Çocuğun inanç duyduğu ve bağlı olduğu kişi ve ortamdan uzaklaşma korkusu yaşadığını belirten Çakmakcı, ebeveynleriyle bağımlı bir alaka biçimi geliştiren çocukların akranlarıyla bağlantı kurmada zahmet yaşayabileceğini vurguladı. Okula gitme isteksizliğinin sonraki yıllarda da görülebildiğini belirten Çakmakcı, bu durumun 15 günden uzun sürmesi halinde bir uzmana danışılması gerektiğini söyledi.
İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölümü’nden Dr. Öğretim Üyesi Hale A. Kahyaoğlu Çakmakcı, uzun bir yaz tatilinin akabinde çocukların okula ahenk sürecinde adaptasyon sorunu ile karşılaşabileceğini, birinci defa okula başlayan çocukların bir kısmında “okul reddi” görülebileceğini söyledi.
Sonraki yıllarda da ortaya çıkabiliyor
Okul reddinin, “Çocukların birtakım ruhsal problemlerden dolayı okula gitmeyi istememe ya da okula gitmemesi olarak sonuçlanan bir durum” olarak tanımlanabileceğini belirten Çakmakcı, “Bu durum, bazen mide bulantısı, baş ağrısı üzere somatik yakınmalarla baş gösterir. Kreş-anaokulu üzere birinci sefer okul ile temas edildiğinde de görülebilirken, okul hayatının rastgele bir evresinde de ortaya çıkabilmektedir” diye konuştu.
Bağımlı bağlantı biçimi de neden olabiliyor
Okula gitme isteksizliğinin altında yatan birçok nedenin olabileceğini tabir eden Çakmakcı, “İlk sefer okula başlayacak olan çocuklar, bir belirsizlikle karşı karşıyadır. İnanç duyduğu ve bağlı olduğu kişi ve ortamdan uzaklaşma korkusu yaşamaktadır. Hele ki yerde telaşlı bir yapılanması varsa bu, çocuğu daha huzursuz edebilir. Korku bozuklukları, ayrılık anksiyetesi, son periyotta aileden uzaklaşmayla temaslı travmatik yaşantılar, kardeşin doğumu üzere değerli yaşamsal değişiklikler, çok kollayıcı ebeveyn tavırları kimi sebeplerindendir. Ayrıyeten ebeveynler çocuklarıyla bağımlı bir ilgi biçimi geliştirmiş ve çocuklar yaşıtlarından fazla ebeveynleri ile temas etmişse, akranlarıyla bağlantı kurmada zahmet yaşayabilir” dedi.
İleri periyotta ortaya çıkarsa öteki sıkıntıların habercisi olabilir
Dr. Öğretim Üyesi Hale A. Kahyaoğlu Çakmakcı, ilerleyen periyotta gelişen okula gitme isteksizliğinin ise dersleri takip edememe, anlayamama ve hasebiyle Dikkat Eksikliği ve Çok Hareketlilik Bozukluğu, disleksi, akran zorbalığı üzere meselelerin da habercisi olabileceğini kaydetti.
Geçmesini beklemeyin!
Okulu reddetme halinin yaklaşık olarak iki hafta sürmesinin olağan kabul edilebileceğini belirten Çakmakcı, “Bekleyelim geçer’ denilmemelidir. Bu durum 15 günden uzun sürüyorsa kesinlikle yardım almak için uzmanlara başvurulmalıdır. İhmal edilmesi halinde sorun kronikleşir” ikazında bulundu.
Okula gitmesi karşılığında ödül verilmemelidir
Çocuğun yaşadığı bu sıkıntıyla başa çıkmasında yapılması gerekenlere dikkat çeken Çakmakcı, “Bu durumda çocuğa kızmak ve büyük yansılar vermek içinde bulunulan durumu daha da çıkmaza sokar. Okula gitme karşılığında mükafatlar verilmemelidir. Bunlar yerine lisan gelişimi seviyesiyle uyumlu, neden okula gitmek istemediği konuşulup çocuk ikna edilmeye çalışılır. Çocuk istediği vakit ailesinin okula gelebileceği fikrine kapılmamalıdır. Bu yüzden ahenk sürecindeki evreli yaklaşım sonlandıktan sonra hala sıkıntılar devam ediyorsa uzmandan yardım alınmalıdır” diye konuştu.
Önce ebeveynler dertlerini denetim etmeli
Okula adaptasyon sürecinde yapılması gerekenlere değinen Dr. Öğretim Üyesi Hale A. Kahyaoğlu Çakmakcı, anne ve babalara tavsiyelerini şöyle sıraladı:
-Okul başlamadan evvel ya da başladıktan sonra sık sık okul binasının civarında gezin ve çevreyi tanıtın.
-Birlikte okul alışverişine çıkın ve çocuğun seçeceği defterleri kalemleri alın.
-Kendi korkularınızı denetim edin. Aile üyeleri şayet okulların başlamasını bir sorun olarak görüp kendileri gerilim olursa bu durum çocuklar tarafından hissedilir. Ebeveynlerin çocuktan ayrışma süreci de bu durumu tesirler. Ebeveynler rahat ve okul konusunda net olmalılar.
-Okulla ilgili olumlu özelliklerin paylaşılacağı bir sohbet ortamı yaratın.
-Youtuber olmak isteyen ve okumak istemeyen çocuklar furyasıyla karşı karşıyayız. Seçeceğiniz influencer’ların ve çocuklarının, çocuğunuza model teşkil etmesi kıymetlidir. Eğitim hayatını destekleyen bireyleri seçmeye ihtimam gösterin.
-Çocukla ebediyen onun lisanında bağlantı kurmaya ve onu anlamaya çalışın.
-Evde bulunmayı çok cazip hale getirmeyin. Konut her şeyin yapılabildiği bir özgürlükler diyarı olursa oradan ayrılmak istemeyecektir. Hudut ve kurallar meskende de olmalıdır.
-Okula başlayan çocuklara özel kıssa kitaplarından temin edin. Çocuğa model olabilecek kitap ve yaşına uygun sinemaları izletin.
-Aile içinde eğitimin değeri söz edin. Eğitim ve alışkanlıklar evvel ailede sonra okulda kazanılır. Aile sisteminin eğitime verdiği değer de belirleyicidir.
-Okul hayatı çok sıkıcı tatil çok eğlenceli olmamalıdır. Aileler her vakit kendi içinde eğlenebileceği etkinlikler geliştirmelidir.
-Tatillerde ve okul periyotlarında kurallarda büyük değişiklikler yapmayın. Bu durum okul sürecine ahengi zorlaşır.
-Gerektiğinde yardım almaktan kaçınmayın.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
