Türk mutfağını kıymetleriyle birlikte müdafaa ve gelecek jenerasyonlara aktarma misyonuyla çalışan Metro Türkiye; ‘Yerelin İzinde’ projesi kapsamında, Coğrafik İşaret tescilli ve tescile aday eserlere dikkat çekerek mutfaklarda kullanımının artırılmasında kıymetli rol oynuyor.
“Yerelin İzinde” projesine, Türk mutfağının önde gelen profesyonellerinden Şef Murat Deniz Temel iş birliğiyle devam eden Metro Türkiye, yerli üreticiyi destekleyerek, Coğrafik İşaret tescilli ve tescile aday eserleri yerinde ziyaret ediyor. Kültürel miras olan bu eserlerin korunması ve gelecek jenerasyonlara aktarılması için farkındalık artıran Metro Türkiye, eserlerin geçmişte kullanılan reçetelerini de keşfederek gastronomik bedelini ortaya koyuyor. Boğaziçi Lüferi, Aydın Kestanesi, Bursa Siyah İnciri ve Şile ormanlarındaki mahallî mantarların akabinde gastronomi keşif seyahatinin beşinci durağında, Mersin Kan Portakalı’nın izi sürüldü.
1990 yılından beri faaliyet gösterdiği ülkemizde, Türk mutfağının pahalarını korumak ve sürdürülebilirliğini sağlamak emeliyle büyük ölçekli projeler hayata geçiren Metro Türkiye, “Yerelin İzinde” projesiyle mahallileşme alanında farkındalık yaratmaya devam ediyor. Özgün tabiat şartlarında yetiştirilen Coğrafik İşaret tescilli eserleri müdafaayı, mutfaklarda daha fazla kullanılmasını ve , lokal olanı ulusal ve küresel çapta tanıtmayı amaçlayan proje, lokal üreticiye ve ülke iktisadına katkı sunuyor.
“Yerelin İzinde” projesinin beşinci durağında, Coğrafik İşaret tescil adayı olan Mersin Kan Portakalı’nın ağaçtan sofraya tüm seyahatine şahit olmak için Mersin’in en büyük kan portakalı bahçesi ziyaret edildi. Mersin ve Tarsus’un çok kültürlü mutfağı, Mersin Kan Portakalı’nın üretimi, tarihi ve kullanım alanları seyahatin gündemiydi. Seyahate portakal bahçesinde başlayan iştirakçiler, Mersin Kan Portakalı’nın yok olmaması için yapılan çalışmaları ve Coğrafik İşaret tescil adayı eser olma seyahatini dinleyerek olgunlaşan portakalları hasat etti.
“Metro Türkiye ile yollarımız kesişmeseydi 250 dönümlük arazimizdeki kan portakalı ağaçlarını sökmüş olabilirdik.”
Metro Türkiye’nin Mersin Kan Portakalı tedarik ettiği Üretici Ramiz Çavaş ve oğlu Toygun Çavaş, bölgedeki kan portakalı üretimini ve mahallî halka sağladığı ekonomik katkısını anlattı: “Kan portakalı, birinci kere 1937’de İtalya ve İspanya bölgesinden Mersin’e getirilerek yetiştirilmeye başlanıyor. Yonca Tarım olarak Mersin Kan Portakalı’nın üç jenerasyondur tarımını, iki jenerasyondur da fidancılığını yapıyoruz. Metro Türkiye ile yollarımız birinci sefer 4 sene evvel kesişti. Eseri satacak pazar bulamadığımız için maddi zorluklar yaşadığımız ve 250 dönümlük arazimizdeki tüm kan portakalı ağaçlarını sökmeye karar verdiğimiz bir periyottu. Metro Türkiye’nin bu değerli meyvenin yok olmaması için verdiği %100 alım garantisi ve esere sağladığı katma bedel ile ağaçlarımızı koruduk, kan portakalının unutulup kaybolmaması için yetiştirmeye devam ettik.”
Sinem Türüng: “Amacımız Türk mutfağının bugünkü lezzetinin gelecek jenerasyonlara kavuşması’’
Yerelleşmenin ve klâsik lezzetlerin sürdürülebilirliğinin fakat Coğrafik İşaret tescilli eserlerin korunmasıyla mümkün olacağını vurgulayan Metro Türkiye CEO’su Sinem Türüng, “Yerelin İzinde ismini verdiğimiz projemizde Boğaziçi Lüferi, Aydın Kestanesi, Bursa Siyah İnciri ve ülkemizin topraklarında yetişen mahallî mantarların akabinde, Mersin Kan Portakalı’nın izini sürüyoruz. Metro Türkiye olarak, üreticiler kuvvetli bir eser olması ve bu sebeple oluşan talep yetersizliğiyle kan portakalından vazgeçmek üzereyken verdiğimiz %100 alım garantisiyle, bu eserin tahminen de yazgısını değiştirmiş olduk. Verdiğimiz alım garantisiyle birlikte, kesilen kan portakalı ağaçlarının yerine tekrar yenileri dikildi. Ürünün
korunmasının kuvvetli olması üzerine çalışarak, tüm yıl tüketilebilmesi için kan portakalının kurusunun geliştirilmesine ön ayak olduk. Bugün itibariyle raflarımızda taze sıkılmış kan portakalı sularına yer vermeye başladık. Böylelikle hem esere katma kıymet sağladık hem de bayan kooperatifinin desteklenmesine vesile olduk. Bununla da yetinmeyerek, kan portakalının Coğrafik İşaret ile tescillenmesi için Mersinden Bayan Kooperatifi’nin müracaatına dayanak verdik. 2,5 yıl evvel yapılan müracaatta artık keyifli sona ulaşıyoruz. Çok yakın vakitte Mersin Kan Portakalı, Coğrafik İşaret tesciline kavuşacak ve hem eser hem üretici bundan yararlı çıkacak” dedi.
