Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, menopoz devrinde bayanların yaşadığı biyolojik ve psikososyal değişimlerin ruhsal tesirleri hakkında bilgi verdi ve bu devirde ruhsal sıhhati korumak için uygulanabilecek stratejilerden bahsetti.
Menopozdaki ruhsal değişikliklerin temelinde hormonlardaki azalma var!
Menopozun, bayanların hayatında biyolojik bir dönüm noktası olmakla birlikte, kimliğini, münasebetlerini ve duygusal dengeyi derinden etkileyen bir geçiş süreci olduğunu söz eden Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, “Bu süreçte yaşanan ruhsal değişikliklerin temelinde östrojen ve progesteron hormonlarındaki azalma yatar.” dedi.
Östrojenin, sırf üreme işlevlerinde değil, serotonin ve dopamin üzere memnunluk ve motivasyonla bağlı nörotransmitterlerin düzenlenmesinde de kritik rol oynadığını aktaran Erol, “Bu nedenle hormon düzeylerindeki dalgalanmalar, beynin hislerden sorumlu kısımlarını etkileyerek bayanda öfke, huzursuzluk, dert, isteksizlik ya da güç düşüklüğü üzere belirtilere yol açabilir. Kimi bayanlarda bu değişiklikler depresif bir tabloya benzeyebilir, lakin her vakit klinik depresyon manasına gelmez. Birçok vakit biyolojik ve psikososyal faktörlerin birlikte şekillendirdiği süreksiz bir adaptasyon sürecidir.” açıklamasını yaptı.
Ruhsal değişimler fizyolojik belirtilerle birlikte seyreder!
Menopoz devrindeki ruhsal belirtileri yaşla alakalı öbür ruhsal meselelerden ayırmanın güç olabileceğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, “Yaşlanma süreciyle birlikte gelen gerilim, tasa ya da hayat doyumundaki azalma, menopozla karışabilir.” dedi.
Ancak menopozda görülen duygusal değişimlerin karakteristik farkına değinen Erol, şunları söyledi:
“Değişimler, ani duygudurum dalgalanmaları ve sıcak basmaları, gece terlemeleri, uyku bozuklukları, libido azalması üzere fizyolojik belirtilerle birlikte seyreder. Yani burada bir ‘biyolojik tetikleyici’ vardır. Buna rağmen yaşa bağlı ruhsal problemlerde daha çok çocukların konuttan ayrılması, ebeveyn kaybı, meslek doyumsuzluğu üzere ömür olaylarının tesiri ön plandadır. Klinik müşahedede her iki süreç birbiriyle iç içe geçebilir. Münasebetiyle uygun bir kıymetlendirme hem hormonal hem de psikososyal değişkenleri birlikte ele almalı.”
Menopoz, insan tabiatının bir kesimi olan doğal bir biyopsikososyal süreç…
Kadınların menopoz sürecinde çoklukla öfke, tahammülsüzlük, duygusal kırılganlık, uykuya dalmada zahmet, korku ve bazen bedensel yakınmalarla kendini gösteren bir ruhsal dönüşüm yaşadıklarını vurgulayan Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, “Bu belirtiler, bayanın sadece hormon seviyesindeki değişikliklere değil, tıpkı vakitte toplumsal rollerdeki dönüşüme de verdiği bir reaksiyondur.” dedi.
Bu ruhsal değişikliklerin tümünün hastalık olmadığına işaret eden Erol, “Aslında menopoz, insan tabiatının bir modülü olan doğal bir biyopsikososyal süreçtir. Lakin belirtiler bayanın günlük fonksiyonelliğini bozmaya, toplumsal bağlarını zedelemeye yahut ağır anksiyete depresyon belirtilerine dönüşmeye başladığında profesyonel dayanak gerekebilir. Psikoterapi, bilişsel-davranışçı yaklaşımlar ya da psikodinamik yönelimli terapi teknikleri, bu periyotta bayanın kendini yine tanımlamasına, vücudundaki değişimle barışmasına ve duygusal dayanıklılığını güçlendirmesine yardımcı olur.” formunda konuştu.
Menopozun bir son değil, farklı bir ömür evresinin başlangıcı olduğu kabul edilmeli!
Kadınların menopoz periyodunda ruhsal sıhhatlerini korumak için kimi usuller geliştirebileceklerini aktaran Uzman Klinik Psikolog İpek Erol, sözlerini şöyle tamamladı:
“Öncelikle bu sürecin bir son değil, farklı bir ömür evresinin başlangıcı olduğunu kabul etmek kıymetli. Tertipli fizikî aktivite, istikrarlı beslenme ve uyku tertibi, östrojenin azalmasıyla zayıflayan nörokimyasal dengeyi dayanaklar. Toplumsal ilişkilerin sürdürülmesi, arkadaş kümeleriyle paylaşımda bulunmak ve hislerini bastırmak yerine söz edebilmek ruhsal dayanıklılığı artırır. Mindfulness, yoga, nefes idmanları üzere farkındalık temelli uygulamalar hem gerilim karşılığını düzenler hem de bayanın vücuduna yine itimat duymasını sağlar. Gerektiğinde profesyonel bir takviye almak bu sürecin daha rahat atlatılmasını sağlayacaktır.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
