Son yıllarda menisküs yırtıkları yalnızca yetişkin atletlerde değil, çocuk ve ergenlerde de yaygınlaşıyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Berkin Toker dizlerde bazı şikayetlerin ihmale gelmeyeceğini, aksi taktirde kolay kolay çözülebilecek sıkıntıların cerrahi gerektirebildiğini belirtirken, “Buna rağmen her menisküs yırtığı ameliyat gerektirir algısı da yanlışsız değildir. Günümüzde teknoloji ve tıptaki süratli gelişmeler sayesinde birden fazla yırtıkta ameliyata gerek kalmadan tedavi muvaffakiyetle sağlanmaktadır” diyor. Doç. Dr. Berkin Toker, dizlerde alarm veren belirtileri ve menisküs yırtığına yol açan etkenleri anlattı, değerli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Çocuklarda spora iştirakin artması, hazırlıksız spora başlama ve basketbol ya da futbol üzere dizin sıkça dönmeye maruz kaldığı branşlarda ani yüklenmeler son yıllarda menisküs yırtıklarında artış görülmesine neden oluyor. Son 10-15 yılda bilhassa pediatrik menisküs yırtıkları ile çok daha fazla karşılaştıklarını belirten Acıbadem Fulya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Berkin Toker, “Özellikle çocuk ve ergen yaş kümesinde spora iştirakin artması, rekabetçi ortama çocukların daha sık ve daha erken yaşlarda girmeleri ve kusurlu davranışlar bunda büyük rol oynuyor. Günümüzde MR üzere görüntüleme usulleri de daha yaygın kullanıldığından, teşhis konulan olgu sayısında da artış oluyor. Ayrıyeten doğuştan gelen ve vakitle farklı bir hal alan (C şekli) diskoid menisküs yapısı da yırtık riskini artırabiliyor” diyor.
Dizde alarm veren belirtiler!
Menisküs yırtığı olan hastaların ekseriyetle ağrı şikayetiyle başurduğunu, günlük ömür ve spor aktivitelerinde değerli düşüşler ortaya çıktığını belirten Doç. Dr. Toker, menisküs yırtığında alarm veren problemleri şöyle anlatıyor: “Ani dönme yahut çömelme sonrası ağrı ve şişlik, dizde takılma-kilitlenme hissi, merdiven inip çıkarken ağrı ya da dizini tam bükememe en sık görülen şikayetlerin başında geliyor. Bilhassa; kilitlenme, şişlik, üzerine basamama, gece ağrısı, dizi tam açıp- kapayamama ve tekrarlayan boşalma-takılma üzere belirtilerin ‘geçer’ diye beklemeden acil kıymetlendirilmesi gerekir. Genç ve etkin hastalarda bu semptomlar cerrahiyi de gündeme getirebilir.”
Evde dizleri güçlendirmek için!
Sonbahar ve kış aylarında kaygan yer, kış sporları, ısınma eksikliği ve fizikî aktivite sürekliliğinin bozulmasının menisküs yırtığı riskini artırdığını belirten Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Berkin Toker diz etrafını kuvvetlendiren kolay idmanların birçok diz sorununda olduğu üzere menisküs sıhhati açısından da kıymetli bir rol oynadığını vurgulayarak kelamlarına şöyle devam ediyor: “Bu kolay idmanlar birçok eklem içi kaynaklı diz sorununda tesirlidir, sonuçları yüz güldürücüdür. Düzgün ve sistemli bir halde yapıldığında hastaya değerli yararlar sağlamaktadırlar. Bunların en değerlisi, tıpkı vakitte en kolay yapılabilir olanları izometrik egzersizlerdir yani kas kasılması prensibine dayanan egzersizlerdir. Bu antrenmanlar bilhassa kuadriseps ismindeki diz etrafı kaslarını kuvvetlendirmede çok değerlidir.”
“Her menisküs yırtığı=Ameliyat” algısı yanlış!
Her menisküs yırtığının cerrahi gerektirmediğini, MR’da menisküs yırtığı görülen hastaların birçoklarını ameliyatsız yani konservatif biçimde takip ettiklerini belirten Doç. Dr. Toker “Aktivite modifikasyonu, kısa periyot ağrı-ödem denetim, şahsa özel fizyoterapi ve kuvvetlendirme programı tedavinin temel taşlarıdır. Ama birtakım yırtıklarda tedavi cerrahidir. Burada menisküs yırtığının formu, lokasyonu, hastanın yaşı, beklentisi üzere birçok faktör karar vermede önemlidir” diyor. Tedavide son yıllarda kullanıma giren, menisküs tamirini kolaylaştıran yeni implantların cerrahideki tamir bahtını artırdığını vurgulayan Doç. Dr. Toker “Cerrahide ilk amaç menisküsü tamir etmektir. Tamir edilemeyen durumlarda ise menisküsün yırtık olan kısmının çıkarılması yani menisektomi yapılır” diye konuşuyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
