Gruplar, hem köylerin kendi dokusuna uygun halde korunup kalkınması için aksiyon planı oluşturacak, hem saha çeşitlerinde öncelikli sıkıntıları tahlile kavuşturacak, hem de yapılaşma baskısı ve rant üzere tehditlere karşı tedbir alınmasını sağlayacak.
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay’ın göreve gelir gelmez kırsalın topyekûn kalkınması ve korunması için kurduğu Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı, planlama sürecinin akabinde alanda çalışmalara başladı. Kent merkezinin dışında kalan 19 ilçede çalışma başlatan Kırsal Hizmetler Dairesi, ilçe belediyelerle ve mahallî paydaşlarla koordineli biçimde köy köy gezip tespit çalışmalarını sürdürüyor. Saha çalışmaları kapsamında bu kere de Kiraz’da Kaleköy, Karaburç, Çayağzı ve İğdeli’ye giden takımlar, köylerin problemlerini, muhtaçlıklarını, doğal ve kültürel yapısını yerinde tespit etti.
Nasıl bir çalışma yürütecek?
Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı, ziraî hizmetlerden farklı olarak, her kırsal bölgeyi kendi kültürel, ekonomik, mimari ve coğrafik dinamikleri ile birlikte bir bütün olarak ele alacak. Öncelikle köylerin dokularına uygun bir formda korunması için çalışma yürütecek. Hakikat kalkınma atılımlarının uygulanabilmesi için köyler; coğrafik yapısı, geçim kaynakları, tarihi birikimleri, ziraî eserleri üzere kriterlere nazaran sınıflandırılacak. Elde edilen bilgiler ışığında kalkınma yatırımları için planlama yapılacak.
Aynı vakitte saha çalışmaları sayesinde köylerin bekleyen meseleleri ilgili ünitelere aktarılarak süratle tahlil üretilmesi sağlanacak. Yenilenebilir güç kaynaklarının yer seçiminden verimli tarım yerlerinin maksat dışı kullanımına, iklim değişikliği ile uğraştan kentin kır üzerindeki baskısını önlemeye dönük çalışmalara kadar pek çok mevzu başlığı gündemde olacak.
“Kırsalın planlanması ve problemlerin tahlili için kurulduk”
İlçe belediyesi yetkilileri, muhtarlar ve ünite görevlileriyle alanda çalışma yürüten Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanı Nehir Yüksel, bu ünitenin kurulmasıyla İzmir’in öncülük yaptığını belirterek “Genellikle Türkiye çapındaki Kırsal Hizmetler, daha çok tarım ve öteki altyapı hizmetlerinde çalışma sürdürüyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesinde aslında bir Ziraî Hizmetler Dairesi Başkanlığı var. Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı da kırsalın planlamasına yönelik, kırsalın yaşadığı meseleleri çözmeye yönelik kuruldu. Bunun bir boyutunda, kırsaldaki mekânsal düzenlemelere yönelik muhtaçlıkları tespit etmek, kırsalın kendine mahsus lokal mimarisinin, dokusunun, doğal alanlarının, eko-sistem açısından hassas alanlarının korunmasına yönelik strateji ve siyasetler üretmek var. Kısmen de kırsalın kalkınmasına yönelik strateji ve aksiyon planlarının hazırlanmasında uyumu sağlamak, kırsal iktisadın güçlendirilmesi ile ilgili bilgi, evrakları üretmek ile ilgili çalışacak” diye konuştu.
“Hangi bölge hangi sorunu yaşıyor”
İzmir’in merkez ilçeleri dışında kalan 19 ilçesinde çalışmalara başladıklarını söyleyen Irmak Yüksel, “Belediyelerimiz ile bilgi alışverişi ve dataların toplanmasına yönelik çalışmalar sürüyor. Öncelikli hedefimiz 19 ilçede yaşanan problemleri, yaklaşımları, tehditleri bütün olarak kıymetlendirmek. Sonra bunları tek tek yerele has ayrıştırmak ve yerele has stratejileri belirlemek” diye konuştu.
