulmaya çalışacağız.” diye konuştu.
Bilinçli tarım yapılması gerekiyor
Türkiye Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçı Birlikleri Bölüm Şurası Lideri Osman Öz, “Ürününüz kaliteliyse her yere pazarlarsınız. Kalite üretimden, bahçeden başlar. Kimi eserlerde bilhassa incirde kaliteyi göz arkası ediyoruz. Kayısıda kalite güzelleşmeye gidiyor. Yeni eserler yaratarak Ar-Ge yaparak ilerlemeliyiz. Almanya pazarında pestisit yüzünden Türk üzümü yavaş yavaş tesirini kaybetti. İlaç sayısını sınırlamamız gerekiyor. Üzümün belirli başlı 6-7 tane hastalığı vardır. Bu hastalıkları önlemek için kullanılacak 20-25 tane ilaç var. Herkese lisans verilmemeli. Tarım Bakanlığımız bu hususun üstüne düşmeli. Bizim en büyük problemimiz ilaç. Çinliler Avrupa’dan bile daha kaliteli mal alıyor. İlaçlar makul prosedürlerde satılmalı ve ilaçların sayısı aza indirilmeli. İlaç konusu bizim eserlerimizin geleceğini etkiliyor. Şuurlu tarım yapılması gerekiyor.” dedi.
Dünya genelinde kuru meyve ve kabuklu meyvelerin en üst istişare platformu Memleketler arası Kuru ve Kabuklu Meyveler Kongresi (International Nut and Dried Fruit Council-INC) hakkında bilgi veren Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği İdare Şurası Üyesi ve INC Büyükelçisi Ahmet Bilge Göksan, “Her sene kongreye Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği İdare Kurulunca güçlü bir iştirak ve temsiliyet gerçekleştiriyoruz. Meslektaşlarım INC’ye üye olmalı, faal iştirak göstermeliyiz. INC nezdindeki teşebbüslerle Hindistan’a kuru meyve ithalatı konusunda başarılı olundu. Hükümetlere tesiri olan bir tertip. Türkiye kuru incir, kuru kayısı ve çekirdeksiz kuru üzümde yükü olan bir ülke. INC’yi gerimize alıp ilerlemeye çalışıyoruz. Bölümün en kıymetli platformlarından biri.” dedi.
TİM İdare Konseyi Üyesi ve Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği İdare Şurası Üyesi Birol Celep, “Türkiye İhracatçılar Meclisi, ülkemiz ihracatçılarını ulusal ve milletlerarası arenada temsil etmek, pazar alanlarımızı genişletmek ve ihracat kapasitemizi arttırmak ismine faaliyetlerini sürdürüyor. Bu sene 42 ülkeye ticaret heyeti gerçekleştireceğiz. TİM Tarım Heyeti ve TİM Gastronomi olarak Türk besin bölümünün bir bütün olarak tanıtılması ve Türk eserlerinin itibarının arttırılması emeliyle proje oluşturmayı hedeflemekteyiz. Bakanlık nezdinde görüşmeler gerçekleştiriyoruz. Şu anda üzüm fiyatları 3 bin dolar düzeylerinde. Bu eserin arz talebiyle alakalı. Güney Afrika’da 2 bin 500 dolar bandında olan üzümde Türk üzümünün 3 bin dolar düzeyinde olması çok onur verici. Kayısı ile incir de bizim itibar eserimiz. Onlarda 9-10 dolar düzeylerine çıkıyor. Ortak akıl ile istişare, birlik beraberlik ve katma kıymetli üretim ile ülkemiz dalımız çok daha uygun yerlere gelecektir.” dedi.
Çalıştayda kelam alan İzmir Tarım ve Orman Vilayet Müdürü Mustafa Şahin kuru meyve bölümünde başarılı olmak için planlı üretimin çok değerli olduğunun altını çizdi.
Kuru meyve bölümünde İzmir’in üreten, ürettiğini işleyen ve işlediğini ihraç eden bir kimliğe sahip olduğunun altını çizen Şahin, “Türkiye’de kuru meyvenin lokomotifi ve çıkış kapısı İzmir. Bundan sonraki süreçte kuru meyveye daha fazla katma kıymet koymalıyız. İhracatçılarımız son yıllarda Amerika’dan Avustralya’ya, Yeni Zelanda’dan Afrika’ya dünyanın her noktasına ihracat yapar hale geldi. Eserlerimizin azamî ihracat sayılarına ulaşmasını hedeflemeliyiz. Mandalinayı geçen sene taze olarak katma kıymete dönüştüremedik, kurutarak iktisada kazandırabilmeliyiz, kurutarak ihraç etmenin yollarını bulmalıyız. Kuru meyvede yalnızca üzüm incir ve kayısıya ağırlaşmak yerine eser çeşitliliğini de artırmalıyız” diye konuştu.
Aydın Tarım ve Orman Vilayet Müdürü İbrahim Altıntaş, 240 bin ton taze incir üretildiğini, kuru incir üretiminin 70 bin ton olduğunu ihracatının 300 milyon dolara ulaştığını, kuru incir ihracatının kaliteli ve besin güvenliğine uyumlu formda devam etmesi için Tarım ve Orman Bakanlığı olarak ağır mesai verdiklerini lisana getirdi. Altıntaş, “Kuru incirde kaliteyi sağlamak için ihracatçılarımızın kerevet, ilek torbası ve öbür takviyeleri çok değerli bu takviyelerin artarak sürmesini bekliyoruz Aydında üretilen kuru incirin yüzde 30’u organik.” diye konuştu.
Malatya Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğüne Osman Akar da sürdürülebilir tarıma vurgu yaptı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
