Çok sıcaklar ve yüksek nemin göz açtırmadığı bu yaz günlerinde ‘sıcak çarpması’ deyip geçmemek, çok dikkatli olmak gerekiyor. Acıbadem Kozyatağı Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Meltem Batmacı, vücudumuzun çok ısıyı dengeleyememesinin sıcak çarpmasına yol açtığını, bunun da beyinden kalbe, kaslardan böbreklere dek çok önemli hasarlara neden olabildiğini hatta şuur kaybı ve vefatla sonuçlanabildiğini söylüyor. Sıcak çarpmasından korunmak için kesinlikle gereken tedbirleri almamız gerektiğini vurgulayan Dr. Batmacı, bazı belirtilerde ise hiç vakit kaybedilmemesi gerektiğine dikkat çekiyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Meltem Batmacı, ihmale gelmez o belirtileri ve sıcak çarpmasında hayat kurtaran yolları anlattı, kıymetli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Halk ortasında ‘sıcak çarpması’ ya da ‘güneş çarpması’ olarak bilinen hipertermi vaktinde müdahale edilmediğinde vefata kadar gidebilen çok ciddi bir sorun. Acıbadem Kozyatağı Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Meltem Batmacı “Vücudumuz 37.5 dereceyi korumak gayesi taşır, zira yaşamsal biyokimyasal olaylar, hücrelerin hayatını idame ettirebilmesi için optimum beden ısısı 37.5 derecedir. Bu sıcaklığın altı da, üstü de hayat için zorlayıcı ve tehdit edicidir. Çok sıcak ve nemli hava, hissedilen sıcaklığı artırdığı üzere gereğince sıvı alınmadığı ve uzun mühlet güneşe ya da sıcağa maruz kalındığı durumda bedendeki ısı düzenleyici düzenekler fonksiyonunu yerine getiremez. Sıcak çarpması olduğunda halsizlik, baş dönmesi, tansiyon düşüklüğü, çarpıntı, huzursuzluk ve şuur kaybı üzere olgularla birlikte kalpten beyne, kaslardan böbreklere kadar önemli hasarlar gelişebilir. Sorunun şiddetine nazaran müdahalede geç kalınırsa mevte dahi yol açabilir” diyor.
Sıcak çarpmasından korunmak için!
Özellikle kronik hastalığı olanlar (diyabet, hipertansiyon, kalp hastalığı, akciğer/ böbrek hastalığı vb), yaşlılar, çocuklar, gebe ve emzirenler, yatağa bağımlı, hareketleri kısıtlı, bakıma muhtaç olan bireyler (sıcaktan kaçınma davranışı gösteremezler), demans hastaları, psikiyatrik hastalığı olanlar, obezler ve kronik ilaç kullananlarda sıcak çarpmasının çok daha tehlikeli olabildiğini belirten Dr. Meltem Batmacı, risk kümesindeki bireylerde çok daha dikkatli olunması gerektiğini vurguluyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Batmacı; sıcak çarpmasından korunmak için; günde en az 2,5 litre su içmek, hafif besinler yemek, bedeni saran giysilerden kaçınmak, teri emen ve pamuklu açık renk giysiler giymek, güneş hami ve şapka kullanmak, çok antrenmandan kaçınmak, idman için daha serin olan sabah yahut akşam saatlerini tercih etmek, 10-16 saatleri ortası güneşten kaçınmak, otomobil çalışmazken içinde kalmamak ve sık ılık duş almak gerektiğini vurguluyor.
Dikkat! Bu belirtiler baş gösterdiyse!
Dr. Meltem Batmacı sıcak çarpmasının belirtilerini şöyle sıralıyor: “Terleme (her vakit olmayabilir hatta bazen büsbütün durabilir), halsizlik, bitkinlik, isilik denilen döküntüler, sıcak krampları, kas ağrısı, kas spazmı, baş dönmesi, bayılma, tansiyon düşüklüğü, nabızda hızlanma, bulantı- kusma, baş ağrısı, baş dönmesi, ateş, nefes darlığı, süratli nefes alıp verme, çarpıntı, göğüs ağrısı, ritm sorunları, huzursuzluk, sersemlik, şuur bozukluğu, halüsinasyon, şuur kaybı, koma. Bu belirtilerden biri bile varsa kesinlikle yanlışsız tedavi usullerini uygulamak gerekir.”
Sıcak çarpması olan şahsa nasıl davranılmalı?
Sıcak çarpması semptomları başlamış birine meskende ya da dışarıda gerçek yaklaşımlarda bulunmak gerektiğini vurgulayan Dr. Meltem Batmacı, hayat kurtaran teknikleri şöyle sıralıyor;
- Kişi mümkünse serin hava akımı olan, gölge bir yere taşınmalı
- Sakin olması ve olabildiğinde hareket etmemesine itina gösterilmeli
- Dinlendirilmeli ve bulunduğu ortam serinletilmeli
- Bilinci açıksa azar azar ve sık sık soğuk su içirilmeli. Mide kramplarına neden olabileceğinden buzlu su içirilmemeli
- Şekerli içeceklerden, alkol ve kafeinli içeceklerden uzak durulmalı
- Ilık suyla kompres yapılmalı, mümkünse ılık suyla duş aldırılmalı
- Tansiyonu düşmüşse ayaklarının altına yükselti koyularak ayakları üst kaldırılmalı
- Tüm bunlara karşın durumunda rahatlama olmuyorsa kesinlikle sıhhat kuruluşundan yardım alınmalıdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