“Bu süreci yerelle iş birliği olmadan yürütemeyiz”
İşleyiş hakkında da bilgi veren Irmak Yüksel, “İlk etapta ilçe belediyeleriyle bağlantıya geçiyoruz. Sonrasında tek tek bütün ilçelerimizi ziyaret ediyoruz. İlçe belediyeleriyle kırsal mahalle ve köylere gidip, hem sıkıntıları tespit ediyoruz hem envanter çalışmalarımızı yapıyoruz. Sürecin her etabını muhtarlarla, kooperatiflerle ve ilçe belediyelerinin katkılarıyla yürütmeyi hedefliyoruz” sözlerini kullandı.
“Her köyün, her ilçenin farklı bir öyküsü var”
Her köyün, her ilçenin farklı bir kıssası olduğunu söyleyen Yüksel, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Urla’da çok farklı bir yapılaşma baskısı görürken, Kiraz’da kırsalın korunduğu ve göç almadığını görüyoruz. Mesela Kiraz’ın 44 bin nüfusu var. 50 bin bariyerini aşamadığı için Vilayetler Bankası’ndan aldığı hisse artmıyor. Her köyün başka bir muhtaçlığı, başka bir dokusu var. O yüzden de her yerleşmeye özel tasarım rehberlerini oluşturmayı amaçlıyoruz. Fakat bu yerleşmeleri öncelikli olarak daha kısa vadede bütüncül yaklaşımla ele almak istiyoruz. En değerli meselemiz, tüm kırsalın kendine has meselelerinin saptandığı bütüncül bir strateji ve aksiyon planı çıkarmak. Kısa vadede hem Büyükşehir Belediyesi’nin hem de ilçe belediyelerin elinde bir rehber oluşturmak.”
“Referans data oluşturacağız”
Nehir Yüksel, konuşmasına kimi örneklerle devam etti: “Urla’nın Barbaros Köyü’nün dokusu yığma taş yapı. Lakin gidip baktığımızda özgün dokuya muhalif değişik cephe ve materyalleri görüyoruz. Bizim gayemiz yerelin çok süratlice ulaşabileceği kriterleri belirlemek. Pencerenin boyutu üzere. Cephenin açıklık, boşluk, doluluk oranı ve materyali üzere. Bir referans data oluşturacağız ve bu bilgileri gelecek jenerasyonlara aktaracağız.”
Aslında tüm çalışmaların maksadında İzmir’in kırsalıyla bir bütün olarak korunması ancak korunurken de geliştirilmesi olduğunu söyleyen Irmak Yüksel, kırsaldaki yapılaşma ve rant sıkıntısıyla da uğraş edilmesi gerektiğini belirtti. Yüksel, “Özellikle pandemi ve sonrasında kırsalda çok fazla yapılaşma eğiliminin arttığını görüyoruz. Bu da tarım toprağı üzerinde parçalanmayı getiriyor. İzmir’in bilhassa kıyı turizminin olduğu köylerinde durum bu türlü. Artık denetim edilemez boyuta gelmiş bir yapılaşma baskısı var. Bunun nitekim denetim edilebilir bir düzleme çekilmesi lazım” dedi.
İlçe belediyelerden tam destek
Çalışmalara eşlik eden Kiraz Belediyesi İmar Müdürlüğü’nde misyonlu Taşkın Güren, “Köylerimizin kalkınmasına yönelik bir çalışma var. Bunun çok büyük bir katkısı olacağından, hizmetin daha da artacağından eminim. Kiraz Belediyesi olarak, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden gelen gruplarımıza dayanak oluyoruz. Köylerimizi gezdiriyoruz, problemlerini anlatıyoruz” dedi.
“Buraya gelmeleri çok güzel”
Kiraz Kaleköy Mahalle Muhtarı Murat Seçkin ise, “İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin tarım uygulamalarından mutluyuz ancak çözülmeyi bekleyen sıkıntılarımız vardı. Sit alanı, içme suyu üzere meselelerimiz vardı. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bu türlü bir atılım yapması çok hoş bir şey. Buraya gelmeleri, bizimle birebir görüşmeleri, dinlemeleri çok hoş. Talep etmek farklı bir şey, konuşmak başka bir şey. Sıkıntıları canlı canlı burada görmeleri önemli” tabirlerini kullandı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