Metro Türkiye olarak, Türk mutfağının potansiyeline olan inançla, kıymetlerinin gelecek kuşaklara aktarılabilmesini sağlamak gayesiyle çalıştıklarını kaydeden Türüng, “Şef Murat Deniz Temel ile devam ettiğimiz ‘Yerelin İzinde’ seyahati Türk mutfak kültürünü müdafaa misyonumuza hizmet ediyor. Coğrafik İşaretli Eserler projemizin bir devamı niteliğinde olan bu çalışmada, mahallî kıymetlerimizin şef dokunuşuyla klasik ve çağdaş yorumlarını hem keşfetme hem de deneyimleme fırsatı buluyoruz. Birebir vakitte yeme içme dalında ve tüketicilerde lokal eser algısının artışını, kooperatifleşmenin ehemmiyetini ve bu mahallî eserlerin sofralarda yine yer almasını sağlamayı amaçlıyoruz. Zira biliyoruz ki; yerli eser sürdürülebilir olmazsa, Türk mutfağının sürdürülebilirliği kelam konusu olamaz.’’ dedi.
Mersin Kan Portakalı’nın kullanım alanlarının çeşitliliğine değinen Şef Murat Deniz Temel, “Yerel eserlerimize mutfaklarımızda daha fazla yer açmamız gerektiğine inanıyorum. Coğrafik İşaret tescilli eserlerin kullanımı hem mutfak kültürümüzü zenginleştiriyor hem de biz şeflere ilham veriyor. Metro Türkiye ile bu kıymetli eserlerimizi müdafaanın ve tanıtmanın büyük bir fırsat olduğunu düşünüyorum. Bugün Mersin Kan Portakalı’nın müsaadeden memleketime gelmenin manası benim için çok büyük. Ben bir Yörüğüm, yaratım sürecimde mahallî gereç ve köklerimden beslenerek yol aldım. Bu bölgenin çok kültürlülüğü, hazırladığım bu menüde beni bir uçtan öbür uca sürükledi. Lezzet kontrastlarını, Mersin Kan Portakalı’nın kabuğundan rengine bölge mutfağına kattığı bedeli deneyimleyelim istedim. Bu coğrafyanın rahmetini, tanımlarda yer alan şaşırtan gereç eşleşmesini ve yepyeni reçeteli klâsik tatları içeren bir menü hazırladım ve açık ateşte tüm bölge kültürünü harmanlayarak pişirdim” dedi.
Kan Portakalı Menüsü: Dağlılar, Ovalılar ve Mübadele Göçmenleri
Mersin’in en büyük kan portakalı bahçesinde başlayan aktiflikte iştirakçiler evvel Şef Murat Deniz Temel ve Slow Food Tarsus grubu tarafından hazırlanan kahvaltıda bölgenin çok kültürlü ve klâsik lezzetlerini tattı. Akabinde olgunlaşan kan portakallarını hasat eden davetliler, Şef Murat Deniz Temel ile birlikte Tarsus tarihini öğrendikleri, tarihi yapıları inceledikleri ve lokal lezzetlerin peşine düştükleri rehberli bir yürüyüşe çıktı. İştirakçiler, bölgenin lokal lezzetlerinden Kuşgözü Lahmacun ve Humusçu Orhan’da Humus Paçası tadımı yaptı. Akabinde Akvaryum Kazandibi ve Sütlaç’ın klasik üretim merkezini ziyaret ederek tatlıları deneyimlediler. Yürüyüşte, şeflerin en kıymetli enstrümanı olan kaşık figürünün bina mimarisinde kullanılmasından ismini alan tarihi Kırkkaşık Bedesteni’nin akabinde Nilgün Hanım Konağı’nı ziyaret eden iştirakçiler burada; Şef Murat Deniz Temel’in bölgenin klasik lezzetlerini yorumladığı ve Mersin Kan Portakalı’nı entegre ettiği özel menüyü deneyimledi. Tarsus mutfağının 3 temel öğesi olan ‘Dağlılar, Ovalılar ve Mübadele Göçmenleri’ konseptiyle başlayan menüde; Vardabit Paçası, Batırık, Övelemeç ve Tarsus Kebabı üzere klâsik lezzetler çağdaş yorumlarıyla yer aldı.
3 kat daha fazla antioksidana sahip!
Mersin Kan Portakalı, bu coğrafdaki sıra dağların pozisyonu, toprağın yapısı ve sıcaklık müddeti ile kendine has bir renk, koku ve aromaya sahip. Bu özelliğiyle öbür tüm portakallardan ayrılan bu çok özel eserin bir öteki özelliği ise 3 kat daha fazla antioksidan ve C vitamini bulundurması. Raf ömrü çok uzun olmayan Mersin Kan Portakalı, yararlarını bilen bölge halkı tarafından mesken bahçelerinde aile içi tüketim
için yetiştiriliyor ve kurutularak daha uzun müddet saklanabiliyor. Mersinden Bayan Kooperatifi tarafından üretilen kan portakalının kurusuna raflarında yer veren Metro Türkiye, son olarak Mersin Kan Portakalı suyunu da tüketicilerle buluşturmaya başladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
