Lider Uzun bildirisinde; “Tarihi boyunca esaret yüzü görmemiş olan Türk Milletinin yeni bir devlet kurma yolunda mihenk taşı olan 4 Eylül Sivas Kongresi; “Cumhuriyetin Temellerini Burada Attık” dedirten ulusal iradenin tam 108 gün boyunca yaptığı hazırlığın, bozduğu kumpasların ve verdiği çabanın ismidir.
Gazi Mustafa Kemal Paşa ve bir küme vatansever, büyük Türk Milletinin bahtına taraf veren kararları Sivas’ta aldılar. “Manda ve himayenin kabul edilemez” olduğunun altını bir defa daha çizerek “Burada bir milletin kurtuluşunun kararlarını aldık” dediler.
19 Mayıs 1919’da Samsun’da fiili olarak başlatılan Ulusal Kurtuluş Gayreti sonrası Gazi Paşa sağlam ve emin bir kent arayışına girmişti. 22 Haziran’daki Amasya Tamimi’nin akabinde 27 Haziran tarihinde Sivas’a ulaşıp aklındaki “emin şehri” bulmuştu. Tokat ve Erzincan’da yetkililer ve halkla temas ederek 23 Temmuz’daki Erzurum Kongresi’nin çabucak akabinde yine Sivas’a dönmüştü.
Ülkenin tamamını kapsayan ulusal bir kongrenin yapılması kararı ile 2 Eylül’de bir kere daha Sivas’a gelen Gazi Paşa, coşkuyla karşılandığı kentimizde 18 Aralık tarihine kadar çalışmalarını yürüttü. Bu süreçte Sivas, ulusal çabanın de merkezi oldu.
4 Eylül 1919’da vatanın tamamını temsil eden “Heyet-i Temsiliye” Sivas’ta toplandı. Sivas Kongresi 11 Eylül tarihindeki sonuç bildirgesi ile nihayete erince Heyet-i Temsiliye üyeleri güvenlik gerekçesiyle otellerde kalmak yerine Sivaslıların konutlarında konuk edildi. Gazi Paşa ise Kongre Binasında kendisi için hazırlanan bir odada çalışmalarını yürüttü.
Sevgili Sivaslılar, değerli hemşerilerim;
3-5 satırda anlatmaya çalıştığım tarihi başarıyı o günün kuralları altında değerlendirmeye çalıştığımızda fevkalâde bir azim ve çabanın eseri olduğunu görürüz. Anadolu dört bir yandan kuşatılmış ve işgal halindeyken, batılı güçlere baş tutmak, hele hele bağımsız bir devletten bahsetmek o denli her babayiğidin göze alacağı bir çaba değildir.
Mücadelenizin temelini oturtacak emin bir kent bulmak ve o kentin her bir evladıyla da “benimle mevte var mısınız?” kelamıyla akitleşmek, sırtınızı o kentin kahraman evlatlarına kayıtsız koşulsuz dönmek güç bir sorundur. Bu manada Sivas, Gazi Paşa’yı haksız çıkarmamış, O’nu ve kongre delegelerini canları değerine bağrına basmış, kurtuluş gayretinin merkezi olmuştur.
Bizler, o cetlerin torunları olarak 4 Eylül 1919 ruhunu motamot yaşıyor ve çok şükür yaşatıyoruz. Ulusal gayrete konut sahipliği yapan ve Başkomutanımız Mustafa Kemal Paşa’yı 108 gün boyunca ağırlayan Sivas’ın bir evladı olmak, ömrümüz boyunca gururla taşıyacağımız bir gurur madalyasıdır.
Bu his ve niyetler ışığında 4 Eylül Sivas Kongresinin 105’inci yıldönümünü kutluyor, başta Gazi Paşa ve Heyet-i Temsiliye üyeleri olmak üzere tüm şehitlerimizi rahmetle yâd ediyorum.” sözlerine yer verdi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
