İnsanların büyük bir kısmı mide ağrısıyla hayatlarının belirli periyotlarında karşılaşabiliyor. Periyot devir hayat konforunu bozan bu problemden kurtulmak için ağrının kaynağının belirlenmesi gerekiyor. Sorunun temel nedenine nazaran uzman tabipler tarafından verilen birtakım ilaçlar ile her meskende bulunabilen birtakım besinler ile bitki çayları ağrıyı bir müddetliğine hafifletebiliyor. Mide ağrısına eşlik eden kanama, kilo kaybı, sarılık, iştahsızlık, boğazda takılma hissi, erken doyma yahut kansızlık varsa, vakit kaybetmeden kesinlikle uzman bir tabibe başvurulması hayati kıymet taşıyor. Memorial Kayseri Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Mustafa Kaplan, mide ağrısı ve nedenleri hakkında bilgi verdi.
Ağrının karakteri kaynağına işaret ediyor
Halk ortasında iman tahtası olarak bilinen bölgenin üzerinde, göğüs ön bölgesinin altında, karnın üst bölgesindeki ağrı birçok vakit mide ağrısı olarak isimlendirilmektedir. Ağrı bazen tek noktada başlayarak ekseriyetle sırta, sağa- sola ve bazen göğüs bölgesine yayılabilir. Ağrı kıvrandırıcı, gece uykudan uyandıran halde olabileceği üzere uzun müddetli sabit bir ağrı da olabilmektedir. Ağrının karakteri, yayılımı, aç yahut tokken ortaya çıkması ve eşlik eden durumlara nazaran kaynağı belirlenir.
Alarm semptomları varsa…
Hastalar tarafından bu bölgenin ağrısı sıklıkla mide ağrısı olarak tanımlansa da diğer meseleler bu ağrıya neden olabilir. Safra kesesi taşı, pankreas iltihabı, kalp ağrısı, kas ağrısı mide ağrısın sebep olabilir. Bu ayrımın yapılabilmesi için ultrason, endoskopi ve EKG yapılması ayrıyeten hastalardan kan analizleri istenmesi gerekebilir. Ağrı uzun müddettir devam ediyor, konutta uygulanan kolay metotlar ile geçmiyor ve ‘alarm semptomu’ olarak nitelendirilen kanama ve kilo kaybı üzere durumlar varsa kesinlikle hastaneye başvurulması gerekir.
Mide ağrısına bu problemler eşlik edebilir
- Mide ağrısı olanlarda ağrı ile bir arada bulantı bazen de kusma görülebilmektedir.
- Ağrı sebebi reflü ise göğüs ön bölgesinde yanma ve yediklerin geriye kaçması, yutmada zorluk, öksürük, ses kısıklığı, boğazda gıcıklanma üzere şikayetler de ortaya çıkabilir.
- Mide ülseri ağrıları ekseriyetle açlık durumunda yani geceleri artar.
- Pankreası ilgilendiren hastalıklarda ise sırt ağrısı ve jenerasyon şekli ağrı çok besbellidir.
- Safra kesesi taşına bağlı olan durumlarda genel de sağ üst tarafta yemeklerden sonra şiddetli ağrı olur.
- Mide ağrısı ile bir arada sol kola ve uzunluğuna yayılan ağrıya, nefes alamama, terleme üzere durumlar eşlik ediyorsa kesinlikle kalp krizi de akılda tutulmalıdır.
- Mide ağrısı bazen baş ağrısına da sebep olur.
- Hamilelikte artan karın içi basınca bağlı olarak reflü ve mide düşünceleri ve mide ağrısı artar.
Mide ağrısı için yapılması gerekenler
- Her mide ağrısı durumunda kesinlikle hastaneye başvurmaya gerek yoktur. Öncelikle meskende uygulanabilecek kolay sistemler denenmeli ve şikayetler geçmezse hastaneye gidilmelidir.
- Bu mevzu ile ilgili şimdiki kılavuzlarda hastanın birinci kez mide ağrısı oluyor, şikayetleri haftada 1-2 defa üzere az sayıdaysa konutunda bulunan anti asit olarak bilinen çiğneme tabletleri yahut şurupları (etken hususu sodyum aljinat + bikarbonat olan reflü baskılayıcı) süreksiz periyodik kullanabilirler. Bu şurupların birçoklarında aslında karbonat vardır. Onun için meskende 1 bardak suya 1 kaşık karbonat atılıp hazırlanan bir karışım da birçok vakit mideye uygun gelebilmektedir.
- Bu çiğneme tabletleri yahut şuruplardan yarar görmeyen şahıslarda nispeten daha inançlı olan etken hususu famotidin gibisi ilaçlardan günde 1 kez alınabilir.
- Aslında her meskende bulunan mide asidini baskılayan mide gözetici ilaçlar da (proton pompa inhibitörü ilaç grubu) doktora danışılarak günde 1 kez sabah aç karnına alınacak halde başlanabilir. Şayet bu ilaçlar alınacaksa bunların 1 ay uzunluğunda devamlı bir halde kullanılmasını tavsiye edilir. Bu ilaçların tesiri genelde 3-5 güne başlamaktadır.
- Reflü ve mide ağrısı için bilhassa asitli içecekler ve besinlerden uzak durulması, çay kahve tüketiminin azaltılması, alkol ve sigara kullanılmaması, yatak başının yükseltilmesi, yemek yedikten sonra çabucak yatılmaması üzere tedbirlere de dikkat edilmelidir.
- Sakız çiğnemek birden fazla vakit mideye güzel gelir ancak sakız şekerli yahut tatlandırıcılı ise gaz şikayetine yol açabilir.
- Karnı sıkacak kıyafetlerden uzak durulması, karın bölgesinin gevşetilmesi de önerilebilir.
- Özellikle yağlı yemekler safra taşına bağlı olan ağrıları artırabileceği için uzak durulmalıdır.
- Spor idman güzeldir lakin ağır idmanlarda karın içi basınç artıp mide şikayetlerini artırabilir.
Yaşam kalitesini düşüren ve daima periyodik olarak tekrarlanan mide ağrısının yok olması için hayat ve beslenme üslubunda değişiklik yapılması gerekebilir. Bu evrede istikrarlı ve sağlıklı beslenmenin yanı sıra sistemli spor ve aktivite şikayetleri azaltacaktır. Kâfi ölçüde su tüketimi ve mide ağrısını azalabilecek doğal besinleri tüketmek faydalı olabilecektir. Birtakım besinlerin mide ağrısına uygun geldiği bilinmektedir. Her meskende bulunan kimi besin hususlarını tüketmek ve bitki çayları mide ağrısına tahlil olabilmektedir. Lakin buna karşın ağrı geçmiyorsa kesinlikle doktora başvurulmalıdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı