Prof.Dr.Mücahit Öztürk: Alkolün ziyanlı kullanımını azaltma, bir kamu sıhhati sorunudur

PROF. DR. MÜCAHİT ÖZTÜRK: “ALKOLÜN ZİYANLI KULLANIMINI AZALTMA, BİR KAMU SIHHATİ MESELESİDİR”

Yeşilay’ın mesken sahipliğinde çevrim içi olarak gerçekleştirilen Memleketler arası Alkol Bağımlılığı Kongresinde, dünyanın dört bir yanından alkol bağımlılığı alanında önde gelen bilim insanları, kurum ve kuruluş temsilcileri bir ortaya geldi. Alkol bağımlılığı ile uğraş konusundaki şimdiki uygulama ve araştırma pratikleri, tedbire, müdahale ve savunuculuk faaliyetleri, ortaya çıkan risk ve tehlikeler, yeni bakış açıları ve teklifler ele alındı.

Bağımlılıklarla gayret alanında ulusal ve milletlerarası seviyede 103 yıldır öncü rol oynayan Yeşilay, 28-29 Kasım 2023 tarihlerinde düzenlediği çevrim içi Milletlerarası Alkol Bağımlılığı Kongresi ile alkol bağımlılığıyla çaba alanındaki ulusal ve global gelişmeleri ele aldı. İki gün süren kongrede, 6 kıta ve 18 ülkeden alkol bağımlılığı alanında uzman 24 konuşmacı yer aldı. Kongrede alkol bağımlılığı ile ilgili tedbire, müdahale ve savunuculuk faaliyetleri, yeni riskler ve tehlikeler; tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri, alkolsüz hayatın sıhhate yararları, alkol bağımlılığı ile uğraşta kazanılan yeni bakış açıları ve tecrübeler paylaşıldı. Yenilikçi siyaset, aksiyon planı ve müdahale programı tekliflerinin sunulduğu kongrede, COVID-19 pandemisinin alkol kullanımı üzerindeki tesiri de mercek altına alındı.

PROF. DR. MÜCAHİT ÖZTÜRK: “BAĞIMLILIK, YALNIZCA BİREYLERİ ETKİLEMEZ”

Kongrenin açılış konuşmasını yapan Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk, alkol bağımlılığının bir halk sıhhati sorunu olduğunu ve global bir iş birliği ile ele alınması gerektiğini vurguladı. Prof. Dr. Mücahit Öztürk açılış konuşmasında şunları kaydetti: “Bundan 103 yıl evvel alkol bağımlılığı alanında başlattığımız gayretimizi vakit içinde tütün, husus, kumar ve teknoloji alanlarına da genişlettik. Bağımlılıklara karşı bilimsel ve delile dayalı araştırma, tahlil ve müdahale yaklaşımıyla; tedbire, savunuculuk ve müdahale faaliyetleri yürütüyoruz. Bugün, 97 Ülke Yeşilayımız ile büyük bir aileyiz.”

Alkol bağımlılığının birçok insanın hayatını etkileyen önemli bir sıhhat sorunu olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Mücahit Öztürk, “Bağımlılık, yalnızca bireyleri etkilemez, tıpkı vakitte aileleri, toplumları ve hatta ülkeleri de derinden tesirler. Ülkelerdeki bağımlılık siyasetleri olumlu ya da olumsuz manada başka ülkeleri etkileyebiliyor. Bu nedenle, bu kongrenin, alkol bağımlılığıyla çabada farkındalığı artırmak, bilgi paylaşımını teşvik etmek, tedbire, savunuculuk ve müdahale sistemlerini tartışmak için değerli bir platform olduğuna inanıyorum. Farklı ülkelerden bilim insanlarının iştiraki bize büyük katkı sağlayacak. Tütünle ilgili bir çerçeve mukavele kelam konusu. Misal bir çalışmanın alkolle ilgili de yapılması gerektiği kanaatindeyiz. Halk sıhhatine yönelik faal alkol denetim siyasetlerinin varlığı ve işlerliği bilhassa önemli” halinde konuştu.

DOÇ. DR. MEHMET FAZİLET ALAGÜNEY: “ALKOL KULLANIMI 200’DEN FAZLA HASTALIK VE YARALANMANIN SEBEBİ”

Kongrenin açılış konuşmasında Türkiye Cumhuriyeti Sıhhat Bakanlığı Halk Sıhhati Genel Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Mehmet Fazilet Alagüney, alkolün merkezi hudut sistemini, beynin fonksiyonlarını değiştirerek, algıda, ruh halinde, şuurda ve davranışlarda değişikliklere sebep olduğunu belirterek şunları söyledi: “Küresel olarak 20-39 yaş kümesindeki toplam ölümlerin yaklaşık yüzde 13’ü trafik kazası, şiddet, intihar üzere alkolün sebep olduğu problemlerden kaynaklanmaktadır. Alkol kullanımı 200’den fazla hastalık ve yaralanmanın sebebidir. Alkol kullanımı çocuk istismarı, aile içi sıkıntılar, toplumsal sorunlar, iş sorunları üzere pek çok toplumsal meseleye da sebep olmaktadır. Bu ziyanlar bireye özel değildir. Bireyin ailesine, etrafına ve toplumun tamamına yansımaktadır.”

Kongrenin ana konuşmalarından birincisi Avrupa Alkol Siyasetleri Birliği (Eurocare) Lideri Peter Rice’ın oturum başkanlığında gerçekleşti. “Zararı azaltmak için tesirli alkol siyaseti uygulamak: Karşılaşılan zorluklar ve sunulan fırsatlar ” bahisli bir konuşma gerçekleştiren Global Alkol Siyaseti Birliği Lideri Prof. Sally Casswell, “iyi alkol siyasetlerinin oluşturulmasıyla ilgili daha fazla çaba sarf edilmesi gerekiyor” dedi. 

Kongrenin birinci gününde üç oturum gerçekleşti. Türkiye Yeşilay Cemiyeti İdare Şurası Üyesi Selin Birgül Baran başkanlığındaki birinci oturumda Manuel Cardoso “Bir halk sıhhati sorunu olarak ziyanlı alkol kullanımı nasıl ele alınmalı?”, Barcelona Klinik Hastanesi’nden Dr. Antoni Gual “Alkol kullanım bozukluklarının tedavisinde tekrarlayan transkraniyal manyetik stimülasyon” ve Prof. Berna Diclenur Uluğ, “Bağımlılıklarda komorbidite meselesiyle başa çıkmak” başlıklı sunumları gerçekleştirdi. Türkiye Yeşilay Cemiyeti Bilim Konseyi Lideri Peyami Çelikcan başkanlığındaki ikinci oturumda “Tayland’da alkol tüketimi ve buna bağlı ziyanlarla uğraşa yönelik siyaset stratejileri”, “Alkol bağımlılığında yeni ve aktüel tedavi seçenekleri” ve “Alkol kullanım problemlerine kültürel yapının etkisi” başlıklı bahisler ele alındı. Türkiye Yeşilay Cemiyeti Bilim Heyeti Üyesi Hakan Coşkunol başkanlığındaki oturumda ise South Carolina Sıhhat Üniversitesi’nden Prof. Kathleen Brady gerilim ile alkol kullanımı ortasındaki karmaşık nörobiyolojik ilgiyi, Augusto Pérez Gómez- Alejandra Villamil-Sánchez uyuşturucu ve alkol kullanımının aile, iş, duygusal ve boş vakit üzerindeki tesirini anlattı; Geert Dom “Alkol kullanım bozukluklarında şahsileştirilmiş tedavi: Vaatler mi hayal kırıklığı mı?” başlıklı sunumu gerçekleştirdi. 

Kongrenin birinci günü Hollanda Alkol Siyaseti Enstitüsü Yöneticisi Wim van Dalen’in oturum başkanlığında, Halk Sıhhati Bilimleri Kısmı Eski Lideri Prof. Thomas F. Babor’un sunumuyla gerçekleşen “Alkol: Sıradan bir eser değil” sunumu ile son buldu. 

ALKOL BAĞIMLILIĞI ÇOK İSTİKAMETLİ OLARAK ELE ALINDI 

Kongrenin ikinci günü Ruh Sıhhati Siyasetleri Araştırma Enstitüsü, Bağımlılık ve Ruh Sıhhati Merkezi’nden Prof. Jürgen Rehm’im “Önleme, müdahale ve savunuculuk faaliyetleri: Çağdaş batı toplumlarında ‘en etkili’ alkol denetim siyasetlerinin uygulanması” başlıklı konuşmasıyla başladı. 

Ürdün Yeşilayı Lideri ve Ürdün Uyuşturucuyla Gayret Derneği Lideri Mousa Daoud başkanlığında gerçekleşen oturumda tedavideki boşluklarla ilgili deliller ortaya kondu.  Alkolün Berbata Kullanımı ve Alkolizm Ulusal Enstitüsü Yöneticisi George F. Koob, “Alkol kullanım bozukluğu: Tedavide eksik modülün tamamlanması” sunumunda alkolün beyin üzerindeki tesirlerini iştirakçilerle paylaştı. Yeşilay Rehabilitasyon Merkezleri (REHAB) danışmanı Dr. Dilek Çiftçi “Tedavide eksik kesimin giderilmesi: Yatılı rehabilitasyon merkezleri” ve Prof. Zehra Arıkan “Türkiye’de alkol bağımlılığı tedavisinde İsimsiz Alkolikler kümesinin etkinliği” başlıklı sunumları gerçekleştirdi. Günün ikinci oturumunda Uzman Psikolog Dilara Demircan “YEDAM’da alkol kullanım bozukluğu tedavisinde başarıyı etkileyen faktörler”, YEDAM Toplumsal Hizmet Uzmanı Fırat İşler “Alkol kullanım bozukluğu tedavisinde toplumsal hizmetin rolü ve tedavi sürecine etkisi”, Uzman Psikolog Melike Şimşek “Kadın ve alkol kullanım bozukluğu” başlıklı sunumlarını iştirakçilerle paylaştı. 

Türkiye Yeşilay Cemiyeti Bilim Şurası Üyesi Rabia Bilici başkanlığındaki son oturumda Prof. Charles D. Parry “Güney Afrika’da COVID-19 karantina sürecinde alkol ve travma: Ulusal ve global çapta çıkarılacak dersler” bahisli sunumu gerçekleştirdi. Türkiye Yeşilay Cemiyeti Bilim Heyeti Üyesi Doç. Dr. Perihan Torun “Pandemi sürecinde Türk yetişkinlerde alkol tüketimindeki değişimler” konusunu ele aldı ve Kanada Dalhousie Üniversitesi’nden Profesör Sherry Stewart ise COVID-19 salgını kapanma sürecinde tıpkı ortamı paylaşan Kuzey Amerikalı çiftler ortasında alkol kullanımı ve sonuçları üzerine çalışmayı paylaştı. 

Alkol kullanımının zararlarına yönelik bilimsel gelişmelerin paylaşmasına, bilimsel ve ispata dayalı yeni ve aktif yaklaşımların oluşmasına imkan sağlayan kongre sonrasında iştirakçilere katılım sertifikası verildi.